Mâlum, “İtalya” dendi mi; Lazanya, panini, pizza, spagetti, tiramisu, tortellini, Ferrari, Maserati, Leonardo da Vinci ve futbolda katı bir savunma sistemi olan catenaccio akla gelir. Catenaccio, İtalyancada ‘asma kilit’ anlamına gelen ve genellikle de İtalya Serie A’daki takımların savunma anlayışını anlatan bir kurgudur.
Geçmişte kaleme aldığımız “Catenaccio ölmedi, ligimizde yaşıyor” başlıklı yazımızı yazarken, araştırma esnasında bu konuda hem şahsıma bir’şeyler öğretti, hem de bir’nevi nostalji yaşattı sağolsun futbol tarihçileri.
“Atak futbolu maç kazandırır, savunma futbolu kupa kazandırır” felsefesini benimsemiş İtalyanların “Madem defans yapıyoruz, öyle bir defans yapalım ki ismi olsun, şan olsun” diyerekten ortaya çıkardığı futbol anlayışı nihayetinde 82 Futbol Dünya Kupası’nda İtalya Milli Takımı uygulamış ve kupayı kazanmıştır. Ancak bu taktiğe kelimenin tam anlamıyla “Anti-futbol” demişlerdi dönemin futbol yorumcuları. Önde sadece Rossi arkada ise bir’sürü adamlı bir futbol felsefesi Kupa 1’i İtalya’ya getirdi.
Yunanistan da buna eşdeğer bir anlayışla 2004 Avrupa Futbol Şampiyonası’nı kazanmıştı. “Böyle bir taktiği benimseyen takımlar mutlaka tarihe geçerler ama şan ve şerefle değil, korkaklıklarıyla anılırlar” diyen futbol adamı çok ama yine de dönemin Yunanistan Milli Takımı Teknik Direktörü Otto Rehhagel’i salya sümük ayakta alkışladılar bu değerli hocayı. Aslında Yunanistan’ın 2004 Avrupa Şampiyonası’nda oynadığı futbol catenaccio değildi ama buna çok benzer bir sistemle kazandılar.
Catenaccio, İtalyanların eş zamanlı alan ama sıkı sıkıya eşleşmeli alan savunması taktiğiyle oynanır. Bu taktikte, hem alan savunması, hem de adam markajı pozisyonun durumuna göre eşzamanlı olarak birliktedir. Özetle; ‘Defansın göbeğinde iki adet savunmacı vardır. Bunlarla beraber en arkada, bir de tercihen kel ve göbekli istenen sarkık bir libero vardır. Sol kanatta ve sağ kanatta gömülü iki futbolcu önünde yine ortaya yakın ikili gömülü orta saha oyuncusu vardır. E onların önünde de forvet arkası iki defansif, bir de ofansif oyuncu ve en önde de maksat dostlar alış verişte görsün tarzı bir santrafor’ bulunur. İşte, alın size ‘Oynamam ama oynatmam da’ tarzı bir futbol anlayışı. Sonuç mu? Ülkemizde de “Ölü toplarda sonuca gidelim. Bir olsun, bizim olsun” diyen Otto Rehhagel tarzı teknik adam çok. Mâlum, catenaccio ölmedi ve hâlâ daha ligimizde yaşıyor. Süper ligimizde teknik direktör ünvanlı birçok teknik adam, günü birlik başarılar için eski kafa yapılarını değiştirmeyip, liberolu ve de sıkıcı futbol düzenlerine devam ediyorlar.
