Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda 2 milyar 99 milyon 626 bin 600 TL’lik Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi.
“Düzce nerede, KKTC nerede? Nasıl bir fizibilite çalışması yaptınız?”
CTP Milletvekili Sami Özuslu, bütçeyle ilgili konuşmasının başında Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı’ya çeşitli eleştiriler yöneltti. Türkiye’deki Düzce Belediyesi ile KKTC’deki toplu taşıma sorununu çözmek için protokol imzaladığını hatırlatan Sami Özuslu, “Düzce nerede, KKTC nerede? Nasıl bir fizibilite çalışması yaptınız?” diye sordu.
Bakan Arıklı ise yerinden verdiği cevapta, kendisinden önceki iki bakanın yaptığı çalışmaları devam ettirdiği ve Düzce Belediyesi’ni kendisinin bulmadığını ifade etti.
Özuslu, bakanın sabit radar sisteminin ASELSAN’a devredilmesine ilişkin basına yansıyan açıklamalarını da eleştirdi ve “Hangi ihale ile? Bakanlar Kurulu kararı var mı? Bakanlar Kurulu kararı yeterli mi?” diye sordu.
Özuslu, KKTC’de 100 aktif olmak üzere toplamda 130 sabit radar olduğunu ve bu radarlara ilişkin sözleşmelerin bitmeden, ihalesiz olarak devir edilmesinin hukuken sorun yaratacağını vurguladı. “2023 yılında sabit radarlardan kaç Türk Lirası tahsil edilmiştir” diye soran Özuslu, “Sıfır Türk Lirası çünkü cezaların adreslere ulaştırılması için ihaleye çıkılmadı ve cezalar dağıtılmadığı için şu anda 150-180 milyon TL alacağı vardır devletin buhar olan” şeklinde konuştu. Özuslu, bu örneğin ülkenin kaynağı olmadığına ilişkin söylemi çürüttüğünü belirtti.
Ercan’da şu an atıl kapasite olduğunu belirten Özuslu, T&T’yle yapılan anlaşmaya işaret ederek, personel eksikliği ve güvenlik zafiyeti konusunda da bilgi istedi.
Özuslu, elektriğin kesilebileceği, bavulların ve araçların çalınabileceği bir havaalanına, öğrenci ve turistlerin inmek istemeyeceğine de işaret etti.
Ercan fır hattı uluslararası kuruluşlar tarafından kabul edilse bunun karşılığında ne kadar ücret alınacağının hesaplanıp hesaplanmadığını soran Özuslu, bunun bir şehir efsanesi olup olmadığını sordu, “Bir hakkımız varsa biz de isteyelim, alalım, insanımızın hizmetine sunalım” dedi.
“Trafikte durumun çok vahim”
CTP Milletvekili Ceyhun Birinci ise trafikte durumun çok vahim olduğunu kaydetti. Yollardaki karanlığa değinen Birinci, “Bütçenin bu kadar har vurup harman savrulduğu bir ülkede buna neden kaynak yaratılmıyor?” diye sordu.
Girne trafiğinin düğümlenmiş halde olduğunu ifade eden Birinci, belediye başkanının palyatif tedbirlerle bu sorunu çözmeye çalıştığını kaydetti.
Yol çalışmalarının durumunu da soran Birinci, “Yolları aydınlatmayı bile beceremiyorsa buna yüce devlet denmez” dedi.
Bakan Arıklı’ya göreve geldiğinden beri ülkeye kaç sol direksiyonlu araç girdiğini ve bu araçlara neden izin verildiğini soran Birinci, bunun da kazalara neden olan önemli bir etken olduğunu kaydetti.
Birinci, Motorlu Araçlar Mukayyitliğinde vatandaşın yaşadığı sorunların ortadan kaldırılması ve gerekli altyapının sağlanması gerektiğini belirtti.
Yeni Ercan Havaalanı’nın altyapısının, elektrik sisteminin, yasal düzenlemelerinin tamam olup olmadığına bakılmadan açıldığını söyleyen Birinci, şu anda yaşanan sorunların da bundan dolayı kaynaklandığını belirtti.
Arıklı’nın bu yaşananları sabotaj olarak nitelendirip sürekli basın açıklaması yapmasını da eleştiren Birinci, çalışanın bu şekilde zan altında bırakılmasının doğru olmadığını anlattı.
