Oturarak mı, ayakta mı? Erkeklerin tuvaletteki ‘ideal’ duruşu konusunda süregiden tartışmanın odak noktası bu.
Oturarak idrar yapmanın sağlığa yararlı olduğuna dair net bir tıbbi kanıt olmasa da, bunun en hijyenik yöntem olduğu konusunda bir görüş birliği var.
İngiltere’deki Üroloji Vakfı’ndan Dr. Mary Garthwaite “İdrar yapmanın doğru ya da yanlış bir yöntemi yok, bireyin kendisine bağlı” diyor.
“Fakat tuvaletler temiz olduğu müddetçe oturarak yapmak daha hijyenik” diye de ekliyor.
Dr. Garthwaite ayrıca hareket ve denge sorunları olan insanlar için oturmanın daha güvenli olabilceğini de vurguluyor.
Çok atıfta bulunulan bir araştırma da 2014’te Hollanda’nın Leiden Üniversitesi’nde yapıldı. Bir grup doktor vücudun pozisyonunun idrar akış hızı oranı ve mesane boşaltma süresini etkilediğini inceledi.
Uzmanlar, oturarak idrar yapmanın prostat büyümesi sorunu olan erkeklerde mesaneyi daha hızlı ve daha çok boşalttığı sonucuna vardı, ancak sağlıklı erkeklerde herhangi bir fark görülmedi.
Gerçekte ayakta idrar yapmak çoğu erkek için daha pratik bir yöntem. Bunun için kalabalık ortamlarda, erkekler tuvaletinin önündeki kuyruklarla kadınlar tuvaletinin önündeki kuyrukları kıyaslamak yeterli. Fakat ayakta idrar yapmak aynı zamanda, başkaları için pek hoş olmayacak kirlenmelere de yol açabilir.
Ve sadece klozet kapağına ve yerlere bulaşan idrardan da bahsetmiyoruz. Bir grup Amerikalı makine mühendisine göre mikroskobik damlacıklar “çok geniş bir açıya ve mesafeye kadar” gidebiliyor. Bu da diş fırçaları da dahil objelere idrar değmesi anlamına geliyor.
Bazı kültürler ise erkekleri oturarak idrar yapmaya teşvik ediyor. Örneğin İslam sünnetinde bu böyle. Fakat birçok erkekte eski alışkanlıklar kolay ölmüyor ve ayakta yapmak, hala en yaygın yöntem.
2023’te YouGov’un 13 ülkede yaptığı ankette erkeklere idrar yapma alışkanlıkları soruldu.
Ankette, aynı kıtada bile çok farklı sonuçlar çıktı. Örneğin Alman erkeklerin yüzde 40’ı her seferinde oturduklarını söylerken, sadece % 10’u hep ayakta yaptıklarını söyledi. İngiltere’de ise katılımcıların % 9’u oturduklarını, % 33’ü de ayakta yapmayı tercih ettikleri yanıtını verdi. Geri kalan ise tek bir yöntem tercih etmiyor.
Almanya’da çoğu kişinin oturarak idrar yaptığını söylemesi şaşırtıcı. Çünkü bu ülkede oturarak idrar yapanlara, pek de “erkekçe” olmayan bir davranışı tanımlayan ve negatif bir tabir olarak kullanılan ‘Sitzpinkler’ adı veriliyor. Brezilya’da da oturarak idrar yapmanın “kadınlar ve kurbağalar için” olduğu söyleniyor. Tuvaletteki pozisyon, cinsiyetçi ifadelere kadar uzanan bir kültürün parçası.
Peki, erkekler idrar yapma yöntemlerini değiştirmek için evrimsel bir özellikle savaşmak zorunda mı? Oxford Üniversitesi’nden evrimsel psikoloji uzmanı Dr. Robert Dunbar’a göre yanıt ‘Hayır’.
“Erkeklerin neden ayakta idrar yaptığına dair evrimsel bir kanıt yok” diyor.
Dr. Garthwaite de “Doğrusu bazı erkekler ayakta, bazı erkekler de oturarak idrar yapmayı daha rahat buluyor” diye ekliyor.
