Esnaf ve Zanaatkârlar Odası’nın ortaya koyduğu tablo hiç parlak değil.
SATIŞ VE CİRODA AZALMA
Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkârlar Odası (KTEZO), işletmelerin %69.9’unun kârlılık seviyelerinde azalma yaşandığını bildirdi. KTEZO üyelerinin yaşanılan koşullar altında hem genel hem de sektörel açıdan ekonomik durumunu tespit amacıyla yaptığı rutin anketi kamuoyuyla paylaştı. Ankete göre satış ve ciro miktarlarında azalma sırasıyla %46.3 ve %43.9 olarak belirlendi. Satış ve cirolarda artış olduğunu söyleyenlerin oranı sırasıyla %25.2 ve %35.8; aşağı yukarı aynı seviyelerde kaldığını söyleyenlerin oranı ise sırasıyla %28.5 ve %20.3 oldu. İşletmelerin %69.9’u kârlılık seviyelerinde azalma yaşandığını vurguladı. Kârlılığını arttırdığını söyleyenlerin oranı sadece %10.6’da kalırken, aşağı yukarı aynı kaldığını söyleyenlerin oranı ise %19.9 seviyesinde oldu.
EN ÖNEMLİ ZORLUKLAR
Ankette en önemli zorluklar sorusuna %61 oranındaki üye işletme “girdi fiyatlarındaki artış” olarak yanıt verdi. “İşçilik, enerji, hammadde, ulaşım, iletişim, vergiler” gibi temel girdilerdeki artışların ayrıca işletmelerin büyük çoğunluğu için sıkıntı kaynağı haline geldiği aktarıldı. İkinci en önemli zorluk “kalifiye eleman” sorunu olarak görülürken, bunu işaretleyenlerin sayısı %18.7 düzeyinde oldu. Üçüncü en önemli sorun %10.6’lık oranla “nakit akışı” olarak gösterildi. “Azalan satışlar” %7.3 olarak diğer bir sorun olarak ortaya konuldu. %4 civarındaki diğer sorun da “finansmana erişim noktasındaki sıkıntılar” olarak gösterildi.
TEKELLEŞME, İŞSİZLİK, YOKSULLUK
Anketle ilgili yapılan açıklama ise özetle şöyle: “TL değer kaybının alıp başını gittiği, enflasyonun uçtuğu koşullarda, ekonominin iki yakasını bir araya getirmenin olanağı ortadan kalkar. Geçmişi, yeterli stoku, birikimi olmayan, kira ödeyen, borçlu kısılan başta küçük işletmeler olmak üzere hızla kepenk indirenler çoğalır. Tekelleşme hızlanır. Bu durum işsizliğin daha da artması ile sonuçlanır. Yokluk, yoksulluk ve açlık yanında, fırsat eşitsizliğinin büyümesi, çocukların dersliksiz kalması ve hastaların ilaç bulunamaması gibi en temel hizmetlerin verilememesidir. Bu ortamda trafik kazalarından güvenlik sorunlarına kadar birçok sorun alır başını gider.”