Birinci, Bakan Arıklı’nın bir süre önce uçak biletlerinin ucuzyalayacağını söylediğini ancak böyle bir şey yaşanmadığını kaydederek hastaların Türkiye’ye gidemez halde olduğunu ifade etti.
Meteoroloji Dairesi Müdürü’nün fikrini söylediği için görevden alındığını kaydeden Birinci, “Bu şekilde olmaz, bürokratlar bu şekilde harcanmaz” dedi.
Ciddi ülkelerde altyapı nedeniyle trafik kazası yaşanır insanlar ölürse bakanların istifa ettiğini söyleyen Ceyhun Birinci, Bakan Arıklı’ya “Siz hiç gece trafiğe çıkıyor musunuz?” diye sordu.
“Kendi mühendislerimizin kendi yollarımızı tasarlaması, tamir etmesi gerekiyor”
CTP Milletvekili Sıla Usar İncirli, bakanlık bütçesinin toplam bütçede yerinin düşük olduğunu ifade ederek, bakanlık bünyesinde çok önemli daireler bulunduğunu dile getirdi, bu dairelerin ülkeyi inşa eden daireler olduğunu vurguladı.
Karayolları Dairesi’nin çok önemli bir görev yürüttüğünü belirten İncirli, “Eğer bir ülke kendi yollarını yapamazsa hiçbir işi başaramaz, bizim bunu yapacak gücümüz var” dedi, daha önce ülkenin kendi yollarını yapacak gücü olduğunu hatırlattı.
Dairelerin içinin hızla boşaldığını, işlerin özel şirketlere devredildiğini kaydeden İncirli, buna acilen son verilmesi gerektiğini anlattı.
İncirli, bunun bir bağımsızlık meselesi olduğunu vurgulayarak, “kendi mühendislerimizin kendi yollarımızı tasarlaması, tamir etmesi gerekiyor” dedi.
Trafik kazalarına işaret eden İncirli, insanların hata yapabileceğini ön görerek gerekli önlemlerin alınması, yeni yollar inşa edilmesi gerektiğini belirtti.
Sıla Usar İncirli, bütçenin fazla verdiğine, yeni yolları yapacak kaynak bulunduğuna da değinerek yeni yolların yapılmamasının nedenini anlamadığını belirtti.
Lapta- Alsancak yolunda yaşanan ölümlü kazalara işaret eden İncirli, bunun o yolda ciddi bir sorun olduğunu gösterdiğini söyledi. Karpaz yolunu utanç verici olarak nitelendiren İncirli, o yolun halen yapılamamış olmasının büyük bir ihmal olduğunu kaydetti.
İncirli konuşmasında, Bakan Arıklı’yı popülist ve bölücü olmakla suçladı.
-Talat
CTP Milletvekili Ongun Talat da hükümet icraatlarını eleştirdi. Anayasanın halk egemenliği öngördüğüne ve bunun da belirli organlarca kullanıldığına değinen Talat, yasalara işaret etti ve hükümetin “mahkemeler var yaptığımız şey yasaya aykırı ise döner” yaklaşımının doğru bir yaklaşım olmadığını vurguladı.
Aksi yapılacaksa bunun bir Anayasa değişikliğiyle yapılması gerektiğini dile getiren Talat, Türkiye’yi örnek verdi.
Yeni Ercan Havalimanı sözleşmesini ve sürecini eleştiren Talat, kamuoyu nezdindeki soruların yanıtlanmasını istedi. Talat, Tahkim Kurulu hakkında da bilgi istedi.
Arıklı: “Bu bütçeyle beklentileri karşılamak çok mümkün değil”
Daha sonra kürsüye gelen Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı ise bir çok kereler sorulara yanıt verdiğini ifade etti.
Sözleşme gereği havaalanının açılmak durumunda olduğunu belirten Arıklı, şartnamede yüklenici firmaya sonsuza kadar havalimanını açmama yetkisi verildiğini söyledi.
Askere yer gösterilemediği için, askeri bölgeyle ilgili şartnamede yer alan şartların yerine getirilemediğini, şirketin bunun arkasına sığınarak açılışı yapmadığını anlatan Arıklı, Türkiye’nin yetkili makamları vasıtasıyla bu açılışı sağladıklarını anlattı.
