Alacağı evi “nakit” Türk Lirası ile ödemeye kalkan bir kişi parayı taşımak için yardımcı tutmak zorunda.
TL İLE KONUT TİCARETİ ZOR
Türkiye’de özellikle İstanbul’da ve bu metropol ile fiyatların benzerlik gösterdiği KKTC’de Türk Lirası banknotla ev almak, sizi ödeme zorluğuna düşürebilir. Yüksek enflasyon paranın değerini yok etti. TÜİK verilerine göre son 12 yılda %950 artan enflasyonla liranın değeri ciddi oranda düştü. Buna göre İstanbul’da nakit lirayla ortalama bir ev almak için 27 kilo ya da yan yana koyulduğunda 3.8 kilometreye ulaşan 200 TL’lik banknotlar bulundurmak gerekiyor. Emlak çevreleri, dövizle çalışan KKTC piyasasında TL ile konut ticareti yapılmasının artık neredeyse mümkün olmadığını söylüyor.
FİYATLAR %950 ARTTI
Türkiye’de fiyatlar Ocak 2009 ile Ağustos 2023 arasında TÜİK verilerine göre %950 arttı. Bu dönemde sabit kalan ise banknotlar oldu. Bloomberg Businessweek Türkiye yıllar içinde liranın değişimini inceledi. Ocak 2009’da en büyük banknot 200 liraydı. Hala da öyle. Türkiye’nin yeni fiyat düzeyine uygun banknot ihtiyacı uzun zamandır dile getiriliyor. Ancak son dönemde yeni banknotların çıkışı ihtiyaçtan zorunluluğa dönüştü. Öyle ki artık ev-araba gibi yüklü işlemlerin nakit lirayla yapılması pratik olmaktan çıktı. Paranın çuvallarla taşınması eskiden ender görülen bir durumken, artık hayatın normal akışında görülen bir tablo haline geliyor.
ORTALAMA DAİRE 3.8 KM/200 LİRA
İstanbul’da ortalama bir konut fiyatı Merkez Bankası verilerine göre 4 milyon 750 bin lirayı aşmış durumda. İyi mahallelerde yeni dairelerin fiyatı ortalama fiyatın katlarca üzerinde. Ortalama fiyatı, baz alırsak, bir dairenin el değiştirmesi için en büyük kağıt para olan 200 liradan tam 23 bin 750 adet gerekiyor. Bu da İstanbul’da standart bir daire almak için peş peşe dizilmiş 3,8 kilometre uzunluğunda 200 liraya ihtiyacınız olduğu anlamına geliyor. Bu paraların ağırlığı ise 27 kilogramı, kapladığı alan 274 metrekareyi buluyor. Aynı durum araç alımlarında da mücevher alımlarında da geçerli.
