ARTUN ÇAĞA
Gelir dağılımında sınıfların arası çok fena açıldı. Orta sınıf artık yok
17 bin 498 dolarlık kişi başına düşen milli gelirden herkes eşit pay almıyor
Nüfusun 5’te 3’ünün payına düşen miktar ortalama milli gelirin çok altında
En alttakiler 5 bin 599 dolar, en üstekiler 38 bin 845 dolar pay alıyor
HER 5 KİŞİDEN 3’Ü DAHA AZ
İstatistik Kurumu’nun açıkladığı 17 bin 498 dolarlık kişi başına düşen milli gelirden ülkede yaşayan herkes eşit pay alamıyor. 17 Ekim Dünya Yoksullukla Mücadele Günü dolayısıyla resmi rakamları kullanarak yaptığımız hesaplamaya göre, nüfusun 5’te 3’ü açıklanan milli gelirin çok altında paya sahip. Hesaplamada, İstatistik Kurumu’nun Mart 2025’te açıkladığı 476 bin 214 kişilik ülke nüfusu baz alındı. Bu veriden yola çıkılarak; gayri safi milli hasıla (GSMH) ve kişi başına düşen milli gelirin %20’lik gelir gruplarına göre dağılımı hesaplandı. Kurum, 1 Ekim’de 2024 GSMH miktarını 232 milyar 689 milyon olarak açıklarken, bunun dolar karşılığı 8 milyar 333 milyona denk geliyor.
ALTTAKİLER VE ÜSTTEKİLER
Kişi başına düşen milli gelir %20’lik gelir gruplarının gelirden aldığı paya göre paylaştırıldığında; nüfusun %60’ına düşen miktarın 17 bin 498 doların altında kaldığı görülüyor. Birinci gelir grubunda kişi başına milli gelir sadece 5 bin 599 dolara denk gelirken; beşinci grubundakilerin geliri 38 bin 848 dolara çıkıyor. İstatistik Kurumu’nun Kasım 2023’te açıkladığı 2022 yılına ait Hanehalkı Bütçe Anketi’nden elde edilen sonuçlar açıkça nüfusun %14.4’ünün yoksulluk sınırının altında yaşamaya çalıştığına işaret ediyordu. Ancak, gelir gruplarının milli gelirden aldığı paylara bakıldığında bu oranın %40’ı aştığı, ülkede orta sınıfın kalmadığı tahmin ediliyor.
EŞİTSİZLİK ARTIYOR
KKTC’de gelir dağılımının bozulduğu, eşitsizlik ve yoksulluğun her geçen daha da arttığı, devletin resmi verilerine de yansımıştı. İstatistik Kurumu’nun iki yıl önce açıkladığı son Hanehalkı Bütçe Anketi (HBA) verileri bu konudaki gelişmeleri açıkça yansıtıyordu. Verilerde; 2014-2015 ile 2021-2022 HBA sonuçları karşılaştırılarak “eşitsizliğin arttığı” ortaya konulmuştu. Gelir dağılımı eşitsizlik ölçütlerinden “gini katsayısı” 2014-2015 anketinde 0.34 iken; 2021-2022 anketinde bu rakam 0.37’ye yükselmişti. Gini katsayısı “0”dan” uzaklaştıkça ve 1’e yaklaştıkça “gelir dağılımının bozulduğuna ve eşitsizliğe” işaret ediyor.
