Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası Başkanı Hasan Sungur, Koronavirüs Salgını nedeni ile ekonomimizde yeniden çarkların dönmeye başlaması için minimum 12 ay geçmesi gerektiğini ve reel sektörün iş hacminin minimum % 50 oranında düşeceğini öngördüklerini ve bağlamda bir dizi öneri listesinin Başbakana sunulduğunu ve kabul gördüğünü açıkladı.
Sendikadan yapılan yazılı açıklama şöyle;
Kıbrıs Türk İşverenler Sendikası olarak bazı bankalarımızın Genel Müdürlerinin de katılımı ile Başbakanlıkta bir toplantıda bir araya geldik ve ekonomik tedbirler konusunda bazı hususlarda görüş birliğine vardık.
Öncelikle bu süreçte bankalarımızın tutumu son derece önemli idi, gerçekten rekabet ortamının bozulmadan, bankalarında ayakta kalabileceği ancak küçülen ekonomide yine tek destek kapısı olan bankalarımızın bu süreçte vereceği destek son derece önemli. Devlete her hangi bir yük getirmeden kendi öz kaynaklarımız ile yapabileceğimiz bir çok şey var.
Bugün ekonominin yeniden çarkların dönmeye başladığı yeni bir haftaya başlarken özellikle yap-sat sektörü başta olmak üzere İnşaat ve Emlak sektörünün önünün açılması ekonominin yeniden ivme kazanması adına son derece önemli.
Uzmanlara göre hizmet sektörünün kendine gelebilmesi epey zaman alacak. Bu süreçte ekonomide ki boşluğun İnşaat ve Emlak sektörü ile doldurulması gerekmektedir.
İşte bu bağlamada bizlerde oturup bir takım kararlar ürettik ve sonuçta üzerinde uzlaştığımız maddeleri bugün sizlerle paylaşıyoruz. “
İş Verenler Sendikası olarak Ekonominin Devamlılığı için Önerilerimiz
Sendikamız, ekonomimizde yeniden çarkların dönmeye başlaması için minimum 12 ay geçmesi gerektiğini ve reel sektörün iş hacminin minimum % 50 oranında düşeceğini öngörmektedir. İş hacminin düşüşü, sektörel temelde değişkenlik gösterecek olup, ortalama değer kaybı %50 olarak alınmıştır.
Ekonomide akışkanlığın durması ve her türlü dış kaynak girişinde yaşanacak noksanlıklar da göz önünde bulundurulduğunda, reel sektörün bu dönemde karlılık beklentisi olmadığı ve/veya olamayacağı malumumuzdur.
KOBİ’lere tarafınızca geliştirmiş işe devam kredi paketiniz hazırdır ve uygulamaya konması hedeflenmektedir. Bu paket tarafımızca takdirle karşılanmaktadır. (TL 1.000.000.000.00 KGF destekli kredi paketi)
KOBİ’ler gibi, Orta ve Büyük ölçekli grup şirketlerinde varlıklarını sürdürebilmeleri, muhataplarına olan görevlerini yerine getirebilmeleri ve mümkün olabilecek en az zararla bu dönemi geçirebilmeleri elzemdir. Bu minvalde, aşağıdaki önlemlerin alınmasının ivedilikle gerekliliğini tarafınıza bildiririz:
1- Reel Sektöre ait tüm kredilerin (BCH, KMH, SPOT, TAKSİTLİ), taksitlerinin ve/veya faizlerinin ve/veya anapara ödemelerinin, yeniden yapılandırılmak sureti ile 12 ay ödemesiz ve istenmesi durumunda maksimum 60 ay vadeli olacak şekilde taksitlendirilmesi için Bakanlar Kurulunun karar üretmesi,
2- Orta ve Büyük ölçekli şirketlere, ötelenen çeklerini ve maaş ödemlerini yapabilmeleri için 12 ay ödemesiz ve 24 ay vadeli ‘’işe devam kredi destek paketi’’ oluşturulması gerekmektedir. Konu kredi paketinin, grup şirketlerin yıllık bilançolarının % 20’sini aşmayacak şekilde veya en son 9 ayda ödedikleri toplam çek ve maaş miktarı dikkate alınarak oluşturulması ve ivedilikle uygulamaya konulması için Bakanlar Kurulunun karar üretmesi,
3- Uygulamaya konulacak tüm yeni kredilerin ve yeniden yapılandırılacak olan mevcut kredilerin, borç faizi oranlarının yabancı parada; Aktif büyüklüğü en yüksek ilk 10 bankanın hâlihazırda müşterilere mevduat için ödediği YP faiz ortalaması + 4 puanı geçmemesi, TL kredilerde ise Aktif büyüklüğü en yüksek ilk 10 bankanın hâlihazırda müşterilere mevduat için ödediği TL faiz ortalaması + 5 puanı geçmemesi ve konu iki oranın üst limit olarak belirlenmesi hususunda Bakanlar Kurulunun karar üretmesi,
4- Özel bankalarımızın büyük ölçekli şirketlere kullandırdıkları kredi limitleri, Bankacılık yasası tahtında belirlenen kurallar sebebiyle öz sermayelerinin % 25’ini aşamamaktadır. Bu durum şuan geliri olmayan ve 12 ay için de minimum gelirle ve/veya ciro ile çalışmayı öngören konu işletmelerimizin, satış yapıp kredilerinde küçülmeye gidemeyecekleri sebebi ile likiditeye ulaşmalarına engeldir. Özel bankaları kısıtlayan bu limitin, Pandeminin ekonomi üzerindeki etkileri geçene kadar, her banka için 8 firmayı geçmeyecek şekilde öz sermayelerinin % 40’ı oranında revize edilmesi hususunda Bakanlar Kurulunun karar üretmesi,
Yukarıda belirtilen önlemler doğrultusunda; işletmelerimizin işe devamını sağlayacak ekonomik önlemlerin uygulayıcısı olacak Bankalarımızın desteklenmesi adına, ‘’işe devam kredi destek paketi’’ adı altında orta ve büyük ölçekli gruplara sağlanacak krediler için Bakanlar Kurulu tarafından KGF kefaleti sağlanması için karar üretilmesi gerektiği görüşündeyiz.
Buna ek olarak, yeniden yapılandırmalar ve piyasaya yeni kredi sağlanmasının teşvik edilmesi adına; Bankaların reel kredi büyüme hedeflerinin olabilecek en yüksek seviyeye çekilmesi ve yeniden belirlenmesi gerekmektedir. Yeniden belirlenecek reel kredi büyüme hedeflerini tutturan ve/veya geçen Bankalarımıza; yabancı para ve TL zorunlu karşılık faiz oranlarına Aktif büyüklüğü en yüksek ilk 10 bankanın hâlihazırda müşterilere mevduat için ödediği YP ve TL faiz ortalaması kadar faiz verilmesinin uygun olacağı düşüncesindeyiz. Merkez Bankamıza yatırmak durumunda oldukları TMSFİF oranının 1 yıl süre ile yüzde sıfır olarak uygulanmasının ve bu hususta Bakanlar Kurulu tarafından karar üretilmesinin uygun olacağı görüşündeyiz.
