Halkın Partisi Tarım Komitesi Başkanı ve MYO üyesi ziraat yüksek mühendisi Yrd. Doç. Dr. Turgut Alas Cumhuriyet Meclisi alt komitesinde oybirliği ile kabul edilen hal yasası tasarısıyla ilgili hem hükümete hem de ana muhalefete birtakım eleştirilerde bulunarak “hükümet sırf hal yasasını yaptık demek için, muhalefet de sırf biz de yapılmasına karşı çıkmadık diyebilmek için pratikte çalışmayacak ve esasen küçük üreticiyi korumayacak olan bir düzenlemeye imza atıyorlar. Bunun adı popülizmden başka bir şey değildir” ifadelerini kullandı. Alas mevcut yasanın üretici ve tüketiciyi değil tüccarı koruyacak şekilde yapıldığına; küçük üreticilerin üretimden kopmasıyla birlikte tarım arazilerinin inşaat ve yapılaşma şeklinde elden çıkarılmaya başlayabileceğine ve yeni rant fırsatçılarına imkan vereceğine dikkat çekti. Alas aynı zamanda ana muhalefet partisi CTP’nin bütün bu olumsuzlukları bilmelerine ve dile getirmelerine rağmen rağmen komitede yasa tasarısına olumlu oy vermesini ve oybirliği ile genel kurula gelecek olmasını da eleştirdi. Alas “evet bu ülkede hal yasası şarttır ama nasıl olursa olsun değil, üretici ve tüketiciye zarar verecek şekilde değil” dedi.
Halkın Partisi MYO üyesi ve Tarım Komitesi Başkanı Yrd. Doç. Dr. Alas açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Uzun zamandan beridir Hal Yasası ile ilgili görüş ve önerilerimi paylaşmaya çalıştım. Hal Yasası hükümet ve muhalefet komite üyelerinin aldığı oy birliği kararıyla Pazartesi meclise geliyor. Madde madde aylardır söylediğim şeyleri tekrar etmenin bir faydası yok. Fakat görünen o ki;
1. Hâli hazırda var olan ve aslında üretici ile tüketiciyi korumak yerine daha çok tüccarı koruyan sistem bu yasayla resmi hâle getirilip yasalaştırılıyor.
2. Bu yasanın yaratacağı dezavantajlardan bir diğeri de küçük üreticinin üretimden kopması olacaktır. Bu üreticiler üretimden koptuktan sonra da sahip oldukları tarımsal arazilerin imar amacıyla satışı, inşaat şirketlerinin eline geçmesi vb. riskler oluşacaktır.
3. Halde üretici ve üretici birliklerine/örgütlerine/kooperatiflerine toptan satış hakkı verilmesi doğru bir adım olarak gözükse de şu anki yapıda işleyişte sıkıntılar olacağı açıktır. Ülkemizde özellikle küçük üreticilerin böyle bir şansı olmadığı gibi bir çok küçük birlik ve örgüt bulunmaktadır. Çalışabilir bir sistem olması için öncelikle bunları bir araya getirecek bir yapının teşvik edilmesi ve sağlanması gerekmektedir. Yine ülkemizde kooperatiflerin yapısı ortadadır. Kooperatiflerin siyasi yapıdan arındırılması, daha özerk, profesyoneller tarafından yönetilen bir yapıya bürünmesi gerekmektedir. Aksi halde bu yasa bir çok farklı siyasi rant kapısını açacaktır.
Bunların yanında, meclisteki muhalefetin eski komite üyesi Salahi Şahiner yaptığı açıklamada şunları söylüyor;
1. Hal Yasası görüşülürken, UBP tüccarın temsilcisi gibi davrandı.
2. Üreticinin tüccara yüzde 14 komisyon vermesi kabul edilir değildir.
3. CTP olarak hayal ettiğimiz hal yasası bu değildir.
4. Partimiz yasanın belli kısımlarına ve maddelerine ret oyu vermiş, geneline ise oy birliği vermiştir.
5. Ancak buradan üreticiler için mücadelemiz bitti anlamı asla çıkarılmamalıdır. Peki bu yasa meclisten geçtikten sonra ve bu eleştirdiğiniz şeyler yasalaştıktan sonra nasıl mücadele etmeyi düşünüyorsunuz ? Hükümet veya muhalefet fark etmez, bu yasa meclisten geçtikten sonra maalesef yapacak bir şey kalmayacak. İleride neler olacağını yaşayıp göreceğiz. Evet bu ülkede hal yasası şarttır. Fakat üreticiyi ve tüketiciyi değil belli rant çevrelerini koruyan bu şekli ile çok daha kötü sonuçlara sebep olacaktır. Sonuç olarak, “bu kadar zaman herkes hal yasası istedi bu yasa kötü ama hayır dersek de tepki alabiliriz ve hal yasasına karşı çıkan pozisyona düşeriz” imajı çizen bir muhalefet ile üretici ve tüketiciden çok, tüccarı ve patronları memnun etmek için yasa geçirmek isteyen bir hükümet ile karşı karşıyayız.
