AKINCI… Bağımsız aday… 1947 Limasol doğumlu… 2015 yılından beri 4. Cumhurbaşkanı olarak görevini sürdürüyor. ODTÜ Mimarlık Fakültesi mezunu. Propagandasında “Biz burada bir cumhuriyetsek kendimizi idare edelim, her şeye karışmayın” söylemlerini kullanıyor.
TATAR… UBP adayı… 1960 Lefkoşa doğumlu… 2018’den beri UBP Genel Başkanı. Cambridge Üniversitesi İktisat mezunu. İlk kez cumhurbaşkanı adayı… Gözlemcilere göre Tatar eğer parti içi dengeleri oluşturursa, her hal ve şartta ikinci turda…
ERHÜRMAN… CTP adayı… 1970 Lefkoşa doğumlu… Akademisyen, hukukçu ve diplomat. 2016 tarihinden beri CTP Genel Başkanı. İlk kez cumhurbaşkanı adayı oldu. Siyasi uzmanlar, Erhürman’ın avantajının; kısa başbakanlık döneminde çok temiz bir imajla görev bırakması olduğunu düşünüyor.
ÖZERSAY… HP destekli bağımsız aday… 1973 Alaminyo doğumlu… Akademisyen, Uluslararası Hukuk uzmanı, Kurucu Cumhurbaşkanı Denktaş ve ikinci Cumhurbaşkanı Talat’ın müzakere heyetinde yer aldı. Özersay’ın müzakerecilik deneyimini ön plana çıkardığı ve tanıtım filmlerinde Denktaş soyadı kullandığı görülüyor.
DENKTAŞ… DP destekli bağımsız aday… 1959 Lefkoşa doğumlu. Uzun yıllar DP başkanlığında bulundu. Çeşitli hükümetlerde bakanlık pozisyonlarında yer aldı. Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş’ın oğlu… Propaganda sürecinde soyadını ön plana çıkarmıyor. “Hoşgörü” kelimesini sıklıkla kullanıyor.
ARIKLI… YDP adayı… 1962 yılında Kars’ın Ardahan ilçesinde doğdu. 1985 yılında Ankara üniversitesi İlahiyat Fakültesi’ni bitirdi. Evli ve 3 çocuk babası… 7 Ekim 2016 tarihinde kurulan YDP’nin Genel Başkanı ve Gazimağusa Milletvekili… “Asla federasyon görüşmem” diyor…
KIRDAĞ… Bağımsız aday… Hiç yılmadı… 1950 Minareliköy doğumlu… Geçmiş yıllarda üç kez cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olarak yarışan Kırdağ, 11 Ekim için yine podyuma çıktı… Daha önce belediye başkanlığı, milletvekilliği ve cumhurbaşkanlığı olmak üzere 13 kez seçimlere girmesine rağmen, hiçbirinde başarılı olamadı ancak hiç vazgeçmedi…
GIYNIK MANŞET – GIYNIK ÖZEL
11 Ekim 2020 Pazar günü yapılacak KKTC Cumhurbaşkanlığı seçiminde 7’si bağımsız 11 aday yarışacak. Mustafa Akıncı (Bağımsız), Ersin Tatar (UBP), Kudret Özersay (Bağımsız), Tufan Erhürman (CTP), Serdar Denktaş (Bağımsız), Erhan Arıklı (YDP), Fuat Çiner (MDP), Arif Salih Kırdağ (Bağımsız), Mustafa Ulaş (Bağımsız), Alpan Uz (Bağımsız), Ahmet Boran (Bağımsız) KKTC seçmenlerinden 5 yıl süreyle Cumhurbaşkanı olmak için oy isteyecek.
Anayasa’nın 99. maddesine göre, Cumhurbaşkanı seçilebilmek için seçimde kullanılan geçerli oyların yüzde 50’sinden bir fazlasını almak gerekiyor. Adaylardan hiçbiri bu oy oranına ulaşamazsa, seçim ikinci tura kalacak ve bir hafta sonra en çok oyu alan iki aday arasında seçim yapılacak.
