KKTC’nin yerel bütçesi 2023 yılı sonunda 1,1 milyar; genel bütçesi de 527,4 milyon TL’den fazla açık verdi
Mahalli gelirlerin en büyük kalemi olan “vergi gelirleri” yılı 27,1 milyar TL ile kapattı
ARTUN ÇAĞA
1,7 MİLYARLIK FAZLA BİR AYDA ERİDİ… KKTC Maliyesinin 2023 yılında avans dahil toplam yerel bütçe açığı 1 milyar 187 milyon 741 bin TL düzeyinde; genel bütçe açığı ise 527 milyon 451 bin TL düzeyinde açıklandı. Ancak, Maliye Bakanlığı’nın Kasım 2023 sonunda açıkladığı bütçe gerçekleşme sonuçları, genel bütçede 1 milyar 712 milyon; yerel bütçede ise 1 milyar 184 milyon TL’lik bir “fazladan” söz ediyordu. Bir aylık sürede yerel bütçede 2,3 milyar; genel bütçede ise 2,2 milyar liralık “harcamayla” 2023 bütçesi “eksiye” yuvarlandı. Bütçe fazlasının, bir ayda derin bir bütçe açığına dönüştüğü dikkati çekerken, bütçedeki söz konusu açık, Aralık sonunda ödenen 13’ncü maaşlarla açıklanamayacak kadar büyük boyutta.
TÜRKİYE’DEN 5,2 MİLYAR… Maliye Bakanlığı verilerine göre, 2023 yılında “TC hibe ve kredilerinin” de kaydedildiği genel bütçe gelirleri ise 33 milyar 333 milyon TL oldu. Gelirler içinde TC hibe ve kredilerinin payı ise 5 milyar 228 milyon TL oldu. Kamu maliyesinin desteklenmesine 991 milyon; reel sektörün desteklenmesine ise sadece 72 milyon TL katkı yapılması dikkati çekti. Hibe ve kredilerde en büyük pay he zamanki gibi 2,5 milyar TL ile savunma harcamalarına gitti.
İTHALATTAN 7.2 MİLYARLIK KDV… 2023 yılında yerel gelirler içinde en büyük payı 27.1 milyarla vergilerden sağlanan gelirler oluşturdu. Doğrudan vergiler 11,9 milyar; dolaylı vergiler ise 15,1 milyar TL olarak kaydedildi. Vergi gelirlerinde ithalattan alınan KDV 7.2 milyar; gelirler vergisi 7,5 milyar; harçlar 2,3 milyar; dâhilde alınan KDV 2,2 milyar; kurumlar vergisi 2,9 milyar; mülkiyet vergileri 1,1 milyar; gümrük vergileri 941,7 milyon TL. Vergi dışı gelirler (Fon gelirleri) ise 3,4 milyar TL oldu.
