2022’de dünyada hangi önemli olaylar oldu?

2022’nin Ocak ayında yaşanan önemli olaylar

– 1 Ocak’ta Avrupa Birliği dönem başkanlığı Slovenya’dan Fransa’ya geçti.

– 9 Ocak’ta 2021 Afrika Uluslar Kupası Kamerun’da başladı.

– 18 Ocak’ta Microsoft, 68.7 milyar dolar karşılığında Activision Blizzard oyun sirketini satın aldı. Bu satış oyun sektöründeki en büyük satış olarak tarihe geçti.

– 29 Ocak’ta Avustralya Açık tek kadınlar finalinde Amerikalı rakibi Danielle Collins 2-0’lik skorla mağlup eden. Avustralyalı raket Ashleigh Barty kazandı. Ashleigh Barty bu turnuvada 44 yıl sonra kazanan ilk Avustralyalı tenisçi oldu.

2022’nin Şubat ayında yaşanan önemli olaylar

– 4 Şubat’ta 2022 Kış Olimpiyatları, Çin’in başkenti Pekin’de başladı.

– 24 Şubat’ta Rus Ordusu, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin talimatı doğrultusunda Ukrayna’yı istila etti. Ruslar kara harekatı’nın yanı sıra, çok sayıda hava ve füze saldırıları düzenledi. Özellikle başkent Kiev, Lviv, Harkov, Dnipro ve Odessa da dâhil olmak üzere Ukrayna genelinde büyük şehirler hedef alındı. Yaşanan gelişmeler üzerine Ukrayna devlet başkanı Volodimir Zelenski ülke çapında sıkıyönetim ilan etti.

2022’nin Mart ayında yaşanan önemli olaylar

– 2 Mart’ta Türkiye’de COVID-19 pandemisi’nden dolayı 10 Nisan 2020’den beri uygulanan HES Kodu uygulaması ve açık alanlarda maske takma zorunluğu, 2 Mart 2022’de yapılan Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısı sonucunda kaldırıldı. Ancak Koronavirüs Bilim Kurulu, HES Kodu uygulamasının toplu taşıma araçlarında devam edeceği ve kapalı alanlarda maske kullanımına devam edileceğini açıkladı.

– 3 Mart’ta Rus birlikleri Ukrayna’nın Zaporijya kentindeki Nükleer Santrali vurdu. Ukraynalı yetkililer bölgede herhangi bir radyasyon tehdidi olmadığını açıkladı. Avrupa’nın en büyük Nükleer Santrali olan Zaporijya Nükleer Santrali’ne yapılan bu saldırı dünya liderleri tarafından kınandı.

– 4 Mart’ta 2022 Kış Paralimpik Oyunları Çin’in başkenti Pekin’de başladı.

– 7 Mart’ta COVID-19 pandemisinde ölenlerin sayısı dünya genelinde 6 milyonu geçti.

– 8 Mart’ta Rusya’nın Ukrayna’yı istilasından dolayı uygulanan yaptırımlar doğrultusunda; McDonald’s, The Coca-Cola Company, Starbucks, IKEA, Apple gibi birçok şirket Rusya’daki faaliyetlerini askıya aldıklarını açıkladılar.

– 9 Mart’ta Güney Kore’nin yeni Cumhurbaşkanı muhalefetin adayı Yoon Suk-yeol oldu.

– 21 Mart’ta China Eastern Airlines’ın 5735 sefer sayılı uçuşunda kalkıştan 1 saat 37 dakika sonra 3.225 fit (983 m)’e ani bir dik inişe girdi. Çin’in Wuzhou kenti yakınlarına düşmüştür. Uçağın enkazı daha sonra Guangxi, Wuzhou vilayetine bağlı Teng ilçesinin dağlık bölgelerinde bulundu.132 kişi’den hepsinin ölüp ölmediği bilinmiyor.

– 27 Mart’ta 94. Akademi Ödülleri sahiplerini buldu. Los Angeles Dolby Tiyatrosu’nda gerçekleşen törende en çok ödülü toplam 6 ödülle Dune filmi kazandı.

2022’nin Nisan ayında yaşanan önemli olaylar

– 1 Nisan’da 2022 FIFA Dünya Kupası kura çekimi töreni Katar’ın başkenti Doha’da yapıldı.