AĞIRLIKLI OLARAK BAĞIMSIZ
KKTC Cumhurbaşkanlığı seçiminde bu yıl 11 adaydan 7’si bağımsız olarak yarışa katılıyor. Geçmişte, en fazla bağımsız adayın olduğu seçim ise 2010’daki Cumhurbaşkanlığı seçimi olmuştu. 10 yıl önceki seçimde 7 adaydan 6’sı bağımsızdı.
HİÇ KADIN ADAY YOK
Devlet başkanlığı/cumhurbaşkanlığı seçim tarihi boyunca sadece 3 kadın aday listelerde yer aldı. 1976’da, 1981’de ve 1985’te Dr. Servet Sami Dedeçay; 2005’te Zehra Cengiz, 2015’te Sibel Siber, Cumhurbaşkanlığı’na aday olan kadınlar…
DAHA ÖNCE DE ADAY OLAN İSİMLER…
Halen Cumhurbaşkanı olan Bağımsız Cumhurbaşkanı adaylarından 4. Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, daha önce Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanlığı ve Başbakan Yardımcılığı görevlerinde de bulundu. 19 Nisan 2015 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci turda Dr. Derviş Eroğlu’yla yarışan Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, 2015 Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanarak 5 yıl boyunca görev yaptı. Akıncı, 1995, 2000 ve 2015 yıllarındaki seçimlerde Cumhurbaşkanlığı’na adaylığını koymuştu.
Kıbrıs Türk siyasi hayatının renkli siması bağımsız aday Arif Salih Kırdağ, dördüncü kez Cumhurbaşkanlığı için şansını deneyecek.
Bağımsız aday Mustafa Ulaş, Halkın Adalet Konseyi (HAK) adlı sivil toplum örgütünün başkanlığını yürüten bir hukukçu ve edebiyat öğretmeni. Ulaş, 2015 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından ikinci kez aday oluyor.
Halkın Partisi Kurucu Başkanı, Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, 19 Nisan 2015 seçimlerinde olduğu gibi ikinci kez Cumhurbaşkanlığı seçimlerine bağımsız aday olarak katılıyor.
İLK KEZ ADAY OLAN İSİMLER…
Ulusal Birlik Partisi Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Başbakan Ersin Tatar, Cumhuriyetçi Türk Partisi Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Tufan Erhürman, Bağımsız aday Serdar Denktaş, Yeniden Doğuş Partisi Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Erhan Arıklı, hali hazırda Cumhuriyet Meclisi’nde yer alan ve siyasette deneyimli isimler.
Milliyetçi Demokrasi Partisi Cumhurbaşkanı adayı Fuat Çiner, Bağımsız Cumhurbaşkanı adayı Alpan Uz ve Bağımsız Cumhurbaşkanı adayı Ahmet Boran ise siyasetin içinde aktif olarak yer almayan isimler.
EN ÇOK ADAY 2005’TE, EN AZ ADAY 1990’DA
2005 yılında yapılan ve 9 adayın katıldığı cumhurbaşkanlığı seçimi, en çok adayın yarıştığı seçim olarak dikkat çekerken, sadece 3 adayın yarıştığı 1990 seçimleri ise en az adaylı seçim oldu.
2. TURA KALAN SEÇİMLER…
Cumhurbaşkanlığı seçim tarihinde ikinci tura kalan üç seçim oldu. 1995 yılındaki seçimde Rauf R. Denktaş ve Derviş Eroğlu ikinci tura kalırken, ikinci turun galibi Denktaş oldu. 2000 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçiminde de ilk turda hiçbir aday oyların yarıdan bir fazlasını alamadı. En çok oyu alan adaylar yine Denktaş ve Eroğlu olurken, ikinci tur Eroğlu’nun adaylıktan çekildiğini açıklaması üzerine yapılmadı ve Yüksek Seçim Kurulu, Denktaş’ı seçilmiş ilan etti. 2015 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Mustafa Akıncı ve Derviş Eroğlu ikinci tura kalırken, ikinci turun galibi Akıncı oldu.
