2023’ün ilk yarısında çek kullanmaktan men edilenlerin sayısı 2022’ye kıyasla %27 düştü.
ARTUN ÇAĞA
6 AYDA 326 YASAKLI
KKTC Merkez Bankası’nın verilerine göre 2023 yılının Ocak-Haziran döneminde 326 kişi çek yasağına takıldı. Geçtiğimiz yılı 757 çek yasaklıyla tamamlayan 2022’nin ilk yarısında 449 kişi, çek kullanmaktan men edilmişti. Kasım 2022’de 41 yasaklı ile son yılların en düşük rakamını gören yasaklı sayısı, daha sonraki aylarda 52 ile 57 arasındaki bantta sıkıştı. Yılın en yüksek rakamları 57 yasaklı ile Mart ve Haziran aylarında saptandı. Haziran 2022’de çek yasağına giren kişi sayısı aylık bazda 48 kişi idi.
YASAKLI SAYISININ ARTMASI BEKLENİYOR
Ülkedeki ekonomik kriz nedeniyle çek yasaklı sayısının yılın ikinci yarısında artacağı tahmin ediliyor. Finans çevreleri çek yasaklıları sayısının 2016’dan beri kademeli olarak düştüğünü, 2018’in son çeyreğindeki döviz krizi ve 2020 ve 2021’deki Covid-19 salgınının çek kullanımını etkilediğini hatırlatırken, bankaların aldıkları önlemlerle çek yasaklılarını minimum seviyede tutmayı başardıklarını belirtiyor. Ancak bu çevreler, 2022’de başlayıp 2023’te iyice hızlanan “ağır ekonomik krizin” bu yılın ikinci yarısında çek yasaklı sayısını patlatmasından endişe ediyor.
YILLARA GÖRE ÇEK YASAKLILARI
Küresel inşaat krizinin patladığı 2007 yılından sonra çek yasaklısı sayısının hızla arttığı ülkemizde birçok kişi karşılıksız çek verme gerekçesiyle yasal olarak zor durumda kalmıştı. 2008’den önce 700’leri geçmeyen yıllık yasaklı sayısı, piyasanın ekonomik krizden kaynaklanan likidite sorunuyla boğuşması nedeniyle 2008 yılında 1,158’e yükselmiş, 2015’te ise 3 bin 699 kişiyle rekor kırmıştı. 2022 ise yasaklı sayısının binin altına indiği yıl olmuştu.
Yıllara göre çek yasaklıları sayısı
2008: 1,158
2009: 3,636
2010: 3,329
2011: 3,244
2012: 3,842
2013: 2,910
2014: 3,366
2015: 3,699
2016: 2,977
2017: 2,469
2018: 2,374
2019: 2,166
2020: 1,633
2021: 1,356
2022: 757
2023*: 326
(* 6 aylık)
