Kapanma kararına esnafında rıza gösterdiğini kaydeden Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkârlar Odası (KTEZO) Başkanı Mahmut Kanber, “11 aydır işletmelerde açık ve kapalı arasında hiçbir fark yok. Her şey güllük gülistanlıktı da bugünlere gelindi gibi bir algı yaratılmamalı. Ülkeyi yönetenler ‘bizim paramız yok, kaynağımız yok, ekonomi durur’ algısıyla bugünlere gelmiştir. Ama sosyal devlet yönetmek böyle bir şey değil. Yetkililerin tüm sorumluluğu alması gerekir” dedi.
“ARTIK BİLİME KULAK VERİN”
Anayasada da pandemi kurallarının açıkça belli olduğunun altını çizen Kanber, “Hükümet kapanırsak ekonomi bu olur diyerek sektörleri kışkırtmıştır. Kamuya kaynak yaratabilme kaygısı yüzünden esnaf ortada bırakılmıştır” ifadelerine yer verdi.
Günde ortalama 50 vakanın ortaya çıktığına da değinen Kanber, “Kritik bir dönemdeyiz. İşletmelerin kira, vergi, sigorta borcu birikiyor. İkinci kapanmayla açıkça görüyoruz ki yönetenler bu süreci başarılı götürememiştir. Bizler de diyoruz ki muhalefetin ve sendikalarında yer aldığı kriz yönetimi oluşturulmalı. Bugünden sonra her şey bilimsel çerçevede değerlendirilmeli” ifadelerine yer verdi.
“NE TAKVİMLENDİRME VAR NE DE PROGRAM”
Sağlık Bakanı Ali Pilli’nin ’21 gün kapanmalıyız’ söylemlerini de değerlendiren Kanber, “21 gün kapanma olursa eş zamanlı olarak özel sektörde de gelir kaybı oluşacaktır. Özel sektör çalışanlarının yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için takvimlendirme yapılmalı, kaynak yaratılmalı ancak görüyoruz ki ülkemizde takvimlendirme ve programlandırma en kötü şey” şeklinde konuştu.
“4 BİN İŞLETME KAPANDI, 50 BİN KİŞİ İŞSİZ KALDI”
Kapanmayla eş zamanlı olarak özel sektöründe düşünülmesi gerektiğine vurgu yapan Kanber, “Devletin varlığını ihtiyacınız olduğunda hissetmeniz gerekir. Bu yıl her şey normalleşecek diye bir şey yok ama pandemiyi kontrol altına aldığımızda planlı bir şekilde açılma yapılmalı” dedi.
Mart ayından bugüne kadar 4 bin işletmenin tamamen kapandığını, 50 bin kişinin ise işsiz kaldığını aktaran Kanber, nitelikli iş gücünde de kayıplar olduğunu söyledi.
“KURTULUŞ YOLU OLARAK BORÇLANMA GÖSTERİLDİ”
Bir diğer yandan özel sektörün ve sorunlarının görmezden gelindiğine değinen Kanber, “Devlet kaynağımız yok diyerek kredilendirmeyi işaret etti, esnaf bireysel kurtuluş yolu olarak borçlanmayı seçti” dedi.
“ÖDEME ZAMANI YAKLAŞTI”
Bir yıl geri ödemesiz çekilen kredilerin ödemelerinin yaklaştığına işaret eden Kanber, “Pandemi süresince hükümet esnafa yardımcı olamayacağı için kolay borçlandırmayı seçti ve esnafa kefalet göstererek 200 bin TL civarında kredi verdi. Bu bir yıl ödemesiz olan kredi için 3 yılda faizlendirilerek ödeme yapılacak. Esnafa hayatta kalmak istiyorsan bunu al dendi ama pandemi başında bu durumun bu kadar süreceği ile ilgili bir veri yoktu. Hükümet bizi bu konuda bilgilendirmedi. Yaşanan olaylarla birlikte Bulaşıcı Hastalıklar Üst Kurulu ne zaman kapanmayı gösterdi, o zaman anladık ki bu bir pandemi ve çıkış yolu yok” ifadelerini kullandı.
“HÜKÜMET HALKI İÇİN BORÇLANMALIYDI”
Esas kaosun pandemi bittikten sonra başlayacağına da işaret eden Kanber, bugün en iyi esnafın gelir kaybı yüzde 50’dir gelir kaybı yüz de yüzü bulan sektörler var. Ancak devlet özel sektöre borçlanın diyerek kredinin yolunu gösterdi. Devlet adına hükümetler borçlanır ve halkın zor gününde yanında olur ama bizde hükümet bireyleri borçlandırdı” ifadelerine yer verdi.