DENKTAŞ 6 KEZ ADAY OLDU, 6 SEÇİMİ DE KAZANDI
Merhum Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Raif Denktaş, devlet başkanlığı veya cumhurbaşkanlığı seçimlerinde en fazla aday olan ve katıldığı tüm seçimleri kazanan isim ünvanını taşıyor.
Denktaş, 1976, 1981, 1985, 1990, 1995 ve 2000 yıllarındaki seçimlerde aday olarak sandıktan çıkmayı başardı. Denktaş’ı 6 kez aday olan Derviş Eroğlu ve 5 kez aday olan Ayhan Kaymak isimleri izliyor. Derviş Eroğlu, 1995, 2000, 2005 ve 2010 seçimlerine UBP adayı olarak katılırken, 2015 seçimlerinde bağımsız aday olarak yarıştı. Ayhan Kaymak, 1985, 1995, 2000, 2005 ve 2010 yıllarındaki seçimlerde bağımsız aday oldu.
KKTC siyasi tarihinde Cumhurbaşkanlığı’na dört kez aday olan isimler Mustafa Akıncı ve Arif Salih Kırdağ oldu. Üçer kez aday olan isimler Servet Sami Dedeçay, Özker Özgür, Alpay Durduran ve Mehmet Ali Talat. Kıbrıs Türk siyasi tarihi boyunca Cumhurbaşkanlığı için iki kez aday olan isimler ise Arif Hasan Tahsin, Zeki Beşiktepeli oldu. 1976’da aday olan Dr. Mustafa Şevki Lusignan, Ahmet M. Berberoğlu, 1981’de aday olan Ziya Rızkı, Hüsamettin Tanyar, 1990’da aday olan İsmail Bozkurt, 1995’te aday olan Sami Güdenoğlu, 2000’deki seçimin adaylarından Turgut Afşaroğlu ve Şener Levent, 2005’in adaylarından Nuri Çevikel, Zehra Cengiz, Mustafa Arabacıoğlu ve Hüseyin Angolemli, 2010’daki adaylardan Mustafa Kemal Tümkan ile Tahsin Ertuğruloğlu ve 19 Nisan 2015’te yapılacak seçimin adaylarından Mustafa Ulaş, Mustafa Onurer, Kudret Özersay ve Sibel Siber, siyasi tarihlerinde şu ana dek Cumhurbaşkanlığı’na bir kez aday olmuş isimler…
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanlığı seçimi 9 Haziran 1985 yılında gerçekleştirildi. 1. tur oylamada oyların yüzde 70,21’ini alan Rauf Raif Denktaş, KKTC’nin seçilmiş ilk cumhurbaşkanı oldu.
Rauf Raif Denktaş 1985 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Ulusal Birlik Partisi adına aday olurken, Cumhuriyetçi Türk Partisi adına Özker Özgür, Toplumcu Kurtuluş Partisi adına ise Alpay Durduran aday oldu. 1985 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 6 aday yarışmıştı.
KKTC’nin ikinci Cumhurbaşkanlığı seçimi 22 Nisan 1990 tarihinde gerçekleştirildi. 1. tur oylamada oyların yüzde 66,65’ini alan Ulusal Birlik Partisi’nin Cumhurbaşkanı adayı Rauf Raif Denktaş, yeniden KKTC Cumhurbaşkanı seçildi. 1990 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 3 aday yarışmıştı.
11 Ekim 2020 Cumhurbaşkanlığı seçimleri, Kıbrıs Türk demokrasi tarihine, 10’uncu kez yapılan devlet başkanlığı veya cumhurbaşkanlığı seçimi olarak geçecek.
