ÖZEL HABER
Kıbrıs sorununun çözümü için ortaya atılan senaryolara Kafkasya Modeli de eklendi
“Önce ekonomik bağ, sonra siyasi çözüm” olarak özetlenen “Kafkasya Modeli”, kapıyı açar mı?
“Günlük hayatı doğrudan etkileyen ölçülebilir ekonomik kazanımlar, çözüm için halk desteğini artırır”
KIBRIS’A KAFKASYA MODELİ
Azerbaycan ile Ermenistan arasında ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimiyle imzalanan tarihi barış anlaşması, sadece Kafkasya’da değil, Doğu Akdeniz’de de dikkatle izleniyor. İki ülke, onlarca yıl süren gerginliğin ardından nihai statü meselesini tamamen çözmeden önce ekonomik ve altyapısal bir bağımlılık ağı kurmayı başardı. Bu gelişmelerin, Kıbrıs’ta tıkanmış müzakere süreci için de ilham kaynağı olabileceği yorumları yapılıyor. Kıbrıs’ta çok uzun yıllardır onlarca çözüm modeli konuşuldu. Şimdi bunlara kısaca, “Önce ekonomik bağ, sonra siyasi çözüm” olarak özetlenen “Kafkasya modeli” de eklendi. Anlaşmaya göre, Zangezur Koridoru’nun işletme ve yatırım hakkı, 99 yıllığına ABD destekli konsorsiyumlara verildi. Böylece “savaşan iki düşman ülke, siyasi hassasiyetleri bir kenara bırakıp ortak çıkar üreten projelerde” buluştu.
KIBRIS İÇİN DERSLER
Uluslararası ilişkiler uzmanlarına göre, bu model Kıbrıs’a da uyarlanabilecek yapıda. Gerek Kuzey gerekse Güney Kıbrıs’taki medya organlarından yaptığımız derlemelere göre ekonomik projeler, kapıyı açacak anahtar olabilir. Uzmanlara göre (Türkiye, Yunanistan, İngiltere ve diğer ülkelerin çıkarları hesaba katılmadan) ekonomik projeler başlatmak taraflar arasında karşılıklı bağımlılığı güçlendirebilir. Bunlar ilk aşaması; Yeşil Hat ticaretinin artırılması, enerji mikro-bağlantıları ve dijital ödeme geçişkenliği gibi adımlar olabilir. Uzmanlar AB veya BM’nin güven artıracak ekonomik projeleri “eşit iki taraf” mantığıyla tasarlamasının önemini vurguluyor. Ayrıca, iki toplumlu projelere siyasi dalgalanmalara rağmen sürecek finansman taahhüdünün sağlanması (uzun vadeli yatırım garantisi) ile Kıbrıs’ın Doğu Akdeniz enerji ve lojistik ağında ortak merkez haline getirilmesinin işleri kolaylaştıracağını belirtiliyor.
EKONOMİDEN SİYASETE GİDEN YOL
Kafkasya’daki barış süreci, nihai siyasi çözüme ulaşmadan da güven artırıcı ve karşılıklı bağımlılık yaratan projelerin hayata geçirilebileceğini gösterdi. Kıbrıs’ta da benzer bir yöntemle, ekonomi tabanlı adımlar hem toplumlar arası güveni besleyebilir hem de gelecekteki siyasi çözümün temel taşlarını oluşturabilir. Kıbrıs’ta uzun süredir devam eden müzakereler, siyasi model (federasyon mu, iki devlet mi?) tartışmalarında sıkışmış durumda. Ancak uzmanlara göre, günlük hayatı doğrudan etkileyen, ölçülebilir ekonomik kazanımlar üreten projeler; güven ortamını güçlendirdiği gibi çözüm için halk desteğini artırır.
