DPÖ: “Enflasyonun yüzde 16’ya ulaşması, GSYİH’nin yüzde 14 küçülmesi bekleniyor”

Başbakanlık Devlet Planlama Örgütü Müsteşarı Mutafa Serçelik, ‘KKTC Ekonomisi 2020 Yılı III. Dönem Raporu’nu yayımladı.

Yapılan yazılı açıklamada, koroanvirüs salgınının ülke ekonomisine etkilerinin incelendiği salgın sürecine ait daha önce dört farklı raporun yayımlandığı anımsatılarak,
Açıklamada, 2020 yılı KKTC ekonomisindeki gelişmeleri gösteren son veriler ve bu verilere göre DPÖ tarafından hesaplanan GSYİH’daki değişim tahmini şöyle aktarıldı:

DIŞ TİCARET… İTHALAT YÜZDE 28 AZALDI

KKTC Ticaret Dairesinden alınan verilere göre Ocak-Eylül 2019 toplam ithalat miktarı 1 milyar 27 milyon 708 bin 816 USD (5 milyar 797 milyon 527 bin 494 TL) iken 2020 yılının ayni döneminde USD cinsinden yüzde 28 azalarak 744 milyon 566 bin 991 USD’ye gerilemiştir ( 4 milyar 964 milyon 651 bin 311 TL) Bu azalma Türk lirası (TL) cinsinden ise yüzde14.4 olmuştur.

İHRACATTA YÜZDE 23 ARTIŞ

İhracat rakamlarına bakıldığında ise 2020 yılının, 2019 yılına göre daha iyi bir yıl olduğu görülmektedir. 2019 Ocak-Eylül döneminde 67 milyon 264 bin 498 USD’lik (376 milyon 959 bin 556 TL) ihracat miktarı, 2020 yılının ayni döneminde yüzde 23 artış ile 82 milyon 578 bin 985 USD’ye (543 milyon 474 bin 218 TL’na) ulaşmıştır. Türk lirası cinsinden artış yüzde 44.1‘dir.

ENERJİ… AKARYAKIT SATIŞI YÜZDE 24 AZALDI

Akaryakıt satışlarında Euro-dizel yakıtta 2019 yılı Ocak-Ekim döneminde toplam satışı 133,5 milyon litreyken, 2020 yılının ayni döneminde 101,7 milyon litrenin biraz üzerinde gerçekleşmiştir. Ağırlıklı olarak kullanılan 95 oktan benzin satışları 2019 Ocak-Ekim ayları arası 120 milyon litre civarındayken 2020’nin ayni döneminde 92 milyon litre civarında kalmıştır. Bu durumda genel olarak 2019 Ocak-Ekim dönemi ile 2020 yılının aynı dönemi karşılaştırması benzin ve dizel satışlarında miktar olarak yüzde 24 civarı bir azalmayı göstermektedir. Elektrik tüketiminde ise 2020 yılının 2019 yılına göre yüzde 10 civarı bir azalma ile tamamlanması beklenmektedir.

MERKEZİ BÜTÇE… YEREL GELİRLERDE YÜZDE 18,5’LİK GERİLEME

Maliye bakanlığı “Yerel Gelirler” kaleminde ilk 10 aylık performans karşılaştırması yapıldığında 2019 yılında toplanan 963 milyon USD’lik (5.43 milyar TL’lik) gelire karşın 2020 yılının ilk 10 ayında 784 milyon USD (5.41 milyar TL) gelir elde edilmiştir. Bu kalemde, ilgili dönemde USD cinsinden yaşanan yüzde 18,5’lik gerilemeye karşın TL olarak görece sabit kaldığı (yüzde 1 civarı gerileme) gözlemlenmiştir.

Gelir ve Vergi Dairesinden alınan beyana dayanan hasılatlara göre 2020 yılı salgın sonrası KDV beyanlarının, 2019 beyanlarına göre TL olarak bile, önemli ölçüde azaldığı görülmektedir.

BANKACILIK… MEVDUATLARDA YÜZDE 3,8 KREDİLERDE İSE YÜZDE 2 CİVARI GERİLEME

KKTC Merkez bankasından alınan verilere göre 2019 yılsonu olan Aralık ayında 32.84 milyar Türk lirası mevduata sahip olan bankacılık sektörü Eylül 2020 itibari ile 40.12 milyar TL mevduat rakamına ulaşmıştır. Yine aynı dönemler için kredi toplamı 2019 yılsonunda 21,3 milyar TL’den Eylül 2020 itibari ile 25.76 milyar TL’ye çıkmıştır. ABD doları cinsinden aynı rakamlara bakıldığında ise mevduat toplamı 2019 yılsonunda 5.52 milyar USD iken Eylül 2020’de 5.12 milyar USD’ye gerilemiştir. Kredilerde ise 3.58 milyar USD rakamından 3.29 milyar USD rakamına gelinmiştir. Böylece geçen yılın Eylül ayına göre mevduatlarda USD cinsinden yaklaşık yüzde 3,8, kredilerde ise yüzde 2 civarı gerileme görülmüştür.

2020 ENFLASYONU… “YÜZDE 16’YA ULAŞMASI ÖNGÖRÜLÜYOR”

Kasım ayı itibari ile yüzde 14.55’e ulaşan Tüketici Fiyat Endeksinin Aralık ayı sonunda %16 civarı bir miktara ulaşacağını öngörmekteyiz.

GAYRİ SAFİ YURT İÇİ HASILA (GSYİH)… YÜZDE 14.3 CİVARI KÜÇÜLME OLMASI TAHMİN EDİLMEKTE

Yukarıda bahsedilen verilerle birlikte, Örgütümüzce 2020 yılsonu için yapılan hesaplara göre K.K.T.C Gayrı Safi Yurt İçi Hasılasında yıllık bazda, reel olarak yüzde14.3 civarı küçülme olması tahmin edilmektedir.