Neolitik çağ araştırmalarında yeni perde

Şanlıurfa’daki Göbeklitepe ve Karahantepe’de yürütülen kazılarda 30’a yakın yeni Neolitik eser gün yüzüne çıkarıldı. Reuters’daki habere göre yüzü ölüyü andıran bir heykel başta olmak üzere bulunan yeni nesneler, 11 bin yıl öncesine uzanan bu coğrafyanın ritüellerine, sembolik dünyasına ve toplumsal yaşamına dair önemli ipuçları sunuyor.

UNESCO Dünya Mirası listesindeki Göbeklitepe ve yakınındaki Karahantepe, tarih öncesi dönemi anlamada kritik iki merkez olarak kabul ediliyor. Kazılarda bu hafta ortaya çıkarılan yaklaşık 30 bulgu arasında insan ve hayvan heykelleri, figürinler, kap ve takılar, insan biçimli bir boncuk ve çeşitli ritüel nesneler yer alıyor.

Reuters’daki bilgilere göre, özellikle yüz ifadesi “ölümü” çağrıştıran bir heykel, Neolitik dönem toplumlarının ölüm ritüelleri ve sembolik anlatıları açısından dikkat çekici bir keşif olarak değerlendiriliyor.

Bölgede bulunan 28 metre çapındaki anıtsal yapılar, T biçimli kireçtaşı sütunlar ve üzerlerindeki hayvan kabartmaları, bu toplulukların karmaşık bir ritüel ve toplumsal örgütlenme biçimine sahip olduğuna işaret ediyor. Karahantepe’de keşfedilen insan yüzü tasvirli T biçimli sütun ise bu türde bilinen ilk örnek olarak öne çıkıyor.

Son bulgular, yerleşik yaşamın sadece tarımla başlamadığı; avcı-toplayıcı toplulukların da kalıcı yapılar inşa edip karmaşık sembolik sistemler geliştirdiği fikrini güçlendiriyor. Göbeklitepe’nin bu yıl 800 bin ziyaretçiye ulaşmasının beklendiği belirtilirken, bölge Neolitik çağ araştırmalarında önemini giderek artırıyor.