EkonomiKıbrısManşet

KTTO Başkanı Deniz açıklamalarda bulundu

Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın (KTTO) küresel ekonomi, KKTC, Türkiye ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ndeki makroekonomik gelişmeleri içeren 2020 III. Çeyrek Ekonomi Bülteni açıklandı

Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın (KTTO) küresel ekonomi, KKTC, Türkiye ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ndeki makroekonomik gelişmeleri içeren 2020 III. Çeyrek Ekonomi Bülteni açıklandı.

Digi Veri Araştırma Merkezi’nin hazırladığı ekonomi bülteninin kamuoyuyla paylaşılması için KTTO’da basın toplantısı düzenledi.

Yedi ana başlıktan oluşan bültenle ilgili konuşan KTTO Başkanı Turgay Deniz, “Bu sayıda ağırlıklı olarak Kovid-19 pandemisinin yerel ve küresel etkilerinin ön plana çıktığını görüyoruz. Küresel büyümeye ilişkin tahminler çarpıcı şekilde kötüleşmiştir” dedi.

Deniz, 2018 yılında Türk Lirası’nın değer kaybetmesiyle ülke ekonomisinde oluşan durgunluğun, 2019’de daha da derinleştiğini söyledi.

Deniz, DPÖ’nün tahminlerine göre, 2020 yılında KKTC ekonomisinin reel olarak yüzde 11,04 küçülmesi beklendiğini söyledi.

KTTO Başkanı Turgay Deniz, açıklamasının tamamından şu ifadeleri kullandı:

Bu basın toplantısını odamız tarafından hazırlanan Ekonomi Bültenini kamuoyuna duyurmak için düzenledik.

Ekonomi Bülteni yılda 4 kez hazırlanacak ve 3 aylık dönemleri kapsayacak.

İlaveten Yıllık Ekonomi Durum Raporu ile de ülkemizdeki makroekonomik performans değerlendirilecek.

Kıbrıs Türk Ticaret Odası olarak ekonomik verilerin doğru okunması, anlaşılması ve yorumlanması konusuna büyük önem veriyoruz.

Bu yaklaşımı rekabetçi ve sürdürülebilir bir ekonomi oluşturmanın en öncelikli gereği olarak değerlendiriyoruz.

Ekonomik verilerin düzenli bir şekilde derlenip yorumlanmadığı koşullarda toplumsal gelişimin el yordamıyla ve çoğu zaman da kendiliğinden gerçekleştiğini düşünüyoruz.

Hâlbuki ekonomik veriler ışığında daha iyiye ulaşmak için çalışmak esas olmalıdır.

Hiç kuşku yok ki makroekonomik göstergeler ışığında daha iyiye ulaşmak için hazırlanacak ekonomik programların tamamlayıcı unsurları da vardır.

Kıbrıs Türk Ticaret Odası;

Rekabetçi ve sürdürülebilir ekonomi için üzerine düşen görevleri yaparken;

Kendi ayakları üzerinde durabilen bir kamu sistemini gözeten,

Sosyal ve kültürel değerlerimize sıkı sıkıya bağlı olan,

Hukukun üstünlüğünden ödün vermeyen bir manifesto ile faaliyetlerini sürdürmektedir.

Biliyoruz ki tüm bu unsurların bir araya gelmesiyle halkımız ve ekonomimiz güçlenebilecektir.

Bugün tanıtımını yapmakta olduğumuz Ekonomi Bültenini bahsi geçen kapsamlı vizyona bizi yakınlaştırabilecek bilimsel zemini güçlendirmek bakımından önemsiyoruz.

Bu bültende düzenli olarak makroekonomik verileri derleyip analiz edeceğiz.

Türkiye ve Güney Kıbrıs Rum Yönetiminin aynı dönemlerdeki makroekonomik performansını izleyerek kendi ülkesel performansımızla karşılaştıracağız.

Bu sayede kısa ve orta vadede ekonomimizi iyileştirmek için hangi alanlara yoğunlaşmamız gerektiği konusunda daha kolay politika önerileri geliştirebileceğiz.

Yatırımcılar, siyasetçiler, bürokratlar ve ekonomimizi yakından takip etme ihtiyacı hisseden herkes için yeni sayısını merakla bekleyecekleri bir bülten hazırlama hedefiyle çalışmaya devam edeceğiz.

Değerli basın mensupları,

2020 III. Çeyrek için hazırlanan Ekonomi Bülteni yedi ana başlıktan oluşuyor.

Yönetici Özeti başlığı altında, bültendeki veri ve analizlerin kısa bir özetine yer veriliyor.

İkinci başlıkta, Küresel Ekonomik Görünüm değerlendiriliyor.

KKTC, Türkiye ve GKRY Ekonomilerinin Görünümü başlığında, KKTC başta olmak üzere karşılaştırmalı olarak üç ekonominin büyüme, istihdam, dış ticaret dengesi, enflasyon, bütçe, turizm ve yükseköğretim verilerine yer veriliyor.

