Türkiye’de geride bıraktığımız işlem haftasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faiz kararı takip edildi Türkiye dışında ise Fed Başkanı Jerome Powell’ın ABD Kongresi’ndeki iki günlük maratonu, ABD enflasyonu, merkez bankalarından gelen varlık alımlarına yönelik kararlar ve emtia piyasasındaki gelişmeler dikkat çekti. Almanya’daki sel felaketi ise tüm dünyada şok etkisi yarattı.
Geçtiğimiz hafta Türkiye ve Dünya’da neler oldu?
1- Faizi sabit tutan Merkez Bankası yaz aylarında enflasyonda oynaklık bekliyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası piyasa beklentilere paralel olarak faizi yüzde 19 seviyesinde sabit tutarken, daha önce metne eklenen sıkı duruş vurgusunu korudu. Karar metninde enflasyona ilişkin değerlendirmeler öne çıktı. Metinde yaz aylarında enflasyonda oynaklık görülebileceğine dikkat çekildi.
Karar metninde enflasyona ilişkin değerlendirmeler öne çıktı. Metinde son dönemde ithalat fiyatları ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışların yanı sıra, talep koşulları, bazı sektörlerdeki arz kısıtları, açılmanın etkisiyle yaz aylarında enflasyonda oynaklık görülebileceğine dikkat çekildi.
Temmuz toplantısı metninde bir önceki metinden farklı olarak aşılamanın etkilerine de değinildi.
2- Powell: Riskleri izliyoruz
Fed Başkanı Jerome Powell, ABD Kongresi’ndeki iki günlük maratonun son gününde enflasyonla ilgili mesajlar verdi.
Powell, enflasyonun rahatsız edici seviyelere gelmesine rağmen Fed’in ABD ekonomisini destekleyici nitelikteki duruşunu savundu.
Powell, Bankacılık Komitesi’ndeki sunumunda enflasyonun hedef seviye olan yüzde 2’nin üzerinde seyretmesinin ekonominin yeniden açılmasına bağlı bir şok olduğunu söyledi ve “Elbette biz de bu durumdan memnun değiliz” diye konuştu.
Powell, ABD’deki fiyat gelişmelerini tarihte eşi benzeri olmayan bir gelişme olarak nitelendirirken, Fed’in gelişmeleri yakından izlediğini söyledi. Powell konuyla ilgili olarak “Temel durumu ve ayrıca riskleri anlamaya gerçekten çabalıyoruz” dedi.
3- ABD’de enflasyon yine %5’in üzerinde
ABD’de enflasyon Haziran ayında beklentilerin üzerinde bir artışla yıllık yüzde 5,4 olarak gerçekleşirken aylık bazda yüzde 0,9 oldu. ABD’de enflasyon en son Ağustos 2008’de yüzde 5,4 olarak gerçekleşmişti.
ABD’de enflasyon Mayıs ayında ise beklentileri aşarak yıllık yüzde 5, aylık yüzde 0,6 olarak gerçekleşmişti.
Haziran ayında enflasyondaki artışın üçte birini ikinci el araba fiyatlarındaki yükseliş oluştururken ekonominin açılmasıyla beraber artan konaklama, araba kiralama, giyim ve uçak fiyatları da artışta etkili oldu.
Oynaklığı yüksek olan gıda ve enerjinin çıkarıldığı enflasyon sepetinde ise artış yıllık bazda yüzde 4,5 olurken aylık enflasyon artışı yüzde 0,9’da sabit kaldı.
4- Faizi sabit tutan Kanada ve Yeni Zelanda varlık alımlarını azaltma kararı aldı
Yeni Zelanda’nın ardından Kanada Merkez Bankası da politika faizini yüzde 0,25 seviyesinde tutarken yine varlık alımını azaltma kararına vardı.
Kanada Merkez Bankası politika faizini yüzde 0,25’te sabit tuttu, varlık alımlarını ise haftada 2 milyar Kanada dolarına (1,6 milyar dolar) indirdi.
Kanada Merkez Bankası yetkilileri önceki yönlendirmelerine paralel olarak gelecek yılın ikinci yarısından önce faiz artışı beklenmediğine işaret etti.
Yeni Zelanda Merkez Bankası parasal teşviklerin azaltılacağını ifade etti. Bankanın Para Politikası Kurulu politika faizini yüzde 0,25’te tutarken, Geniş Ölçekli Varlık Alım Programı başlığı altında yapılan varlık alımlarının durdurulacağını söyledi.
5- Fed/Bullard: Varlık alımı azaltımı için doğru zamandayız
St. Louis Fed Başkanı James Bullard, salgın döneminde uygulamaya konan parasal desteklerin geri çekilmesi için doğru zamanın geldiğini söyledi.
Wall Street Journal’e verdiği bir röportajda, “Ekonominin yüzde 7 büyümesi ve salgının her geçen gün daha iyi bir şekilde kontrol altına alınmasıyla acil durum önlemlerinin geri çekilmesi için doğru zaman” diyen Bullard, varlık alımının azaltılması için iyi bir durumda olduklarını belirtti.
Federal Açık Piyasa Komitesi üyeleri hazır olduğu zaman hareket için hazır olduklarını belirten Bullard, “Bunu çok dikkatli ve yumuşak bir şekilde yapmak istiyoruz ama varlık alımının azaltılması için iyi bir durumdayız. Bunu hemen yarın yapmamıza gerek yok ama harekete geçmek için iyi bir durumdayız” dedi.
6- Yeşil Mutabakat çalışma grubu oluşturuldu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan “Yeşil Mutabakat Eylem Planı”na ilişkin genelge yayımlayarak, eylem planının uygulanmasını takip etmek ve gerekli koordinasyonu sağlamak üzere “Yeşil Mutabakat Çalışma Grubu” oluşturulduğunu duyurdu.
TC Resmi Gazete’de yer alan Cumhurbaşkanlığı genelgesinde Erdoğan, Birleşmiş Milletler çatısı altında Türkiye’nin de dahil olduğu 193 üye ülkenin oy birliği ile yürürlüğe giren “2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi”nin, yoksulluğa son verilerek refahın artırılmasının yanı sıra iklim değişikliği ile küresel mücadeleyi ekonomik ve sosyal açıdan kapsayıcı bir kalkınma modelinin ayrılmaz parçası haline getirmeyi öngördüğünü belirtti.
7- Almanya’da şok yaratan sel felaketi
Almanya’da yıllardır en fazla toplu can kaybının görüldüğü sel felaketi şok yarattı. Almanya’nın batısındaki Rheinland-Pfalz ve Kuzey-Ren Vestfalya eyaletlerinde aşırı yağışların neden olduğu sel ve su baskınlarında ölenlerin sayısı 100’ü aştı. Rheinlan-Pfalz eyaletinin Ahrweiler bölge yönetimi 1300 kişinin kayıp olduğunu bildirdi.
North Rhine-Westphalia ve Rhineland-Palatinate eyaletlerindeki köyler ve kasabalar taşan nehirler nedeniyle büyük hasar yaşarken birçok kişinin hala evlerinde mahsur kaldığı belirtildi.
Mahsur kalan kişilere botla ulaşmaya çalışan kurtarma ekiplerinin gaz kaçağı nedeniyle de yardım çalışmalarını sürdürmekte zorlandıkları söylendi.
Alman İçişleri Bakanı Horst Seehofer, federal hükümetin etkilenen bölgelere en kısa sürede finansal destek sağlamayı amaçladığını belirterek Çarşamba günü kabinenin onayına sunulacağını ifade etti.
