Dr. Gülsen Bozkurt: “Sağlık Bakanlığı’nın olayı araştırmakla yetinmemesi ve konuya kökten çözüm getirecek çalışmalara başlaması gerekir”
Eğitimci Ayla Dalgala’nın, Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesinde hatalı kan nakli işlemi sonucunda hayatını kaybettiği iddiası kamuoyunda şok etkisi yaratırken, ülkenin sayılı kan hastalıkları uzmanı hekimlerinden eski Sağlık Bakanı Dr. Gülsen Bozkurt’tan konuya ilişkin önemli uyarılar geldi.
Sosyal medya hesabından açıklama yapan Dr. Gülsen Bozkurt, KKTC’de kan nakli konusunda hem hukuki boşluklar bulunduğunu hem de uzman eksikliği yaşandığını ifade etti. KKTC’de Avrupa Birliği ile uyumlu bir kan yasasının geçirildiğini belirten Bozkurt, buna karşın önemli kuralları belirleyecek tüzüğün hazırlanmadığını söyledi.
Dünyada “kan bankacılığı ve transfüzyon uzmanlığı” konusunda uzmanlık alanları oluşturulduğunu belirten Bozkurt, KKTC’de ise bu konuların gündeme bile gelmediğini kaydetti.
“Ülkemizde plazmaferez denen kan ve plazma değişimini yapan personeli 2000’li yıllarda Sağlık Bakanı olduğum zaman İngiltere’ye göndermiştim” diyen Bozkurt, bugüne kadar ikinci bir personelin yetiştirilmediğini açıkladı.
ARAŞTIRMAK YETMEZ
Sağlık Bakanlığının konuyu araştırmakla yetinmemesi gerektiğinin altını çizen Bozkurt, artan nüfus ve kan ihtiyacı dikkate alınarak konuya kökten çözüm getirecek çalışmaların başlatılmasını istedi.
Dr. Gülsen Bozkurt’un açıklaması şöyle:
“Bugün yanlış kan transfüzyonu nedeni ile değerli bir öğretmenimizin yaşamını kaybettiğini medyadan öğrenince, kalbim bir kez daha sıkıştı. Benzer olaylara zaman zaman tanıklık ediyoruz maalesef. Kan transfüzyonu çok ciddi bir iş olup hastalara kan vermeden önce yapılacak ayrıntılı testler, krosmatch denen uygunluk testlerinin yanında, kanı takan hemşire ve bundan sorumlu doktorların transfüze ettikleri kanı çok yakından takip etmeleri özellikle ilk dakikalarda büyük gruplarda uyuşmazlık yönünden çok dikkatli olmaları gerekir.
Transfüzyon komplikasyonlarına yönelik olarak başta hemşirelerin sıkı bir eğitimden geçmesi gerekir. Kan transfüzyon komplikasyonlarının ve bunlara yaklaşım konusunda geçmişte kan bankası ve sağlık servislerine asılmak üzere hazırladığım bir tablonun kullanılıp kullanılmadığını bilmiyorum ama her can kaybı sonucu başta hasta yakınları olmak üzere herkes derin acılar yaşıyor.
TÜZÜK EKSİK
Kan transfüzyonlarının tıpta en yaşamsal komplikasyonlara neden olması nedeni ile Avrupa Birliği müktesebatında “Hemovigilans Directives” başlığı altında bütün AB üyesi ülkelerin uygulamak zorunda olduğu yasalar hazırlanmıştır. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin de AB üyesi olması nedeni ile bu yasa ile uyumlu yasa geçmiştir. KKTC’de de AB’nin de talebi ile bir kan yasası geçirilmiş ama en önemli kuralları içeren güvenli kan Hemovigilans kurallarını içeren bölüm tüzüğe bırakılmış, tüzük de bildiğim kadarı ile halen geçirilmemiştir.
PERSONEL YOK
Dünyada kan bankacılığı ve transfüzyon uzmanlığı konusunda uzmanlık alanları oluşturulmuştur. Bizde bu konular gündeme bile gelmediği gibi kan bankacılığı konusunda gelişmiş ülke kan bankalarından eğitime gönderilen teknik kişilerin olup olmadığını hatırlamıyorum. Ülkemizde plazmaferez denen kan ve plazma değişimini yapan personeli 2000’li yıllarda Sağlık Bakanı olduğum zaman İngiltere’ye göndermiştim. O zamandan bugünlere kadar çeyrek asır geçtiği halde ikinci bir personel yetiştirilmemiştir. Mevcut personel kamudan emekli olduktan sonra YDÜ’de halka hizmete devam etmektedir.
Artan nüfus, artan kan ihtiyacı ve birçok transfüzyona bağımlı kan hastalıkları nedeni ile Sağlık Bakanlığı’nın sadece olayı araştırmakla yetinmemesi ve konuya kökten çözüm getirecek çalışmalara başlaması gerekir.
Hayatını kaybeden sevgili Ayla öğretmene Tanrıdan rahmet, yaslı ailesine başsağlığı ve sabırlar dilerim.”
MERKEZİN KURUCULARINDAN
Kan Hastalıkları ve Çocuk Hematolojisi Uzmanı olan Dr. Gülsen Bozkurt, Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesindeki Talasemia Merkezi’nin kurulmasına en önemli katkıyı sağlayan uzmanlardan birisi olarak biliniyor. Dr. Bozkurt, 1999-2001 yılları arasında Sağlık ve Çevre Bakanı olarak görev yaptı.
