Fileleftheros gazetesi “Ankara’nın Dişine Göre Gündem – İlk Önce AB Zirve Toplantısı Sonra Beş Taraflı Konferans – Şimdi de Mart Sonuna Gidiyor” başlıklarıyla manşetten yer verdiği haberinde, “Birleşmiş Milletlerin (BM), Türk tarafının Kıbrıs ve Avrupa’daki isteklerine göre kesilip dikilmiş bir prosedür ileriye götürmekte olduğu” iddiasında bulundu.
Gazete, konferansın yapılacağı zaman konusunda herkesin bir hafta önce Mart ayının ilk günlerinden bahsetmesine rağmen, beş taraflı gayriresmi konferansın, uzun bir süredir Avrupa Konseyi’yle çakışmasını isteyen Türk planlamalarına hizmet edecek şekilde, kesin olarak Mart ayı sonuna kaydırıldığını öne sürdü.
Gazete “İlk Önce AB Zirvesi, Sonra Beş Taraflı Konferans… Türkiye Müzakerelere Gitmeden Önce Avrupa Konseyinin Geçmesi Hedefini Başarmış Görünüyor” başlığıyla iç sayfadan da geniş yer verdiği haberinde, Kıbrıs sorunundaki prosedürlerin Türk yol haritasına göre hareket ediyor göründüğünü ileri sürdü.
Gazete, önümüzdeki 24 saat içerisinde konferansın zamanı ve yerinin netleşmesinin beklenmesine rağmen, Kıbrıs’la ilgili gayriresmi hazırlık konferansının Avrupa Konseyi toplantısından sonra yapılacağının görüldüğünü yineledi.
Tarafların gayriresmi toplantı konusunda BM Genel Sekreterinin Kıbrıs’la ilgili geçici özel danışmanı Jane Holl Lute’tan bilgilendirme beklediklerini kaydeden gazete, bizzat BM Genel Sekreterinin de söylemiş olduğu üzere, beş taraflı gayriresmi konferansın Mart başında gerçekleştirilememesini etkileyen bazı faktörleri ise kısaca şöyle sıraladı:
“1. İlk olarak, ABD’ye yapılacak olan bir yolculukla ilgili ortaya çıkan zorluklar var çünkü Amerikan hükümetinin uyguladığı kısıtlayıcı önlemler bu toplantıya gidecek olan bütün heyetler için zor olacak. Bu durum BM’yi toplantı için başka yerler aramak zorunda bıraktı. Cenevre toplantı için en olası yer olarak düşünülmektedir ancak bu henüz kesinleşmedi.
2. Başlangıçta tüm taraflar -en azından kamuoyunda- konferansın Mart başında yapılmasını destekliyor görünse bile, akabinde müzakerelerin yapılacağı mekan konusu açıldığında, perde gerisinde tarihin değiştirilmesi ileriye götürülmeye başlandı. New York’ta yapılacak bir görüşme ΒM Genel Sekreterine de uygun olacaktı çünkü merkezde olacaktı. Mekan değiştirilmesi BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in programının da buna göre ayarlanması anlamına geliyor.
3. Erkenden, gayriresmi beş taraflı konferansı Avrupa Konseyi toplantısına yaklaştırmak istediğini gösteren Türkiye, hiçbir fırsatın boşa gitmesine izin vermedi. Her şey, Türkiye’nin bu hedefini başarmak ve Kıbrıs sorunuyla ilgili gayriresmi toplantının 25-26 Mart tarihlerinde Brüksel’de yapılacak olan Avrupa Konseyi toplantısına mümkün olduğunca yaklaştırmak için perde gerisinde hareket ettiğini gösteriyor. Eldeki bilgiler Türk tarafının bu hedefini başardığını ve 5+1 formatındaki görüşmenin Avrupa Konseyi toplantısı sonrasına, muhtemelen Nisan başına kaldığını gösteriyor.
4. Türk tarafı Avrupa Konseyi ile Kıbrıs sorunuyla ilgili müzakereleri birbiriyle ilişkilendirerek; a) bununla ilgili olumlu kararlar alınmasını umarak, Avrupalı liderlerin toplantısından zarar görmeden geçmek için, Kıbrıs sorunuyla ilgili müzakereler faktöründen istifade etmek, b) aynı zamanda Zirve toplantısı sonuçlarına bağlı olarak Kıbrıs sorunu masasında hamlelerini belirleyebilmek ve diğer isteklerini haklı gösterebilmek istiyor.
5. Zaman faktörü -Türk ve Kıbrıslı Türk yetkililerin günlük açıklamalarından da görüldüğü üzere- Türk tarafının iki devlet tezinin prezente edilmesi lehinde çalışabilir.
