Kurşun kalem ucu kadar yeni bir kurbağa türü keşfedildi

Brezilya’daki yağmur ormanlarında yapılan araştırmalar sonucunda, bilim dünyası için tamamen yeni ve büyüleyici derecede küçük bir canlı türü tanımlandı. Parlak turuncu rengiyle dikkat çeken bu kurbağa, sadece bir kurşun kalem ucu (yaklaşık 7 milimetre) büyüklüğünde.

Aralık 2025’te bilim dünyasına tanıtılan bu yeni türe, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva’nın onuruna Brachycephalus lulai ismi verildi. Bilim insanları bu ismi seçerek, Brezilya hükümetini bölgedeki biyoçeşitliliği ve Atlas Ormanları’nı (Mata Atlântica) koruma konusunda daha fazla adım atmaya teşvik etmeyi amaçladıklarını belirttiler.

New Scientist’in haberine göre kurbağa o kadar küçük ki (yaklaşık 7-10 mm), yaprakların arasında gözle görülmesi neredeyse imkansız. Araştırmacılar onu görerek değil, duyarak buldular. Erkeklerin dişileri çekmek için çıkardığı, diğer benzer türlerden farklı olan benzersiz çiftleşme çağrısı (iki kısa ses patlaması şeklinde), bilim insanlarının bölgede yeni bir tür olduğunu anlamasını sağladı.

Yetişkin bireylerinin boyu 7 milimetreyi geçmeyen bu kurbağa, dünyanın en küçük omurgalılarından biri olarak kabul ediliyor. Parlak turuncu rengi, muhtemelen avcılarına karşı “zehirli olabilirim” mesajı veren bir savunma mekanizması (aposematizm) işlevi görüyor.
Bu mikro tür, Brezilya’nın güneyindeki Atlantik Ormanı’nda (Mata Atlântica), dökülmüş yaprakların arasında (yaprak çürüğü tabakasında) yaşıyor. Boyutları nedeniyle fark edilmeleri ve incelenmeleri son derece zor. Bu kadar küçük bir vücuda sahip olmak, bazı anatomik kısıtlamaları da beraberinde getiriyor. Kurbağanın parmak sayısında azalma olduğu ve iç kulak yapısının çok küçük olması nedeniyle kendi türdaşlarının çıkardığı bazı sesleri duyamayabileceği düşünülüyor.

Bir Başka “Pire Kurbağası”: Brachycephalus dacnis

Birkaç ay önce (Ekim 2024) yine benzer bir keşif yapılmış ve ona da Brachycephalus dacnis adı verilmişti. O tür de ismini, keşfi gerçekleştiren koruma sivil toplum kuruluşu Project Dacnis’ten alıyordu. Bu iki keşif, aslında Brezilya’nın derin ormanlarında hala isimlendirilmemiş binlerce “mikro-devin” yaşadığını gösteriyor.

Bu türlerin en dikkat çekici özelliklerinden biri, yumurtadan iribaş (tadpole) olarak değil, doğrudan minyatür bir kurbağa olarak çıkmalarıdır. Bu sayede suya ihtiyaç duymadan sadece nemli toprakta nesillerini sürdürebiliyorlar.