Küresel düzeyde gıda fiyatları Ekim ayında gerilerken, KKTC ve TC’de yüksek oranlı artışlar devam ediyor.
ARTUN ÇAĞA
GIDADA ARTIŞ DURMUYOR
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından derlenen fiyatlara göre küresel olarak gıda fiyatları Ekim ayında %11 oranında geriledi. Buna karşın, KKTC’de %3.3 oranında, Türkiye’de %3.2 oranında arttı. Küresel çapta gıda fiyatlarında yıllık düşüş serisi 12’nci aya yükselirken, KKTC’de (iki kez %1’in altındaki düşüşler hariç) ve TC’de ise 37 aydır artıyor. TC Merkez Bankası’nın geçen hafta açıkladığı tahminlere göre gıda enflasyonunun 2023 yılını %66.7 seviyesinde; 2024 yılını ise %31 düzeyinde tamamlayacağı öngörüldü. Türk Lirası kullanımından dolayı, gıdadaki enflasyonunun Kuzey Kıbrıs’ta da benzer oranlarda gerçekleşeceği tahmin ediliyor.
SINIFLARI YOKSULLAŞTIRIR
Dünya gıda fiyatları Ekim ayında şeker, tahıl, bitkisel yağlar ve et fiyatlarındaki düşüşlerin etkisiyle Mart 2021’den bu yana en düşük seviyeye indi. FAO tarafından derlenen, tahıllar, yağlı tohumlar, süt ürünleri, et ve şeker fiyatlarındaki aylık değişimleri izleyen dünya gıda fiyatları endeksi Eylül ayındaki 121,3 seviyesinden 120,6 seviyesine düştü. Türkiye’de ekonomistler, genel enflasyonla mücadele için gıdada düşüşün şart olduğunu belirterek, “Gıda enflasyonu yıllık %72, aylık %3.2; gıdadaki yapısal sorunlara el atmadıkça genelde enflasyonla baş edemezsiniz, katılaşır ve daha çok alt ve orta sınıfları yoksullaştırır” yorumunu yapıyor.
10 AYDA %52’Yİ AŞTI
KKTC İstatistik Kurumu, Ekim ayı gıda fiyatları artışını %3.30 olarak açıkladı. Bu veriyle birlikte göre son dört ayda gıda enflasyonu %27’ye yakın oranda artış gösterdi. Ekim 2020 ile Ekim 2023 arasındaki sürede (Binde 0.9 ile binde 0.6 arasındaki iki düşüş hariç) “gıda ve alkolsüz içeceklerin” fiyatları astronomik oranlarda görülen artışlar Ekim’de de sürdü. Verilere göre, hem 10 aylık (2023) hem de yıllık gıda enflasyonu rakamları ciddi oranlarda seyrediyor. 2023’ün 10 aylık döneminde %52.92 oranında artan gıda enflasyonu geçen yılın aynı ayına kıyasla (yıllık enflasyon) %67.64 oranında; iki yıllık periyotta ise %286.8 oranında artış gösterdi.