– 3 Nisan’da Rus birliklerinin Kiev ve çevresinden geri çekilmesinin ardından, Kiev yakınlarında yer alan Buça kentindeki muharebe sırasında 500’den fazla sivilin öldürüldüğü ortaya çıktı.

– 5 Nisan’da Çek Cumhuriyeti, Ukrayna’nın Rusya’nın Ukrayna’yı istilasına karşı yaptığı mücadeleye destek olarak Ukrayna’ya T-72 tipi tank ve BVP-1 tipi zırhlı araç gönderdi. Çek Cumhuriyeti, istilası sırasında Ukrayna’ya tank yardımı sağlayan ilk ülke oldu.

– 20 Nisan’da gökbilimciler Avrupa Güney Rasathanesi’nin Çok Büyük Teleskobu (ESO VLT) yardımı ile yeni bir yıldız patlaması türü olan mikronova keşfi gerçekleştirdi.

– 25 Nisan’da Dünya’nın en zengin insanı Elon Musk, 44 milyar dolar karşılığında Twitter’ı satın aldı.

– 27 Nisan’da Rus enerji şirketi Gazprom, Rusya’nın Rusya-Ukrayna Savaşı’na karşı yapılan yaptırımlara karşılık uyguladığı ruble ile ödeme yapma zorunluluğunu reddetmeleri üzerine Bulgaristan ve Polonya’ya doğal gaz akışını kesti.

– 30 Nisan’da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Başbakanı Faiz Sucuoğlu istifa etti. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Sucuoğlu’nu istifasını kabul etti ve yeni hükümet kurulanan kadar Sucuoğlu’nun görevi başında kalmasına karar verildi.

2022’nin Mayıs ayında yaşanan önemli olaylar

– 12 Mayıs’ta Samanyolu Galaksisi’nin merkezinde bulunan ve güneş’in kütlesinin kütlesinin 4 milyon katı kütleye sahip olan Sagittarius A* kara deliği ilk kez görüntülendi.

– 14 Mayıs’ta Rus birlikleri Ukrayna’nın en büyük ikinci şehri Harkov’dan geri çekildi.

– 14 Mayıs’ta New York Eyaleti’nin Buffalo şehrinde bir süpermarkette düzenlenen ırkçı terör saldırısı sonucu 10 kişi hayatını kaybetti.

– 14 Mayıs’ta İtalya, Torino’da düzenlenen 2022 Eurovision Şarkı Yarışması’nı “Stefania” şarkısı ile Ukraynalı folk-rap grubu Kalush kazandı.

– 15 Mayıs’ta Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, hükümet ve parlamento ile yaptığı görüşme sonrası ülkensinin NATO üyeliğine resmen başvurma kararı aldıklarını açıkladı.

– 17 Mayıs’ta 24 Mayıs 2022 tarihinden beri devam eden ve Doğu Ukrayna Taarruzu’nda Ukrayna birliklerini son direnişi olan Mariupol Kuşatması’nda Rus kuvvetleri Mariupol’u ele geçirdi.

– 28 Mayıs’ta Paris, Stade de France’da oynanan 2021-22 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali’ni, Liverpool’u 1-0 skorla mağlup eden Real Madrid kazandı.

2022’nin Haziran ayında yaşanan önemli olaylar

– 19 Haziran’da 2022 Kolombiya Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda eski gerilla Gustavo Petro yeni cumhurbaşkanı seçildi.

– 20 Haziran’da 1960’ta Belçika ve ABD destekli darbe sonucunda görevden alınan, daha sonrasında idam edilen ve cesedi sülfürik asit ile eritilerek yok edilen, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin bağımsızlık mücadelesi önderi ve ilk başbakanı olan Patrice Lumumba’nın vücudundan geriye kalan tek parça olan dişi 61 yıl sonra Brüksel, Egmont Sarayı’nda ailesine teslim edildi.

– 22 Haziran’da Afganistan-Pakistan sınırı civarında, merkez üssü Host şehrinde 6.2 büyüklüğünde bir deprem meydan geldi. Depremde en az 1500 kişinin öldüğü ve en az 2000 yaralı olduğu bildirildi. Deprem üzerine Taliban yönetimi uluslararası yardım çağrısında bulundu.