Konuşmalardan yararlandığını söyleyen, güzel eleştiri ve öneriler sunanlara teşekkür eden Arıklı, bunları değerlendireceğini belirtti.
Arıklı, bakanlığın birçok eksikliği olduğunu, bu bütçeyle beklentileri karşılamanın çok mümkün olmadığını ancak Maliye Bakanlığı’nın imkanlarının da bu kadar olduğunu söyledi.
Karayolları Dairesi’nin zaman içinde öksüz bir çocuk gibi bırakıldığını, oraya ne teçhizat ne teknik eleman alındığını dile getiren Arıklı, TC ile yapılan anlaşmada 320 kilometrelik köy yollarının yapımı konusunda protokol imzalandığını bunun 150 kilometresinin bittiğini, 2024 içinde kalan köy yollarının tamir edileceğini anlattı.
Girne -Alsancak yolunu açtıklarını, o yolun Lapta oteller bölgesine kadar gitmesini de sağladıklarını sırada Çatalköy- Girne yolu genişletme çalışması olduğunu belirten Arıklı bunun yeterli olmadığını, asıl yapılması gerekenin Doğu Çevre Yolu’nu hayata geçirmek olduğunu ifade etti.
“ASELSAN akıllı ulaşım sistemleri kuracak”
Arıklı, ASELSAN’ın uluslararası anlaşmayla bir çalışma ortaya konduğunu, akıllı ulaşım sistemleri kurulacağını ifade ederek, Azerbaycan’da bunun örneğini gözlemleme şansı bulduklarını kaydetti.
Toplu taşıma konusunun yıllardan beri tüm ulaştırma bakanlarının çözmeye çalıştığı bir sorun olduğunu kaydeden Arıklı, neticede hedefe varılamadığını, önünde bulduğu müktesebat uyarınca konu üzerinde çalışmaya devam ettiğini, Düzce’yle ilgili çalışmaların Resmiye Canaltay’ın bakanlığı döneminde görüşüldüğünü ifade etti.
Ongun Talat’ın Ercan Havalimanı’nın Türkiye ile Emrullah Turanlı arasındaki sorun sonucu mu açıldığı sorusu üzerine Arıklı “Olay tamamen bizim dışımızda” dedi. Turanlı mahkemeye gitseydi, olayın çok uzun zaman alacağını dile getiren Arıklı, “Bizim yaptığımız kısmi geçici kabuldür, Planlama İnşaat Dairemiz geçici kabulü yapacak, sonra lisanslandırma süreci başlıyor, lisans verildikten sonra da uluslararası akredite bir şirket gelecek” dedi, geçici kabul için bir yıllık süre olduğunu kaydetti.
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, Tahkim Kurulunun kimlerden oluştuğu sorusuna, isimleri bilmediği yanıtını verdi.
-Baybars
Bağımsız Milletvekili Ayşegül Baybars yeniden söz alarak Devlet Havalimanlarının oluşturacağı 7 kişilik tahkim kurulunun kimlerden oluştuğunun neden şimdi açıklanmadığını sordu.
Arıklı ile Baybars arasında sözlü tartışma yaşandı. Baybars yerinden cevap veren Arıklı’ya “Sakın isimleri söylemeyin, biraz önce isimleri bilmediğinizi söylediniz. Yalancı olduğunuz ortaya çıkacak” dedi.
-Talat
CTP Milletvekili Ongun Talat da KKTC’nin bir ihtilaf içine sokulduğunu, olayın sonunda da mahkemeye gitme yolunun kapandığını dile getirerek, bu durumu nasıl oluştuğunu sordu.
Heyete bir iki emekli yargıç konacağının söylendiğini belirten Talat, hangi yargıçların heyete konduğunu sordu.
Burada Kıbrıslı Türklerin çıkarlarının ön planda olmadığının, işin Türkiye’deki seçimlerden önce kapatılması için bu yolun seçildiğini öne süren Talat, elektrik kesintisi, hırsızlık olayları gibi olaylara işaret ederek havaalanının geldiği noktayı “rezillik” olarak tanımladı.
