Ülkede şimdiye kadar yaklaşık 417 bin koyun ve keçi itlaf edildi; bu sayı toplam sürü varlığının yüzde 4-5’ine denk geliyor.
Tesalya bölgesindeki Karditsa’da çiftlik yapan veteriner hekim Anastasia Siourtou, 12 Kasım’da veteriner ekiplerin, çiftlikte koyun-keçi çiçeği hastalığı tespit edilmesinin ardından 650 koyununun tümünü itlaf etti.
Siourtou, bugün bomboş olan ahırlarında sessizliğin hâkim olduğunu söyleyerek, “İtlaf günü buradaydım. Çok acımasızdı. Onları koruyamadığımı hissettim. İki kilometre ötede başka bir çiftlikte de vakalar vardı ama gizlediler. Büyük ihtimalle hastalık bu şekilde bulaştı” ifadelerini kullandı.
Hayvanların kaybı onun için yalnızca ekonomik bir darbe değil. Çiftlikten elde edilen koyun sütü, feta peyniri üretiminin temel hammaddesi ve Yunanistan’da “beyaz altın” olarak anılıyor.
-Salgın genişliyor… Kasım ortasına kadar 1.702 vaka …
Koyun-keçi çiçeği virüsü ilk olarak Ağustos 2024’te ülkenin kuzeyinde görülmüş, o tarihten bu yana birçok bölgeye yayılmış durumda. Yunanistan Tarımsal Kalkınma ve Gıda Bakanlığı verilerine göre kasım ortasına kadar bin 702 vaka kaydedildi.
Bir çiftlikte tek bir vaka görülmesi, sürünün tamamının önleyici amaçla itlaf edilmesini gerektiriyor. Şimdiye kadar yaklaşık 417 bin koyun ve keçi itlaf edildi; bu toplam sürü varlığının yüzde 4-5’ine denk geliyor.
Yunanistan’daki koyun ve keçi sütünün yaklaşık yüzde 80’i feta peyniri üretiminde kullanılıyor. Avrupa Birliği’nde coğrafi işaret korumasına sahip olan feta, yalnızca Yunanistan’da üretilebiliyor.
Yunanistan geçen yıl 785 milyon euro değerinde feta ihracatı yaptı; bunun 520 milyon euroluk kısmı AB ülkelerine, 90 milyon euroluk kısmı ise İngiltere’ye gerçekleştirildi.
Bazı küçük mandıralar süt tedarikinde şimdiden sorun yaşadıklarını ve yakın dönemde feta arzında sıkıntı görülebileceğini belirtiyor. Uzmanlara göre süt miktarının düşmesi üretim maliyetini artırıyor ve fiyat artışı kaçınılmaz olabilir.
Tesalya Üniversitesi Veteriner Fakültesi’nden Prof. Dimitris Gougoulis, “Süt miktarının sınırlı olması üretim maliyetlerini yükseltiyor ve piyasada mevcut feta miktarını korumayı zorlaştırıyor,” dedi.
-Çiftçiler tepkili
Karditsa yakınlarında 873 hayvanını itlaf edilen çiftlik sahibi Tassos Manakas, “Dükkanı kapattım,” diyerek, boş yemliklerin ve örümcek ağı bağlamış sağım odasının arasından geçerken “O gün kanımı kesseniz akmazdı,” ifadelerini kullandı.
Hükümet, itlaf edilen hayvan başına yaşına göre 132 ile 220 euro arasında tazminat ödüyor. Çiftçiler ise bunun zararlarını karşılamaktan çok uzak olduğunu söylüyor.
Ayrıca hükümetin salgına müdahalesi geç ve yetersiz olmakla eleştiriliyor. Uzman Komitesi ancak Ekim 2025’te kuruldu; bu tarih ilk vaka tespitinden 14 ay sonrasına denk geliyor.
Veteriner hizmetlerindeki personel yetersizliği ve salgın bölgelerinde karantina uygulanmaması da eleştiriler arasında.
