Karşılıksız çeklerin toplam çek sayısına oranı %5.17, çeklerdeki toplam miktara oranı da %5.25 düzeyinde.
680 BİN ÇEKİN 35 BİNİ KARŞILIKSIZ… KKTC Merkez Bankası verilerine göre, 2022’nin Ocak-Haziran döneminde takasa 680 bin 387 adet çek giderken, bu çeklerin üzerinde yazılı olan toplam tutar 15 milyar 728 milyon 529 bin TL olarak kayıtlara geçti. Veriler, bankaların oluşturduğu takas odasına giden gerçek ve tüzel kişilere ait çeklerin 35 bin 155 adedinin, “karşılıksız olduğu gerekçesiyle” geri döndüğünü gösterirken, geri dönüp sahibine iade edilen çeklerin toplam tutarının ise 825 milyon 091 bin TL gibi çok ciddi bir miktar olduğuna da işaret ediyor. Yapılan hesaplamalara göre karşılıksız çek adedinin toplam çek adedine oranı %5.17, çeklerdeki toplam miktara oranı da %5.25 düzeyinde hesaplandı.
TÜZEL KİŞİLERİN ÇEKLERİ DÖNÜYOR… Merkez Bankası verileri üzerinden yaptığımız hesaplamalara göre karşılıksız çeklerin %55’i tüzel kişilere (şirket/kurum vs.), %45’i ise özel kişilere ait. Tüzel kişilere ait 19 bin 138 adet, özel kişilere ait 16 bin 017 adet çek karşılıksız olduğu için kesen kişiye iade edildi. Para miktarı açısından bakıldığında karşılıksız çeklerde yazılı toplam para miktarının %60’ının (493,3 milyon TL) tüzel kişilerin çeklerinde, %40’ının ise (331,8 milyon TL) özel kişilerin çeklerinde yazıldığı görülüyor.
ÇEKLERDE DAHA ÇOK TL DÖNÜYOR… Resmi veriler, Türk Lirası cinsinden çek kullanımının %94 ağırlığa sahip olduğunu gösteriyor. Altı aylık sürede kesilen çeklerin yaklaşık 642 bini TL cinsinden olurken, yaklaşık 39 bini de dolar, Euro ve sterlin cinsinden oldu. 15,7 milyarlık toplam çek tutarının 15,3 milyarlık kısmını TL çekler, 420,4 milyon kısmını ise yabancı paralar oluşturdu. Karşılıksız çeklerde de benzer bir manzara var. TL cinsinden kesilen çekler geri dönenler içinde %85.98’lik çok büyük bir paya sahip, sterlin çeklerin payı %6.73, dolar çeklerin payı %4.03 ve Euro çeklerin payı da %3.25 düzeyinde.