Dördüncü başlıkta ise KKTC, Türkiye ve Güney Kıbrıs Rum Yönetiminin pandemi döneminde işletmelere ve çalışanlarına sunduğu destekler özetleniyor.

Beşinci başlıkta piyasalarda son 3 ayda yaşanan gelişmelere yer verilirken altıncı başlıkta ise KKTC, Türkiye ve Güney Kıbrıs Rum Yönetiminin yapısal reform ajandaları değerlendiriliyor.

Son olarak yedinci başlıkta ise geçtiğimiz 3 ay içerisinde KTTO tarafından gündeme getirilen bazı politika önerileri paylaşılıyor.

Değerli basın mensupları,

Kısaca, 2020 III. Çeyrek KTTO Ekonomi Bülteninin içeriğinden de bahsetmek istiyorum.

Bu sayıda ağırlıklı olarak Kovid-19 pandemisinin yerel ve küresel etkilerinin ön plana çıktığını görüyoruz.

Bu dönemde, küresel büyümeye ilişkin tahminler çarpıcı şekilde kötüleşmiştir.

Bilindiği üzere 2018 yılında Türk lirasının değer kaybetmesi ve Türkiye yardımlarının azalmasıyla KKTC ekonomisi durgunluğa girerek % 1,3 büyümüştü.

2019 yılında bu durgunluk derinleşerek son 10 yılın en düşük büyüme oranı olan % 0,2’ye gerilemişti.

DPÖ’nün tahminlerine göre;

2020 yılında KKTC ekonomisinin reel olarak % 11,04 küçülmesi bekleniyor.

Diğer yandan belirli alanların milli gelirdeki payları üzerinden yapılan hesaplamalar bu oranın % 26,4’e kadar çıkabileceğini gösteriyor.

Bültende yer verilen KKTC kamu bütçesi verilerine bakıldığında ise yerel gelirlerin yerel giderleri karşılama oranının 2018 yılında % 101 seviyesine çıktığı ancak 2019 yılında % 96 seviyesine düştüğü, 2020 yılında ise % 89 seviyesinde kalacağı şeklindedir.

Ne var ki Eylül 2020 Maliye Bakanlığı verilerine göre 9 aylık gelir performansı göz önünde bulundurulduğunda bu oranın pandemi etkisiyle % 78’e kadar gerileyebileceği de hesaplanmaktadır.

Kamu maliyesinin 9 aylık gelirleri incelendiğinde ekonomik faaliyetlerle doğrudan ilişkilendirilebilecek gelir kalemlerindeki performans kaybı oldukça dikkat çekicidir.

Dâhilîde alınan KDV’de yaklaşık % 15, ithalattan alınan KDV’de ise yaklaşık % 28 performans kaybı söz konusudur.

Tapu harçlarındaki performans kaybı % 28 dolaylarında iken Ercan Havaalanı Özelleştirme Gelirlerindeki kayıp % 60’a yakındır.

KKTC’de 2019 yılında gerçekleşen kamu gelirleri, bütçe tahminin % 21,64 üzerindeyken 2020 yılında gelirlerin bütçe tahminin altında seyrettiği görülmektedir.

Kamunun yılsonu itibariyle mükellefiyetlerini yerine getirebilmesi için Türkiye Cumhuriyeti’nin sunduğu krediler kapsamındaki kamu maliyesinin desteklenmesi kaleminin önem kazandığı anlaşılmaktadır.

Diğer yandan, ilk 7 ayda ihracatta görülen artış ve ithalattaki daralma nedeniyle dış ticaret açığında % 34,1’lik iyileşme görülse de ithalattaki % 30 daralma çok ciddi bir fakirleşme sürecinden geçtiğimizin göstergesidir.

Bir diğer önemli makroekonomik gösterge olan enflasyon oranının ülkemizde tekrardan çift hanelere çıktığı görülmektedir.

Eylül 2019-2020 enflasyonu 11,2’ye ulaşmıştır.

Daha da önemlisi Temmuz-Eylül enflasyonunun % 6,1 çıkması, 2021 yılının kamu maliyesi açısından daha zor bir yıl olacağını göstermektedir.

Bu konuda KTTO’nun bültende de paylaşılan politika önerisi; fon, KDV ve stopajda indirime gidilmesi ve bu yolla hem toplumun günlük yaşamının ucuzlatılması hem de kamu bütçesine ek maaş yükü getirilmemesidir.

Bültende yer verdiğimiz politika önerilerinden bir diğeri ise döviz krizinin yarattığı pahalılık riskini azaltmaya yöneliktir.

2020 yılı hesaplarında uygulanacak şekilde enflasyon muhasebesi uygulamasına geçilmesini ve Vergi Usul Yasası’nda yapılacak bir değişiklikle kur gelirlerinin vergilendirilmemesi önermekteyiz.

Değerli basın mensupları,

Ekonomi Bültenimizin birinci sayısını sizler aracılığıyla halkımızla paylaşırken emeği geçen tüm oda personelimize teşekkürü bir borç bilirim.

Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim. Sorularınız varsa alabiliriz.

Diğer Haberler

Başa dön tuşu