Türkiye’de TC Merkez’in faiz indirmesinden sonra çöken TL, Dünya’da ise Fed mesajları, Çin’in kripto paraları yasaklaması ile Energrande krizi ön plana çıktı.
Türkiye ve Dünya’da bu hafta ön plana çıkan 7 başlık içerisinde TC Merkez’in faiz indirmesinden sonra çöken TL, Dünya’da ise Fed mesajları, Çin’in kripto paraları yasaklaması ile Energrande krizi vardı.
Geride bıraktığımız haftanın Türkiye açısından en önemli gündem maddesi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirim kararı oldu. 1.5 yıl sonra verilen faiz indirim kararı ve ardından Türk Lirası’nda yaşanan tüm zamanların rekor düşüşleri ekonomi gündemini kaosa çevirdi.
Küresel piyasaların gündeminde ise Fed cephesinden gelen teşviklerin geri çekilmesine yönelik mesajlar öne çıktı. Hafta boyu Evergrande krizi ve Çin’in kripto paraları yasaklaması takip edildi.
İŞTE 7 BAŞLIKLA GEÇTİĞİMİZ HAFTANIN ÖZETİ
1- 1.5 yıl sonra gelen faiz indirimi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizini 100 baz puan indirerek %18 seviyesine çekti. Böylelikle 1,5 yıl sonra ilk faiz indirim kararı gelmiş oldu. Piyasanın beklentisi faizlerin %19 seviyesinde tutulacağı yönündeydi.
Karar metninde çekirdek enflasyon gelişmelerinin değerlendirildiği savunuldu. Metinden faizin enflasyon üzerinde belirleneceği olmak üzere sıkı duruş taahhüdü veren ifadeler çıkarıldı.
Karar metninde enflasyonda son dönemde gözlenen yükselişte; gıda ve ithalat fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurların, yönetilen/yönlendirilen fiyatlardaki artışların ve açılmaya bağlı talep gelişmelerinin etkili olduğu belirtildi.
TCMB metinde bu etkilerin arızi unsurlardan kaynaklı olduğunun değerlendirildiğini söyledi.
Diğer taraftan, güçlü parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üzerindeki yavaşlatıcı etkileri devam ettiğini vurgulayan TCMB parasal duruşun sıkılığının ticari kredilerde öngörülenin ötesinde daraltıcı etki yapmaya başladığını vurguladı. Bunun yanında, bireysel kredilerin ılımlı seyre dönmesi için makroihtiyati politika çerçevesinin güçlendirildiği de eklendi.
2- Türk Lirası tüm zamanların en düşük değerini gördü
Türk Lirası, TCMB’nin politika faizini %18’e indirmesinden sonra tüm zamanların en düşük seviyesini gördü.
Dolar/TL , Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın politika faizini 100 baz puan indirme kararı sonrasındaki ilk işlemlerde 8.89 seviyesini görerek tüm zamanların zirvesine ulaştı. Daha önce görülen en yüksek seviye ise 8.8008’di.
Bu hafta ABD doları %2.75 değer kazanarak 8.8836 liraya, Euro %2.45 artarak 10.4120 liraya, İngiliz sterlini de %2.44 değer kazanarak 12.1494 liraya yükseldi.
Türkiye’nin kredi temerrüt risk primi (CDS) 14 baz puan yükselişe 409 baz puana çıkarken 5 yıllık tahvil faizi %18,36 civarında seyrediyor.
Analistler Türk Lirası’nda erimenin süreceğinden endişe ederken, birçok dev banka yılsonu dolar/TL tahminlerini yükseltti.
3- Fed kararında teşviklerin geri çekilmesi sinyali
Amerikan Merkez Bankası Fed, piyasa beklentilerine paralel şekilde politika faizini %0-0.25 arasında sabit tuttu. Karar metninde, ekonomideki ilerlemenin devam etmesi durumunda varlık alım hızındaki yavaşlamanın gündeme alınabileceği belirtildi.
Noktasal grafikte ise, 2022’de faiz artışı öngören Fed yetkilisi sayısının arttığı izlendi. Ekonomik öngörülerde enflasyon beklentileri yukarı çekilirken, büyüme beklentilerinde düşüş görüldü.
Karar sonrası konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, teşviklerin geri çekilmesi sürecinin 2022 ortasında son bulmasının uygun olabileceğini söyledi. Powell, kişisel portföyü ile ilgili de açıklamalarda bulundu.
4- Çin, kripto paralarla ilgili tüm işlemleri yasakladı
Çin Merkez Bankası kripto paralarla ilgili tüm işlemlerin yasaklandığını duyurdu. Çin Merkez Bankası web sitesinden yaptığı açıklamada kripto paralarla ilgili tüm işlemlerin yasaklandığını, kripto paralarla ilgili yasa dışı finansal aktivitelerin cezalandırılacağını bildirdi.