– 25 Haziran’da 2022 Rus birlikleri Ukrayna’nın Donbas bölgesindeki son direniş yerlerinden olan Syevyerodonetsk şehrini ele geçirdi.

2022’nin Temmuz ayında yaşanan önemli olaylar

– 6 Temmuz’da Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson, hükümetindeki toplu istifaların ardından Muhafazakâr Parti Başkanlığı ve Birleşik Krallık Başbakanlığı görevinden istifa etti. Johnson yıl sonu yapılacak parti başkanlığı seçimlerine kadar başbakanlık görevine devam edeceğini açıkladı.

– 11 Temmuz’da Evren’in şimdiye kadar çekilmiş en detaylı ve en derin yeri olan SMACS 0723, James Webb Uzay Teleskobu tarafından görüntülendi.

– 18 Temmuz’da 2022 Hindistan Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda Draupadi Murmu yeni Hindistan Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Murmu Hindistan’nın seçilen ilk kabile mensubu kadın cumhurbaşkanı oldu.

– 21 Temmuz’da Sri Lanka’da çıkan iç karışıklığın ve Cumhurbaşkanı Gotabaya Rajapaksa istifa etmesinin ardından yeni Sri Lanka Cumhurbaşkanı eski başbakan Ranil Wickremesinghe oldu.

– 28 Temmuz’da Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping son günlerde gerginliğin arttığı Tayvan krizi hakkında bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmeye Xi’nin ”Ateşle oynayan kendini yakar” sözleri damga vurdu.

– 30 Temmuz’da dünyada maymun çiçeği virüsü kaynaklı ilk ölüm Brezilya’da kaydedildi. Avrupa’daki ilk ölüm ise aynı gün İspanya’da gerçekleşti.

2022’nin Ağustos ayında yaşanan önemli olaylar

– 9 Ağustos’ta 2022 Kenya Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonucunda William Ruto yeni Kenya Devlet Başkanı seçildi.

– 15 Ağustos’ta Akademi Ödülleri törenlerini düzenleyen Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi, 45. Akademi Ödülleri sırasında Marlon Brando’nun Oscar Ödülünü reddetmek üzere sahneye çıkan, yuhalamalarla ve ırkçı söylemlere maruz kalan Sacheen Littlefeather’dan 50 yıl sonra özür diledi.

– 28 Ağustos’ta Pakistan’da Haziran ayından itibaren etkili olarak devam eden Muson yağmurları nedeniyle oluşan seller sonucunda hayatını kaybedenlerin sayısı 1128’i geçti. Pakistan’lı yetkililer ülke genelinde olağanüstü hâl ilan etti ve uluslararası yardım çağrısında bulundu.

– 29 Ağustos – Mukteda es-Sadr’ın siyaseti bırakma kararını açıklaması ardından Sadr Hareketi destekçileri Bağdat’ta bulunan Yeşil Bölge’deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı bastı. Hükümet yetkilileri protestolar sebebiyle sokağa çıkma yasağı ilan etti. Irak güvenlik güçleri ve Sadr Hareketi destekçileri arasında çıkan çatışmalar sonucunda 23 kişi öldü.

2022’nin Eylül ayında yaşanan önemli olaylar

– 1 Eylül’de BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği yayınladığı raporda Çin’in ülkenin kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşayan Uygur Türkleri’ne karşı ciddi insan hakları ihlallerinin işlendiğini açıkladı.

– 9 Eylül’de Çin Ulusal Uzay İdaresi yetkilileri 2020 yılında Ay’a fırlatılan Chang’e 5 keşif aracının topladığı kaya ve toprak örneklerinde yapılan incelemeler sonucu yeni bir mineralin keşfedildiğini duyurdu. Çinli bilim insanları bulunan fosfat mineraline ”Çangızit-(Y)” adını verdi.

– 12 Eylül’de Azerbaycan ve Ermenistan sınırında, Azeri ve Ermeni askeri birlikleri arasında çatışma çıktı. Basargeçer, Goris, Karakilise ve İstisu şehirlerine yakın bölgelerde yaşanan ve üç gün süren çatışmalar sonucu 135 Ermeni askeri ve 79 Azeri askeri öldü.

