ARTUN ÇAĞA
Temmuz’da bütçe yarım milyar TL fazla verdi. Ağustos’ta bakan görevden alındı
TEMMUZ’DA TC KATKISI
Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre Mayıs ayında 1 milyar 203 milyon TL, Haziran ayında 495 milyon TL olarak gerçekleşen “bütçe açığı”, Temmuz ayında çok keskin bir şekilde artıya dönerek “fazla” verdi. Maliye’nin verileri geçtiğimiz ay “Yerel bütçenin” 42 milyon 306 bin TL; “Genel bütçenin” ise 552 milyon 145 bin TL fazla verdiğini gösteriyor. Mart ayından itibaren tökezleyen ve gelir -gider dengesi bozulan bütçenin derinleşen açıklarının Temmuz’da “Türkiye’den aktarılan 1 milyar 061 milyon TL” ile artıya döndüğü saptandı. TC’den savunma bütçesine 899,3 milyon TL; yatırım (cari) bütçesine ise 161,7 milyon TL gelirken, bu miktarların hesap dışında tutulması halinde genel bütçede 509 milyon TL açık olduğu görülüyor
HAR(A)ÇLAR DA OLMASA!
Ocak-Temmuz 2023 dönemindeki verilere bakıldığı zaman vergi gelirleri içerisinde yer alan “Harçların” büyüklüğü dikkati çekiyor. 7 aylık sürede sağlanan “Kurumlar vergisi gelirinin” 1 milyar 257 milyon TL; “harçlardan sağlanan gelirin” ise 1 milyar 110 milyon TL olması, vergi yükünün büyük kısmının vatandaşın sırtına yüklendiğini gösteriyor. Türkiye’de sadece %23 civarında olan harçların kurumlar vergisine oranı, KKTC’de %71’den %88’e uçarken, diğer dolaylı vergilerin payının da giderek arttığı, doğrudan (dolaysız) vergilerin payının ise giderek azaldığı vurgulanıyor. Ekonomi çevreleri, bankalar ve sigorta şirketlerinin kurumlar vergisinin yarısından fazlasını ödediğine işaret ederek, bunlar dikkate alınmadığında geriye kalan kurumların vergilerinin komik derecede düşük olduğunu savunuyor.
BÜTÇE FAZLA VERDİ KOLTUK GİTTİ!
Maliye’nin verilerine göre, 7 aylık dönemde yerel bütçe giderleri 15 milyar 567 milyon; yerel bütçe gelirleri ise 15 milyar 872 milyon TL düzeyinde kayıtlara geçti. Bu veriler, KKTC Merkez Bankası’ndan alınan 263 milyon TL’lik “avans” hariç, yerel bütçe fazlasının 305,4 milyon TL olduğunu gösteriyor. Alınan avansla ise bütçe fazlası 42,3 milyon iniyor. Ancak, ‘TC Yardım ve Kredileri’nin hesaplanmadığı yerel bütçede eksiden artıya geçilmesi, bakan Alişan Şan’ın koltuğunu korumasına yetmedi. Bütçe rakamlarının netleştiği günlerde Bakan Şan görevden alınarak, yerine Özdemir Berova getirildi.
