5+1 konferansına doğru ilerlerken..

Crans Montana’da Rum lider Nikos Anastasiadis’in bir bahane üreterek masayı terk edip gittiği günlerde Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na  perde gerisinde federasyon istemediğine dair iması ile başlayan süreçte gelişen yeni Türkiye tezi bugün Türkiye’nin teşviki ve desteği ile Kıbrıs Türk liderliğinin Kıbrıs sorununa bakış açısını değiştirmiş, federal çözümü desteklemeyen bir noktaya getirmiş ve bunun akabinde de iki ayrı egemen devlet tezine yöneltmiştir. Lakin belli ki şu ana kadar uluslararası camiadan bu yönde bir destek gelmemiştir.

Dolayısıyla gerek Türkiye’deki yetkililerin gerekse Kıbrıs Türk liderliğinin bu doğrultuda yaptıkları tüm açıklamalar, Kıbrıs’ta yan yana  iki ayrı egemen devlet temeline dayansa da şu ana kadar bu öngörü uluslararası toplumda kabul görmüş değil..

Nitekim ABD’nin Kıbrıs Büyükelçisi Garber önceki gün yaptığı bir açıklamada bunu net bir şekilde ortaya koydu.

Ne demişti ABD Kıbrıs Büyükelçisi Garber?

ABD’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin daimi üyesi olduğunu hatırlatmış ve Kıbrıs’ta kalıcı, adil ve  BM Güvenlik Konseyi kararlarına dayanan iki kesimli, iki bölgeli federal bir çözümü arzulamaya devam ettiklerini duyurmuştu.

Elbette bu  ABD’nin Kıbrıs sorunun çözümüne yönelik bakış açısını yansıtan bir açıklamadır.

Takdir edersiniz ki tasvip edelim ya da etmeyelim ABD sadece Kıbrıs sorunu özelinde değil küresel ölçekte bir oyun kurucu ve son derece etkili bir güç..

Dolayısıyla bu açıklamayı hükümsüz olarak değerlendirmek ve yok saymak mümkün değil.

Bunun akabinde Kıbrıs sorununa doğrudan müdahil olan bir başka küresel güç ve aynı zamanda Kıbrıs Cumhuriyeti’nin üç garantör ülkesinden biri olan İngiltere’nin Dışişleri Bakanı Dominic Raab’ın açıklamaları geldi. Ne diyordu İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab?

Kıbrıs sorununda çözüm için başlama noktası iki bölgeli, iki toplumlu bir federasyon olmalıdır.

Gördüğünüz gibi İngiltere’nin 5+1 gayri resmi Cenevre konferansı öncesi ortaya koyduğu tavrı net.

Kıbrıs sorununda etkili ve doğrudan müdahil olan bir diğer garantör ülke Yunanistan’ın da iki bölgeli, iki toplumlu federal bir çözümden yana olduğu sürekli vurgulanıyor.

Bu sürece taraf olan bir başka topluluk da bildiğiniz gibi Avrupa Birliğidir.

Ve Avrupa Birliği temsilcilerinin de sürekli vurgu yaptığı iki bölgeli, iki toplumlu federal bir çözümdür.

Peki Güney Kıbrıs’ın yaklaşımı nedir?

Kıbrıs Rum liderliğinin Başkan Nikos Anastasiadis nezdinde perde gerisinde federal bir çözüm istemediği biliniyor. Lakin perdenin önünde durum farklılaşıyor ve Kıbrıs Rum liderliğinin uluslararası camianın desteğine mazhar olabilmek adına federal çözüm istiyor yaklaşımı ortaya çıkıyor..

Bu iki yüzlü politik tavır  bugünkü Türk tezi olan ve federal çözümü öngörmeyen iki ayrı yan yana egemen devlet öngörüsünde veyahut ısrarında  maalesef bizi uluslararası toplum nezdinde yalnızlaştırıyor.

Ve tabii ki çok müşkül bir duruma sokuyor.

Bu bağlamda belirtmek gerekirse mevcut durumun devamı Kuzey Kıbrıs’ta birilerinin kurduğu düzenin çarkına nasıl ki su taşımaya devam ederse, Güney Kıbrıs’ta da durum farklı değil. Nitekim Anastasiadis’in hükmünün sürdüğü ada yarısında ortaya çıkan skandalların haddi hesabı yoktur.

Tabiatıyla Adanın bütününde devam eden statükonun kazananları bu düzenin bozulmasından yana değiller.

Peki nasıl olacak bu iş?

Olmayacak.

Yani bu şekilde gidilecek  5+1 konferansında tarafların ortak bir zemin üzerinde uzlaşma sağlaması pek mümkün görünmüyor..

Lakin her şeye rağmen başta garantör İngiltere’nin uzun bir aradan sonra sürece bu kadar yakından müdahil olması yanında ABD’nin ilgisi ve AB’nin süreci markaj altına alması, BM’nin bu yöndeki ısrarlı girişimleri,ve diğer uluslararası etkin aktörlerin Kıbrıs sorunun mevcut şekilde devam etmesinin sürdürülebilir olmayacağının idraki içinde olmalarından mütevellit sürece dair  çözüme motive katacak bir anlayış geliştirme olasılıkları kuvvetle muhtemeldir.