Dünya ve Türkiye’de bu hafta öne çıkan 7 başlık arasında yüksek enflasyon, Erdoğan’ın Türk Lirası’nın dengesini bozan faiz açıklamaları, orman yangınları, ABD’de tarım dışı istihdam verileri ve PMI verileri ön plana çıktı.
EN FAZLA DİKKAT ÇEKEN 7 BAŞLIK
1- 18 yılın en yüksek Temmuz enflasyonu
Temmuz’da yıllık enflasyon yüzde 18,95 ile 26 ayın en yüksek seviyesine yükseldi. Üretici fiyatlarındaki artış ivmesi Temmuz’da da devam etti ve yıllık üretici enflasyonu yüzde 45’e dayandı. Üretici fiyatlarıyla tüketici fiyatları arasındaki makas da rekor tazeledi. Elektrik ve doğalgaz zamları konut grubunun aylık bazda en yüksek artış yaşanan grup olmasına yol açtı. Yıllık en yüksek artış yaşanan grup ise gıda oldu. Veriler aynı zamanda tüketici fiyat endeksinde 2003 yılından bu yana en yüksek Temmuz enflasyonuna işaret etti.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre Temmuz’da tüketici fiyat endeksi bir önceki aya göre ise yüzde 1,80 artış gösterdi.
Temmuz’da yıllık çekirdek enflasyon yüzde 17,22 oldu.
2- Erdoğan: Ağustos ile birlikte enflasyonda da düşüşü göreceğiz
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, katıldığı ortak canlı yayında “”Ağustos ile birlikte enflasyonda da düşüşü göreceğiz” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ekonomideki öncü göstergelere baktığımızda büyüme eğiliminin sürdüğünü görüyoruz. Yüzde 7’nin üzerinde bir büyümeyi yakalayacağız. Bundan böyle enflasyonun daha yukarı çıkması mümkün değil. Faiz oranlarında da düşüşe geçiyoruz, yüksek faiz yok. Çünkü yüksek faiz, bize yüksek enflasyonu getirecektir” şeklinde konuştu.
3- ABD’de tarım dışı istihdam güçlü gerçekleşti
ABD’de Temmuz ayına ilişkin tarım dışı istihdam verileri ekonomik aktivitedeki hızlanmaya ilişkin güçlü sinyaller verdi. Verilere göre ülkede tarım dışı istihdam Temmuz’da 943 bin arttı. Bu veriye ilişkin beklenti 870 bin olarak belirlenmişti.
Ülkede haftalık işsizlik maaşı başvuruları geçen hafta düşerek istihdam piyasasının iyileştiğine işaret etti.
Öte yandan özel sektör istihdamı Temmuz’da koronavirüs vakalarındaki artış nedeniyle düştü.ADP verilerine göre istihdam 330 bin arttı. Bu, Şubat ayından beri görülen en düşük artış oldu.
4- Hizmet PMI’ları güçlü toparlanırken, imalat zayıf kaldı
Dünya genelinde bu hafta satın alma yöneticileri endeksi (PMI) verileri izlendi.
ABD’de ekonomik aktivite açısından kritik göstergelerden biri olan ISM imalat endeksi Temmuz ayında beklentilerin altında kalsa da 50 eşik değerin üzerindeki seyrine devam etti.
Euro Bölgesi’nde imalat aktivitesi Temmuz’da ekonomilerin yeniden açılması ve talep artışıyla büyümeye devam etti. IHS Markit PMI endeksi Haziran’da 63.4 ile rekor kırmasının ardından Temmuz’da 62.8’e geriledi ancak büyümeye devam etti. Beklenti endeksin 62.6 olmasıydı. Almanya’da da PMI endeksi bu dönemde 65.1’den 65.9’a çıktı.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Temmuz 2021 dönemi sonuçları açıklandı. Haziranda 51,3 olarak ölçülen manşet PMI Temmuz’da 54’e yükseldi.