6. AB zirvesi ile müzakerelerin zamansal olarak yakınlığı, Ankara karşısında önlemler alınmasına dair talepleri konusunda Lefkoşa ile Atina’ya yönelik baskı oluşturuyor. Bu yüzden Anastasiadis ile Miçotakis’in son görüşmesinde, Türkiye’nin Mart ayında kararlar alınmamasından yararlanmayı umduğu bazı meselelerle ilgili olasılık açık bırakıldı. Bu olasılık önümüzdeki günlerde Yunanistan ile Kıbrıs’ı daha yoğun bir şekilde meşgul edecek.”
Gazete buna ek olarak, eldeki verilerin beklenen sonucu veremeyeceğini ve nihai müzakereye yolu açamayacağını gören Birleşmiş Milletlerin, zaman kazanmaya çalıştığını da ekledi.
KIBRIS RUM MÜZAKERE GRUBUNUN TOPLANTISI
Öte yandan gazete, müzakere grubunun dün akşam Kıbrıs Rum Başkanlık Sarayına gittiğini ve beraberinde Kıbrıs sorunundaki Türk tezleri üzerine bir dizi derinlemesine analiz bulunduğunu yazdı.
Müzakere grubu üyelerinin Kıbrıslı Rum lider Nikos Anastasiadis’ten, Türk tarafının ortaya koyduğu tezleri kapsamlı bir şekilde analiz etmeleri direktifi aldıklarını yazan gazete, elde ettiği bilgilere dayanarak, müzakere grubu üyelerinin, analizleri esnasında “egemen eşitliğe sahip iki devlet çözümüne ilişkin Türk talebinin ne anlama geldiği ve bunun Avrupa Birliğiyle ilgili uzantılarının ne olduğu” konusundaki soruya yanıt vermeleri gerektiğine işaret etti.
Gazete müzakere grubu üyelerinin yaptığı tüm çalışmanın, Kıbrıs Rum kesimi tarafından Türk taleplerine verilecek olan yanıtların hazırlanmasını amaçladığını ekledi.
PARTİLERİN AÇIKLAMALARI
Gazeteye göre AKEL Genel Sekreteri Andros Kiprianu, açıklamasında, ilk önce Kıbrıs Rum tarafının niyetinin ne olduğunun netleşmesi gerektiğini dile getirirken; DİSİ ise yaptığı açıklamada, Kıbrıs sorunuyla ilgili yoğun diplomatik kulis faaliyetlerinin olduğu bir dönemden geçildiğini belirtti.
DİSİ, BM kararları ile AB ilke ve değerlerine dayalı, iki kesimli iki toplumlu federasyon çerçevesindeki bir çözüme ilişkin tezlerine odaklanmayı sürdürdüklerini sözlerine ekledi.
Beş taraflı gayriresmi konferans ışığında, Kıbrıs sorunuyla ilgili gelişmelerin, DİKO Başkanı Nikolas Papadopulos’un dün Fransa’nın Güney Kıbrıs’taki Büyükelçisi Salina Grenet Catalona ile gerçekleştirdiği görüşmede de ele alındığını yazan gazete, DİKO partisinin görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Fransız Büyükelçinin Kıbrıs Rum Yönetimine destek belirterek, üzerinde hem fikir olunan temel çerçevesinde çözüme ulaşılması çabasının sürmesi gerektiğini söylediğini iletti.
EDEK partisi ise açıklamasında, “beş taraflı konferansın gerçekleştirildiği belirsiz çerçeve içerisinde Türkiye’nin egemen eşitlikten faydalanmaya çalıştığını” iddia ederken; Ekologlar ise beş taraflı konferans ışığında, Kıbrıs sorununda yaşanan gelişmelerden ötürü endişe belirtti.
Haravgi gazetesi ise “Büyük Müzakere Grubuyla da Hazırlık Toplantıları” başlıklı haberinde, Kıbrıs Rum kesiminde küçük ve büyük olarak adlandırılan iki müzakere grubu bulunduğunu ve büyük olarak adlandırılan grubun bugün uzun süreden sonra ilk kez toplanacağını yazdı.
Küçük müzakere grubunda bazı anayasa uzmanları yanı sıra Anastasiadis’e yakın olan müzakere ekibi üyelerinin (Hristodulidis, Mavroyannis, Kasulidis, K.Kuros, P.Dimitriyu) bulunduğunu ve bu grubun hali hazırda 2-3 kez toplandığını yazan gazete, uzun süreden sonra bugün ilk kez toplanacak olan büyük müzakere grubunda ise Anastasiadis’le birlikte Mont Pelerin, Cenevre ve Crans Montana’daki müzakerelere katılan grupta yer alan kişilerin (Kris Triandafillidis, Markulli, Kleanthus, İliadis) bulunduğunu ekledi.
Politis ise ilgili haberlere “5+1 Işığında Taktik Oyunları” başlığıyla yer verdi.
