Kıbrıs Türk Barolar Birliği, Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği ve İnsan Hakları, GIYNIK Gazetesi’nin “Merkezi Cezaevi’nde Neler Oluyor?” başlıklı manşet haberinden yola çıkarak meselenin özüne ilişkin araştırma yaptıklarını belirterek bazı verilere ulaştıklarını açıkladı.
KTBB, KTTB ve İnsan Hakları toplanan veriler kapsamında haberde aktarıldığı gibi cezaevi müdürü tarafından verilen emir doğrultusunda, normal zamanda giydikleri üniformaların aksine kamuflaj kıyafetle, ´koğuşlarda denetleme yapılıyor´ adı altında mahkumların ciddi şekilde darp edildikleri bilgisine ulaştıklarını ve ayrıca darp edilenler arasında çocuk yaştaki kişilerin de olduğu bilgisinin de geldiğini aktardı.
Konu ile ilgili devletin etkin bir soruşturma yapıp, cezaevinin bağımsız, özerk ve uzman kişiler tarafından denetlenmesi gerektiği aktardı.
KTBB, KTTB ve İnsalar Hakları ayrıca cezaevi ile ilgili ‘acil taleplerini’ paylaştı.
KTTB, KTTB ve İnsan Hakları tarafından imza konulan talepler şu şekilde;
1-Üzerinden bir hafta gibi bir süre geçmiş olsa bile, darp edildiği iddia edilen insanlar, vakit kaybetmeden adli tabip başta olmak üzere uzman doktorlar tarafından fiziki ve psikolojik muayeneden geçirilmelidir.
2-İşkence ve kötü muamele fiili, ‘Fasıl 154 Ceza Yasası’nda suç kapsamına alınmalı, cezaevleri ile karakolların bağımsız, özerk kişi ve kurumlarca denetlenmesinin önü açacak ´Yerel Önleme Mekanizması´ kurulmalı ve rutin aralıkla denetleme yapılmasına imkan tanınmalıdır. Bu gerçekleşene kadar özellikle Kıbrıs Türk Barolar Birliği ve Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği temsilcilerinden oluşan bir ekibe, alıkonma mekanları olan cezaevleri ve karakollarını denetleme imkanı sağlanmalıdır.
3-Gözaltına alınanlar, tutuklananlar ve mahkûmlar için uygulanacak zorunlu ve sistematik sağlık kontrollerinde İstanbul Protokolü usul ve yöntemleri kullanılmalıdır.
4-Lefkoşa Polis Müdürlüğü soruşturma başlatmalıdır.
5-Sorumlu olduğuna dair şüphe olan kişiler hakkında disiplin soruşturması başlatılmalıdır.
“Maalesef hala ceza yasasında işkence ve kötü muamele suç kapsamında değil”
KTBB, KTTB ve İnsan Hakları tarafından yapılan açıklama; “Anayasa, insan hak ve özgürlüklerine, hukukun üstünlüğüne, kişilerin ve toplumun huzur ve refahının korunmasına vurgu yapar. Ayrıca Anayasanın ´Kişi Dokunulmazlığı´nı düzenleyen 14. maddesi gereği, ´Kimseye eziyet ve işkence yapılamaz. Kimse insanlık onuru ile bağdaşmayan bir cezaya veya muameleye tabi tutulamaz´. Sadece yerel düzenlemeler değil, mevzuatımızın parçası haline gelen insan hakları sözleşmeleri de işkence ve kötü muamelenin hiçbir istisnaya tabi tutulmadan yasaklanması gerektiğini söyler. Maalesef hala ceza yasasında işkence ve kötü muamele suç kapsamında değil. Bu da caydırıcı olmamayı beraberinde getirmekte, çok kolay bir şekilde hak ihlalleri yaşanmasına zemin yaratmaktadır. Ancak, Genel Müessir Fiil (darp) ve Bedensel Fiili Zarar Veren Eylemli Saldırı suçlarının işlenmiş olması hususunda makul bir şüphe vardır.
Tüm bunlar yanında, yeni cezaevinin bile kapasitesini aştığının, her geçen saat kalabalıklaşan kitlenin kontrol ve denetiminin insan onuruna uygun şekilde sağlanabilmesi imkanını sağlayacak uzman personel eksikliğinin ve gardiyanların çalışma koşullarındaki zorlukların da bilincinde olduğumuzu belirtmek isteriz. Ama bu ne mahkumların ne de bizim sorunumuzdur. Bu eksikliği giderecek olan idarecilerdir.
Aşağıda imza sahibi örgütler olarak, zaman zaman ve son olarak 10 Ağustos günü yaşanan işkence ve kötü muamele uygulamaları ile ilgili taleplerimiz ve girişimlerimiz olacağını bildiririz.”