Euro Bölgesi hizmet satın alma yöneticileri endeksi (PMI) Temmuz ayı son okumalarında rekor seviyeye ulaşarak 59,8 olarak gerçekleşirken piyasanın beklentisi PMI’in 60,4 olacağı yönündeydi. Almanya hizmet PMI’da 61,8 artışla rekor seviyeye ulaşırken Fransa’da hizmet PMI 56,8 oldu. İtalya’da ise hizmet PMI 58,0 olarak gerçekleşti.
ABD’de Institute for Supply Management’ın (ISM) açıkladığı hizmetler endeksi Temmuz’da 64,1 gerçekleşerek Bloomberg anketindeki beklentileri aştı. 1997’den bu yana açıklanan endekste 4 puanlık artışla rekor yükseliş gerçekleşti.
5- Dev şirketler ofise dönüşleri erteliyor
Delta varyantının dünya genelinde hızla yayılması dev şirketlerin çalışanlarını ofise çağırma planlarını ertelemesine neden oluyor.
Daha önce çalışanlarını 7 Eylül ile başlayan hafta itibarıyla ofise döndürmeyi hedefleyen Amazon.com Inc., bu süreyi ocak ayına uzattı.
Bu hafta benzer bir kararı Microsoft Corp. almış, çalışanlarının ofise dönüşünü ekim ayına ötelemişti. Google ve Facebook çalışanların ofise girişlerinde aşı zorunluluğu getirirken, Google ve Apple çalışanların ofise dönüşünü ekime erteledi. Apple, aşı olup olmadıklarına bakılmaksızın bazı mağazalardaki çalışanlarına maske takma zorunluluğu getirdi.
Bloomberg’de perşembe günü yayınlanan habere göre BlackRock Inc. ve Wells Fargo & Co. da ofise dönüş hedeflerini ekim ayına uzattı. BlackRock tarafından çalışanlara gönderilen yazıda, delta varyantının aşılı olanlar dahil olmak üzere, özellikle de evde henüz aşı hakkı bulunmayan yakınları olan çalışanlar için endişe verici olduğu belirtildi.
6- İngiltere seyahat listesini güncelledi, Türkiye’yi yine kırmızıda tuttu
İngiltere Ulaştırma Bakanlığı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele kapsamında oluşturduğu ve “trafik ışığı sistemi” adını verdiği seyahat listesinde güncelleme yaptı.
Bu listeye göre, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Katar, Hindistan ve Bahreyn, İngiltere’ye gelecek İngiliz vatandaşları ve İngiltere’de oturum iznine sahip kişilere otelde zorunlu karantinanın uygulandığı kırmızı listeden, “sarı listeye” alındı.
Almanya, Avusturya, Slovenya, Slovakya, Letonya, Romanya ve Norveç ise “yeşil listeye” alındı. Bu ülkelerden İngiltere’ye gelen yolculara zorunlu karantina uygulanmayacak. Ancak, bu ülkelerden gelecek kişilerin, yola çıkmadan önce ve varıştan iki gün sonra test yaptırma zorunluluğu devam edecek.
7- Türkiye orman yangınlarıyla mücadele ediyor.
Türkiye 9 gündür Antalya’nın Manavgat ilçesinde başlayan ve birçok şehirde devam eden orman yangınlarıyla mücadele ediyor.
192 orman yangınından 185’nin kontrol altına alındığı bildirilirken bölgedeki yangın Kemerköy Termik Santraline de sıçradı. Termik santral çevresinde önlem amaçlı açılan hendeklerden de sıçrayan alevler yaklaşık 10 saat termik santralde etkili oldu.
Türkiye, Dünya, Erdoğan, PMI, istihdam, ABD, ofislere dönüş, ekonomi, enflasyon, yangın, orman yangınları, İngiltere, seyahat listesi, kırmızı, Euro Bölgesi,
