2019 yılı 13 milyon 273 bin geçişle rekor kırarken, pandemide rakamlar 3-4 milyona indi
Kuzey Kıbrıs ile Güney Kıbrıs arasında halen 9 kapıdan karşılıklı geçiş yapılabiliyor
2019’DA 13 MİLYON RAKAMI AŞILDI
Kıbrıs’ta adanın kuzeyiyle güneyi arasında kara kapılarının geçişlere ilk açıldığı 23 Nisan 2003’ten bu yana 20 yıl geçti… Bu sürede kapılardan 140 milyon 999 bin 176 geçiş işlemi yapıldı. TAK muhabirinin Polis Basın Subaylığı’ndan aldığı verilere göre, ilk yıllarda yıllık 4-6 milyon arasında değişen geçiş işlemleri, pandeminin hemen öncesinde, 2019 yılında 13 milyon 273 bine kadar yükseldi. Pandemi nedeniyle geçişlerin kısıtlandığı 2020-2021 yıllarında yeniden 3-4 milyona düşen giriş-çıkış toplamı, 2022’de tekrar 13 milyonu gördü. 2023’ün ilk 3 ayı 1 milyon 634 bin geçişle geride kaldı.
23 NİSAN 2003’TE 3 KAPIYLA
Bugün sayıları 9 olan kapılardan ilk açılan üçü olan başkent Lefkoşa’daki Ledra Palace, Beyarmudu ve Mağusa’daki İki Buçuk Mil sınır kapılarından serbest geçişler, 23 Nisan 2003’te başlamıştı. 1974’ten beri çok sınırlı geçişlerin yapılabildiği Kıbrıs’ta 20 yıl önce ilk üç kapının kimlik veya pasaport ibrazıyla geçişlere açılması, adada tarihi dönüm noktalarından biri addediliyor. Dönemin BM Genel Sekreteri Kofi Annan’ın adını taşıyan çözüm planlarının müzakere edildiği o dönemden tam bir yıl sonra 24 Nisan 2004’te Annan Planı iki halkın referandumuna sunulmuştu. Referandumda Kıbrıslı Türklerden yaklaşık yüzde 65 “evet” Kıbrıslı Rumlardan ise yüzde 76 “hayır” sonucu çıkmıştı.
RUMLAR’IN ZAYIF TL AVANTAJI
Kapılardan uyruklara göre geçişlerin yıllar içindeki değişimine bakıldığında, ilk yıllarda Kıbrıslı Türklerin geçiş oranının, Kıbrıslı Rumlar’dan oldukça yüksek olduğu, ancak son yıllarda bunun değiştiği görülüyor. 2008’de toplam geçişlerin %53’ünü KKTC vatandaşları, %29’unu diğer ülke vatandaşları, %19’unu ise Kıbrıslı Rumlar yaparken; 2022 itibariyle Kıbrıslı Türklerin geçişleri %29’a düştü, Rumların payı ise %43’e çıktı. Bunda, TL’nin değer kaybıyla birlikte, Kıbrıslı Rumların alışveriş için Kuzey’e daha sık geçmesinin etkili olduğu düşünülüyor. Öte yandan pandemi sırasında, geçişlerin kısıtlandığı dönemde Kıbrıslı Türkler’in payı Güney’de çalışanlar nedeniyle oldukça yükselmişti.