20 Temmuz 1974 Barış Harekâtı’nın ardından kendi devlet çatısı altında ilk devlet başkanlığı seçimini 20 Haziran 1976’da yapan Kıbrıs Türk halkı, 40 yıl içinde 2 kez Kıbrıs Türk Federe Devleti devlet başkanlığı; 7 kez de KKTC Cumhurbaşkanlığı için seçime gitti. Yaklaşık 6 hafta sonra yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimi, KKTC’nin 8. Cumhurbaşkanlığı seçimi olacak. 13 Şubat 1975’te kurulan Kıbrıs Türk Federe Devleti Başkanlığı için 1976’da ve 1981’de yapılan seçimleri Rauf Raif Denktaş kazanırken, 15 Kasım 1983’te kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı seçimini 1985, 1990, 1995 ve 2000 yıllarındaki seçimlerde sandıktan çıkan isim yine Denktaş oldu.
2005 Cumhurbaşkanlığı seçimini Mehmet Ali Talat, 2010 yılındaki seçimi Derviş Eroğlu, 2015 yılındaki seçimi ise Mustafa Akıncı kazandı.
1976’DAN BUGÜNE CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİ
1976’dan bugüne kadarki devlet başkanlığı ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olanlar ve aldıkları oylar şöyle:
20 Haziran 1976 KTFD Devlet Başkanlığı Seçimi
Dr. Mustafa Şevki Lusignan (bağımsız-427)
Dr. Servet Sami Dedeçay (bağımsız-423)
Rauf Raif Denktaş (UBP-41 bin 242)
Ahmet M. Berberoğlu (CTP-11 bin 739)
Kazanan: Rauf R. Denktaş
Seçmen sayısı 75 bin 781, geçerli oy pusulası sayısı 53 bin 841, seçime katılım oranı yüzde 88.6
28 Haziran 1981 KTFD Devlet Başkanlığı Seçimi
Dr. Servet Sami Dedeçay (bağımsız-180)
Hüsamettin Tanyar (Demokratik Halk Partisi-3354)
Ziya Rızkı (Toplumcu Kurtuluş Partisi-21483)
Rauf R. Denktaş (Ulusal Birlik Partisi-36386)
Özker Özgür (Cumhuriyetçi Türk Partisi-8958)
Kazanan: Rauf R. Denktaş
Seçmen sayısı 84 bin 693, geçerli oy pusulası sayısı 70 bin 361, seçime katılım oranı yüzde 74.89
9 Haziran 1985 KKTC Cumhurbaşkanlığı Seçimi
Alpay Durduran (TKP-7520)
Özker Özgür (CTP-14412)
Rauf R. Denktaş (bağımsız-55349)
Dr. Servet S. Dedeçay (bağımsız-514)
Ayhan Kaymak (bağımsız-337)
Arif H. Tahsin Desem (bağımsız-694)
Kazanan: Rauf R. Denktaş
Seçmen sayısı 94 bin 277, geçerli oy pusulası sayısı 78 bin 826, seçime katılım oranı yüzde 85.7
22 Nisan 1990 KKTC Cumhurbaşkanlığı Seçimi
Rauf Denktaş (bağımsız-61404)
İsmail Bozkurt (bağımsız-29568)
Alpay Durduran (YKP-1157)
Kazanan: Rauf R. Denktaş
Seçmen sayısı 101 bin 172, geçerli oy pusulası sayısı 92 bin 129, seçime katılım oranı yüzde 93.48
15 Nisan 1995 KKTC Cumhurbaşkanlığı Seçimi
Sami Güdenoğlu (bağımsız-132)