Açıklamada Bitcoin de dahil hiçbir kripto paranın resmî para birimi olmadığı ve dolaşımda olmaması gerektiği belirtildi. Banka, finansal kuruluşlara kripto hizmeti sunma imkanı verilmeyeceğini de açıkladı.
Haber sonrası Bitcoin %4.5 düşerken Ether %6’dan fazla geriledi. Litecoin, Dash ve Bitcoin Cash de %5’ten fazla düştü.
Çin daha önce de kripto paralarla ilgili sert tedbirler devreye almış, kripto para madenciliği yasaklanmıştı.
5- Türkiye, “Paris İklim Anlaşmasını” önümüzdeki ay meclise sunacak
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Paris İklim Anlaşması’nı, yapıcı adımlara uygun şekilde ve ulusal katkı beyanımız çerçevesinde, önümüzdeki ay Meclisimizin onayına sunmayı planlıyoruz.” dedi.
Erdoğan BM’deki konuşmasında, 2 yıl sonra tekrar Genel Kurul’da bulunmaktan ve burada hitap etmekten büyük memnuniyet duyduğunu belirterek, geride bırakılan yaklaşık 2 yılda tüm insanlığın sancılı günler geçirdiğini anımsattı.
“Son asrın en büyük sağlık krizi olarak nitelenen Kovid-19 salgınında, aralarında dostlarımızın, yakınlarımızın, sevdiklerimizin de olduğu 4,6 milyon insanı kaybettik.” diyen Erdoğan, gösterilen onca çabaya ve aşılamada alınan mesafeye rağmen salgının olumsuz etkilerinin halen devam ettiğine dikkati çekti.
6- Çin hükümeti, Evergrande hesaplarını incelemeye aldı
Çin İskan Bakanlığı yetkilileri borç krizindeki emlak devi Evergrande Group’un banka hesaplarındaki kaynakların kreditörlere ödenmek yerine konut projelerinin tamamlanmasında kullanılması için hesapları incelemeye aldı,
Konuya yakın kaynakların Bloomberg’e verdiği bilgiye göre Bakanlık yetkilileri geçen ay verdiği talimatla Evergrande’in emlak projeleri için ayrılan fonları emanet hesaplara alınıp denetlemek için harekete geçti.
Denetleme kapsamında Evergrande’in söz konusu hesaplardaki kaynaklarını projeleri tamamlamada kullanması sağlanacak. Evergrande ve bakanlık konu hakkında açıklama yapmadı.
Hesaplardaki kaynakların öncelikli olarak proje teslimatını sağlamak için kullanılacağı, tedarikçilerin ödemeleri gibi çeşitli ödemeler için devlet onayı gerekeceği belirtildi. Bazı şehirlerdeki yerel ofislerin şimdiden alınan önlemleri uyguladığı ifade edildi.
Atılan bu adımlar, Evergrande krizinde Pekin hükümetinin önceliğinin konut sahipleri olduğunu gösteriyor. Çinli gayrimenkul devinin 300 milyar dolar borcu olduğu biliniyor.
7- Erdoğan: Beş zincir market piyasayı alt üst ediyor
TC Cumhurbaşkanı Erdoğan, gıdada fahiş fiyat iddiaları konusunda beş zincir marketi işaret etti. Erdoğan, fahiş fiyat iddiaları konusunda Ticaret Bakanlığı’nın “gerekli operasyonları yapacağını” belirtirken, “Bu beş tane zincir marketin topladığı ürünle piyasalar alt üst oluyor.” dedi.
ABD temaslarının ardından New York’taki Türkevi’nde gazetecilere konuşan Erdoğan, “Bu konuda kısmen özellikle bu zincir marketlerin sınırsız uygulamaları var. Bu sınırsız uygulamalar karşısında biz de Ticaret Bakanlığı olarak bunların üzerine üzerine gideceğiz” dedi.
Erdoğan, sorunun zincir marketlerden kaynaklanıp kaynaklanmadığı sorusu üzerine de “Ağırlıklı olarak iş orada toplanıyor. Bütün üreticiden tüketiciye olan yerde zincir marketlerin buradaki yoğun ürünleri toparlaması… Bu da beş tane zincir market. Bunlar bütün o ürünü toparlıyor. Bu beş tane zincir marketin topladığı ürünle piyasalar alt üst oluyor. Bunlar eğer bu noktada daha adil davranırlarsa hem vatandaş uygun fiyatla ürün alabilecektir hem de üretici şu an itibarıyla kazanımını, parasını zamanında alma şansına ulaşacaktır” ifadelerini kullandı.
Türk Lirası, Erdoğan, TCMB, merkez Bankası, politika faizi, faiz, Evergrande, Çin, Fed, kripto para, gıdada fahiş fiyat, gayrimenkul,
