KKTC’nin 1,06 milyarlık bütçe açığı son 10 yılın en derini. Bütçede yılın 9 aylık döneminde görülen açığın kapıdaki erken seçim sürecinde kontrolün elden iyice bırakılmasıyla yılsonuna kadar daha da derinleşmesinden endişe ediliyor
BÜTÇE AÇIĞI 1 MİLYAR TL’NİN ÜZERİNDE… KKTC bütçesindeki kara delik 2021’de iyice büyüdü. Ülkenin Ocak-Eylül 2021 döneminde avans dâhil toplam yerel bütçe açığı 1 milyar 062 milyon 432 bin TL düzeyinde açılanırken, bu rakam aynı dönemler itibarıyla son 10 yılın en derin bütçe açığını oluşturdu. Maliye Bakanlığı verilerine göre bu yılın 9 aylık döneminde genel bütçe açığı 599,4 milyon TL, avans dâhil genel bütçe açığı 810,7 milyon TL ve yerel bütçe açığı da 851,1 milyon TL oldu. Bakanlığın verileri, Ocak-Eylül 2021 dönemindeki bütçe rakamlarının, 2012-2021 yıllarının aynı aylık dönemleri içerisinde kıyas kaldıramayacak kadar yüksek olduğuna işaret ediyor. 2021’e en yakın açığın 2020’deki açık rakamları olduğu görülürken, yine de geçen yılki açık %183 oranında daha düşük bir düzeyde gerçekleşmişti.
AVANSLA AÇIK BÜYÜYOR… 10 yıllık süre içinde Maliye’nin aldığı “avans” rakamları göz ardı edildiğinde genel bütçenin sadece 2013’te küçük bir açık verdiği görülürken, yerel bütçede 2013-2015 ve 2020 yıllarında açık olduğu dikkati çekiyor. Ancak, bütçe için alınan avans rakamları dâhil edildiğinde avans dâhil genel bütçenin sadece 2017’de fazla verdiği, avans dâhil yerel bütçenin ise tüm yıllarda açık verdiği görülüyor. Veriler, 2015 ve 2016 yıllarında Maliye’nin hiç avans almadığını ortaya koyarken, her iki yılda da genel bütçe fazla verirken, yerel bütçe sadece 2015’te 312 milyon TL açık verdi. Maliye’nin genel bütçesi 2012-2021 arasında en yüksek fazlayı 261,9 milyon TL ile 2019’da verirken, yerel bütçesi en yüksek fazlayı 223,6 milyon TL ile 2018 yılında sağladı. Maliye Bakanlığı’nın rakamlarına göre bütçe rakamları 2016-2019 arasındaki ciddi bir toparlanma içerisine girmesine rağmen, 2020 yılında Covid-19 salgınının da etkisiyle bozulan bütçe yapısı 2021’de son 10 yılın zirvesine çıktı. Bütçede yılın 9 aylık döneminde görülen açığın kapıdaki erken seçim sürecinde kontrolün elden iyice bırakılmasıyla yılsonuna kadar daha da derinleşmesinden endişe ediliyor.
MALİYE 2021’DE BORÇ ALMAYA DOYAMADI… Öte yandan, bütçe açıklarıyla baş etmeye çalışan Maliye Bakanlığı’nın 2021 yılının 10 aylık döneminde aldığı iç borç miktarı 580 milyon 046 bin 970 Türk Lirası’na ulaştı. Eylül ayı içerisinde 132 milyon 963 bin 045 TL’lik Devlet İç Borçlanma Senedi geri ödemesi yapan Maliye Bakanlığı’nın Eylül ayı sonu itibarıyla vadesi gelmemiş DİBS stoku 351 milyon TL düzeyinde görülüyor. KKTC Merkez Bankası’nın geçen hafta Maliye için açtığı iç borç ihalesinden sağlanan 30 milyon TL ile ödenmeyi bekleyen borç toplamı 381 milyon TL’ye ulaştı.
