KKTC İstatistik Kurumu 2022 için kişi başına düşen milli geliri “uçurdu” ama vatandaş “Ne geliri ne millisi?” diye soruyor
ARTUN ÇAĞA
VATANDAŞIN CEBİNE UĞRAMADI
KKTC İstatistik Kurumu 2022’de Kişi Başına Düşen Milli Geliri (Kişi Başına Düşen Gayri Safi Milli Hasıla) 14 bin 636 ABD Doları düzeyinde açıkladı. Bu miktar KKTC Merkez Bankası’nın 2022’de ay sonları itibarıyla açıkladığı dolar döviz satış kurları ortalamasına (16.75 TL) göre 245 bin 153 TL’ye denk geliyor. Söz konusu miktar aylık bazda 20 bin 429 TL olarak hesaplanıyor. Başka deyişle “her handedeki her birey” için açıklanan aylık gelir 20 bin 500 TL’ye yaklaşıyor. Ancak, vatandaşların çok büyük bir kısmı “bu para bizim cebimize uğramadı, bizim payımız kimlerin cebine gitti” sorusunu soruyor.
KİŞİ BAŞINA GELİR %31 ARTTI
İstatistik Kurumu gayri safi milli hasıla (GSMH); gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) ile fert başına gayri safi milli hasıla (FBGSMH- kişi başına düşen milli gelir) ile ilgili verileri önceki hafta açıklarken, “Milli gelir ilk kez bu kadar kapsamlı ve gerçek verilere göre hesaplandı” yönünde tepki çekici bir açıklamayı da beraberinde yaptı. KKTC Başbakanlığı’na bağlı kurumun verilerine göre, 2022 yılında “milli hasılada” ve “gelirlerde” astronomik artışlar sağlandı. GSMH TL bazında %145 oranında artarken, kişi başına düşen gelir dolar bazında %31.52 oranında artış gösterdi.
ASGARİ ÜCRET KİŞİ BAŞINA GELİRİN YARISI
İstatistik Kurumu’nun “olağanüstü” hesaplamalarıyla ortaya çıkan rakamlar, asgari ücretlinin “milli gelirden ne kadar uzak olduğunu” da bir kez daha gözler önüne serdi. Tüm artışlara rağmen, asgari ücret “Kişi başına düşen milli gelirin” ancak yarısına ulaşabildi. Kişi başına düşen gelir, bir asgari ücretlinin bir yılda kazandığı toplam gelirin neredeyse iki misli. Yani başka deyişle ülkedeki asgari ücretli, kişi başına düşen gelirin sadece yarısına ulaşabildi. Yaptığımız hesaplamaya göre asgari ücretli 2022’de net 123 bin 378 TL kazandı. Bu miktar kişi başına düştüğü hesaplanan 245 bin 153 TL’nin %50.3’üne (yarısına) denk geliyor.