– 21 Eylül’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’da işgal edilen toprakların büyük çoğunluğunun kaybedilmesi üzerine Rusya’da kısmi seferberlik ilan etti.

– 22 Eylül’de İran’da Mahsa Emini’nin ölümünün ardından başlayan protestolar sırasında 30’dan fazla kişi öldü.

– 26 Eylül’de NASA’nın büyük asteroidlerin Dünya’ya çarpmasını engellemek amacıyla yürüttüğü DART Deneyi kapsamında fırlattığı uzay aracı Didymos asteroidi ile çarpıştı.

2022’nin Ekim ayında yaşanan önemli olaylar

– 9 Ekim’de 2022 Formula 1 sezonu şampiyonu Red Bull Racing takımından Hollandalı pilot Max Verstappen oldu.

– 20 Ekim’de Çad’da muhalefetin çağrısı üzerine sokağa dökülen yüzlerce kişi polis ile çatıştı. Başkent N’Djamena’da çıkan çatışmalar sonucu en az 50 kişi öldü ve 300’den fazla kişi yaralandı. Çatışmaların şiddetlenmesi üzerine Askerî Geçiş Konseyi hükümeti süresiz sokağa çıkma yasağı ilan etti.

– 23 Ekim’de Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi tarafından üçüncü kez Çin Komünist Partisi Genel Sekreteri seçildi. Bu şekilde Xi, Mao Zedong’dan sonra iktidarını üçüncü döneme taşıyan ilk lider oldu.

2022’nin Kasım ayında yaşanan önemli olaylar

– 9 Kasım’da 2022 Rus birlikleri bir ay önce referandum sonucu ilhak ettiği Herson şehrinden geri çekildi.

– 13 Kasım’da Taksim, İstiklal Caddesi’nde bombalı saldırı gerçekleşti. Saldırı sonucu 6 kişi hayatını kaybetti ve 81 kişi yaralandı.

– 15 Kasım’da dünya nüfusu 8 milyarı geçti.

– 15 Kasım’da 2022 G20 zirvesi, Endonezya’nın Bali şehrinde başladı.

– 16 Kasım’da NASA 50 yıl sonra Ay’a gitme çalışmaları kapsamında Artemis 1 roketini fırlattı.

– 20 Kasım’da 2022 FIFA Dünya Kupası, Katar’ın Havr kentinde Katar ve Ekvador arasında oynanan maç ile başladı.

– 24 Kasım’da Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nin başkenti Urumçi bir apartmanda çıkan yangında, Çin’in Sıfır COVID politikası gereği apartmanda yaşayanların evlerini tek edememesi sonucu 10 kişi hayatını kaybetti. Yangın üzerine devam eden protestolar şiddetinin arttırdı.

– 27 Kasım’da 2022 Ekvator Ginesi genel seçimleri sonucunda mevcut Ekvator Ginesi Devlet Başkanı Teodoro Obiang Nguema Mbasogo oyların yüzde 97’sini alarak 6. kez üst üste devlet başkanı seçildi.

– 29 Kasım’da ABD’nin Hawaii eyaletinde bulunan dünyanın en büyük yanardağı Mauna Loa Dağı 38 yıl sonra infilak etti.

2022’nin Aralık ayında yaşanan önemli olaylar

– 4 Aralık’ta Moğolistan’ın başkenti Ulan Batur’da halk Sükhbaatar Meydanı’nda toplanarak ülkedeki yolsuzlukları ve artan enflasyonu protesto etti. Hükümet Sarayını basmaya çalışan göstericilere polis müdahale etti.

– 9 Aralık’ta Çin hükümeti, ülkede artan protestolar nedeniyle Sıfır COVID politikası kapsamında alınan tedbirlerin gevşetileceğini açıkladı.

– 18 Aralık’ta 2022 FIFA Dünya Kupası finalinde Arjantin, Fransa’yı penaltılar sonucu 4-2 yenerek üçüncü kez dünya şampiyonu oldu.

– 19 Aralık’ta Birleşmiş Milletler’in Québec, Kanada’da düzenlediği Biyoçeşitlilik Konferansı’na katılan ülkeler 2030 yılına kadar gezegenin üçte birini koruma altına alma konusunda anlaştı.