Emrullah Turanlı’ya “güvenlikle ilgili sorumluluklarını yerine getir” bile denilemediğini de söyleyen Talat, “Hiçbir şeyin izahatını bu ülkeye vermeden siyaset yapmaya devam edemezsiniz” dedi, “Halkın neden zarara uğratıldığının” açıklanmasını istedi.
-Arıklı
Bakan Arıklı da yerinden söz alarak eski Bakan Hasan Taçoy tarafından imzalanan anlaşmalar gereği hakem heyetinin Devlet Havalimanları tarafından belirlenmesi kararı alındığını söyledi.
Anlaşmanın diğer şartlarını da sıralayan Arıklı, uzlaşma neticesinde mahkemeye gitmeme kararı alındığı ancak devlet meselesi olan böyle bir konuda pekala mahkemeye gidilebileceğini ifade etti.
Bunun uluslararası bir tahkim meselesi olmadığını, öyle olsa bu kadar olay yaratılmasının normal olacağını, ancak mevcut durumda konunun bir uzlaşma meselesi olduğunu dile getirdi.
-Şahali
CTP Milletvekili Erkut Şahali de siyasi yetkiyle yargı yolunu kapatma cüretini nereden aldıklarını sordu.
Şahali, sözleşmeye işaret ederek hakem heyeti sonucunu doğru bulmamaları halinde nasıl mahkemeye başvuracaklarını sordu.
Erkut Şahali, tarafsızlık yemini etmiş bir hakimle, Türkiye’deki bazı memurların vereceği kararın nasıl aynı sayılabileceğini sordu.
Şahali, T&T’nin 9 yıl daha Ercan işletmesinde kalmasının yaratacağı gelir farkına da işaret etti.
31 Aralık’ta istinafa kapalı bir karar vereceğini ifade eden Şahali, bu konuyu mutlaka çözmek gerektiğini vurguladı.
İşletmecinin Türkiye’den kaybının 60 milyon dolar zararı olduğunu söyledikten sonra işletmeye 59 milyon Euro sağlanmasının bir tesadüf olamayacağını kaydeden Şahali, açıklama istedi.
-Arıklı
Yeniden söz alan Bakan Erhan Arıklı, sanki bu sözleşmeyi Alişan Şan’la ikisi imzalamış, tek sorumlu onlarmış gibi bir hava yaratıldığını ancak bu müzakerelerin bir yıl sürdüğünü bu sürede en az 50 kere toplantılar yapıldığını, anlaşmada 100 kişinin emeği olduğunu ifade etti, bakanlık hukukçu ve bürokratları yanında dışarıdan hukukçuların da sürece dahil edildiğini belirtti.
Protokolün o geniş ekibin çalışmasının ürünü olduğunu, hukukçuların kendilerine bu maddenin mahkemeye başvuruyu engellemediği bilgisi verdiğini kaydeden Arıklı, “Günün sonunda beğenmezsek mahkemeye gideriz” dedi.
Konuşmaların ardından Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, 2 milyar 099 milyon 626 bin 600 TL’lik Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanlığı bütçesini oy çokluğuyla kabul edildi.
-BTHK Bütçesi onaylandı
Daha sonra BTHK bütçesi ele alındı. İlgili komite raporunun okunmasının ardından ilk konuşmayı CTP Milletvekili Salahi Şahiner yaptı.
-Şahiner
BTHK’nın görev ve yetkileri açısından çok önemli bir görev yaptığını dile getiren CTP Mİlletvekili Salahi Şahiner, kuruma verilen bütçenin yeterli olmadığını kaydetti, kurumun yapması gereken yatırımların oldukça pahalı yatırımlar olduğunu ifade etti.
Fiberoptik altyapı konusunda BTHK’dan danışmanlık alınması gerektiğini kaydeden Şahali, ilgili ihale süreçlerinde BTHK’dan bilgi ve destek alınmasının şart olduğunu söyledi.
Konuşmaların ardından 82 milyon 42 bin TL olan Bilgi Teknolojileri Haberleşme Kurumu bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi.
Böylece Meclis Genel Kurulu çalışmalarını 02.00 sıralarında tamamladı.
Meclis Genel Kurulu’nda bugün Mahkemeler ve Sağlık Bakanlığı bütçeleri görüşülecek.
