TC Merkez Bankası’nın bugün açıklayacağı faiz kararı öncesinde yeni bir enflasyon tanımıyla karşılaştık.
ÖZEL HABER
ÇOKLU ENFLASYON
Türkiye’nin ünlü ekonomisti Mahfi Eğilmez’e göre, Türkiye (ve KKTC) “Çoklu Enflasyon” döneminde. Bir ekonomide, fiyatların genel düzeyinin sürekli artması (şişmesi) olan enflasyon, paranın satın alma gücünün belirli düşmesi anlamını da taşır. Ekonomistler, çeşitli etkenlerden kaynaklanan birden çok enflasyon türlerinde söz ederken, bunların birkaçı aynı anda etkili olabiliyor. Bu gerçekten hareket eden Mahfi Eğilmez, son yazısında “Çoklu Enflasyon (Multiflasyon)” yaşayan Türkiye ve dolayısıyla da KKTC için “Türk Tipi Enflasyon” kavramından söz etti. Son veriler “Dörtnala enflasyonu” (Yıllık enflasyonun iki ya da üç haneli oranlara çıkması) gösterirken, tartışmalar da giderek artıyor.
KAYNAĞI YANLIŞ POLİTİKALAR
Deneyimli ekonomist, “Yanlış para politikası, yanlış maliye politikası ve çelişkili ekonomi politikası izlenmesinin” enflasyonu yükselten başlıca nedenler olduğuna işaret etti. Eğilmez, “Enflasyon asıl olarak ya üretim maliyetlerinin sürekli olarak yükselmesinin (arz ya da maliyet enflasyonu) ya da talepteki sürekli artışların (talep enflasyonu) fiyatlara yansımasıyla ortaya çıkar. Bu ikisi dışındaki bütün enflasyon ve enflasyon benzeri olgular bu ikisinin türevleridir” derken, Türkiye’nin sallandığı, KKTC’nin ise yıkıldığı enflasyon çeşitlerinden söz etti. Yeni tanımlara dikkati çeken Eğilmez, mal ve hizmet sunucularının “açgözlülüğünü” anlatan “greedflasyona” dikkati çekti.
MÜCADELE ŞART
Haberde kullandığımız tabloda yer alan tüm enflasyon çeşitlerinin Türkiye’de (ve KKTC’de) mevcut olduğunu vurgulayan Mahfi Eğilmez, şöyle devam etti: “Türkiye’de bugünkü ortamda bu tabloda sayılan nedenlerin ve enflasyon türlerinin tamamı mevcuttur. Buna multiflasyon (çoklu enflasyon) diyebiliriz. Multiflasyonu düşürebilmek için bir veya iki önlemden çok ötesi gerekir. Bu sorunu çözmenin yolu kapsamlı bir program uygulamak ve geleceğe ilişkin beklentileri olumlu hale dönüştürecek adımları atmaktan geçer. Türkiye, 2001 krizine girdiğinde enflasyon oranı bugünküne yakındı, uygulanan program sayesinde üç yılın sonunda tek haneye düşürüldü.”