Özker Özgür (CTP-17627)
Mustafa Akıncı (TKP-13233)
Ayhan Kaymak (bağımsız-349)
Alpay Durduran (Yeni Kıbrıs Partisi-1628)
Dr. Derviş Eroğlu (UBP-22450)
Rauf R. Denktaş (bağımsız-37563)
Seçmen sayısı: 113 bin 398, geçerli oy pusulası sayısı 92 bin 982, katılım oranı yüzde 85.13
2. Tur: 22 Nisan 1995 Derviş Eroğlu (UBP-31972) Rauf R. Denktaş (Bağımsız-53235)
Kazanan: Rauf R. Denktaş
Seçmen sayısı 113 bin 440, geçerli oy pusulası sayısı 85 bin 207, katılım oranı yüzde 80.12
15 Nisan 2000 KKTC Cumhurbaşkanlığı Seçimi
Arif H. T. Desem (Yurtsever Birlik Hareketi-2545)
Mehmet Ali Talat (CTP-9834)
Ayhan Kaymak (bağımsız-369)
Mustafa Akıncı (TKP-11469)
Rauf R. Denktaş (bağımsız-42820)
Turgut Afşaroğlu (bağımsız-553)
Şener Levent (bağımsız-899)
Dr. Derviş Eroğlu (UBP-29555)
Seçmen sayısı 126 bin 675, geçerli oy pusulası sayısı 98 bin 44, seçime katılım oranı yüzde 81.02.
2. tur, UBP adayı Derviş Eroğlu’nun adaylıktan çekildiğini açıklaması üzerine yapılmadı ve YSK, Rauf R. Denktaş’ı cumhurbaşkanı ilan etti.
17 Nisan 2005 KKTC Cumhurbaşkanlığı Seçimi
Zehra Cengiz (Kıbrıs Sosyalist Partisi-439)
Dr. Mustafa Şenol Arabacıoğlu (Demokrat Parti-13302)
Nuri Çevikel (Yeni Parti-4816)
Mehmet Ali Talat (CTP-55945)
Dr. Derviş Eroğlu (UBP-22874)
Hüseyin Angolemli (TKP-1054)
Ayhan Kaymak (Bağımsız-168)
Arif S. Kırdağ (Bağımsız-309)
Zeki Beşiktepeli (Bağımsız-1725)
Kazanan: Mehmet Ali Talat
Seçmen sayısı 147 bin 823, geçerli oy pusulası sayısı 100 bin 632, seçime katılma oranı yüzde 69.58
18 Nisan 2010 KKTC Cumhurbaşkanlığı Seçimi
Mustafa Kemal Tümkan (Bağımsız-964)
Dr. Derviş Eroğlu (UBP-61422)
Arif S. Kırdağ (Bağımsız-520)
Mehmet Ali Talat (Bağımsız-52294)
Zeki Beşiktepeli (Bağımsız-1967)
Ayhan Kaymak (Bağımsız-168)
Tahsin Ertuğruloğlu (Bağımsız-4647)
Kazanan: Derviş Eroğlu
Seçmen sayısı 164 bin 72, geçerli oy pusulası sayısı 121 bin 982, seçime katılım oranı yüzde 76.3
19 Nisan 2015 KKTC Cumhurbaşkanlığı Seçimi
Mustafa Akıncı (Bağımsız-29030)
Derviş Eroğlu (Bağımsız-30328)
Sibel Siber (CTP-24271)
Kudret Özersay (Bağımsız-22895)
Arif Salih Kırdağ (Bağımsız-530)
Mustafa Onurer (KSP-428)
Mustafa Ulaş (Bağımsız-259)
Seçmen sayısı 176 bin 916, geçerli oy pusulası sayısı 107 bin 741, seçime katılım oranı yüzde 62.35
2. Tur: 26 Nisan 2015 Derviş Eroğlu (Bağımsız-43763) Mustafa Akıncı (Bağımsız-67032)
Kazanan: Mustafa Akıncı
Seçmen sayısı 176 bin 980, geçerli oy pusulası sayısı 110 bin 795, seçime katılım oranı yüzde 64.12
