GAÜ İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Cenkler’den ‘28 Temmuz Dünya Hepatit Günü’ farkındalık açıklaması

Girne Amerikan Üniversitesi (GAÜ) Smart Health Life Center İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hüseyin Cenkler, 28 Temmuz tarihi Dünya Hepatit Günü ile ilgili bir farkındalık açıklaması yaptı.

Tüm dünyada yaygın olarak görülen ve ciddi bir halk sağlığı sorunu olan viral hepatitlerin genelde geç dönemde ortaya çıkması ve hastalığın farkında olunmaması sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından hepatite dikkat çekmek amacıyla 28 Temmuz tarihi Dünya Hepatit Günü olarak belirlenmiştir. GAÜ Smart Health Life Center İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hüseyin Cenkler’de konu ile ilgili dikkat çekmek amacıyla bazı açıklamalarda bulundu.

Cenkler açıklamasında şöyle belirtti;

Akut ve Kronik Hepatit

• Hepatit terimi karaciğer inflamasyonu demektir.

• Viral toxic metabolic farmakolojik ya da immun aracılı hasar sonrası meydana gelen geniş kategorideki klinikopatolojik durumlar için kullanılır. Akut Hepatit; 6 aydan daha kısa zamanda süren, yakın zamanda başlamış inflamasyon duruma işaret etmektedir. Bu durum iyileşme ile sonlanacağı gibi ,akut hasarın hızlı progresyonu sonucu yaygın hepatic nekroz ve ölümle de sonuçlanabilir. Akut hepatit en sık viral hepatitler, (A dan E ye kadar),ilaçlar (yasal yada yasa dışı),alkol, toksinler, otoimmun hepatit, Wilson hastalığı, gibi viral olmayan nedenlerle de ortaya çıkar. Akut viral hepatidler, 5 tane hepatotrop virus akut viral hepatide neden olmaktadır.

• HBV nin “(hepatit B virusu) dünyada 350 milyon taşıyıcısı vardır ve bunların % 75 i Asya ve Batı Pasifikte yaşamaktadır. Hepatit C virüsünün ise tüm dünyada 170 milyondan fazla taşıyıcısı vardır. HBV ve HCV parenteral geçişli virüslerdir neredeyse tüm vücut sıvıları ve salgılarında vardır.

• En sık bulaşma şekilleri, kan, kan ürünleri, kontamine iğneler, ve cinsel temasla olmaktadır. HCV ise günümüzde intravenöz ilaç kullananlar kişiler ile 1992 öncesindeki posttransfüzyon hepatit nedenidir. HDV de kan yolu, enfekte vücut sıvıları, parenteral yolla bulaşmakta olup, cinsel temasla da geçer.
Belirtiler

• Akut viral hepatit tipik olarak birkaç gün süren prodromal dönem ile başlar, bu dönemde halsizlik, yorgunluk, İştahsızlık, bulantı kusma, myalji, baş ağrısı gibi yapısal ve gastrointestinal semptomlarla karakterizedir.

• Hafif ateş görülebilir. Akut HBV ve HCV enfeksiyonlarında bazen artrit ,ürtiker , tat ve koku değişiklikleri bozukluğu, daha sonra biluribin yüksekliğine bağlı sarılık, akolik (renksiz)gaita gelişir. KC sıklıkla hassastır, ve büyüktür, hastaların beşte birinde splenomegali tespit edilir.

Tedavi

• Akut k.c yetmezliği ile komplike olmadıkça akut hepatit A,B,E, vakalarında kendini sınırlayan bir enfeksiyon tablosu izlenir. Bu hastalara istirahat, yeterli gıda, sıvı alımının sağlanması ve alkolün yasaklanması önerilir. Oral beslenemeyenlerle ensefalopati ve koagulopati gibi k.c fonksiyonlarının kötüleşmesine dair bulguları olanlar hastaneye yatırılır. HAV, HEV, 3 haftadan sonra nonenfeksiyon olarak kabul edilir, ancak HBV seyri boyunca cinsel ilişki ile bulaşmaya devam eder. HBV de antiviral tedavinin net faydası ortaya konulamamıştır, bazı vakalarda lamivudin verilmektedir. Bazı kliniklerde ise akut KC yetmezliğinde nükleosid analogların kullanılması önerilmektedir. HCV de ise tedavisi tam olarak ortaya konulamamıştır, çünkü sıklıkla asemptomatiktir. Bununla beraber tanıdan itibaren 12 hafta içinde pegile interferon alfa bazlı tedaviler ile yüksek kalıcı cevap sağladığı( >%90) ve tedaviye cevap verenlerde kronik enfeksiyonun oluşumu engellenebileceği bildirilmiştir.

Korunma

• Hepatit A ve E vakalarında dışkı ve kan, prodromal(ilk safha) ve ikterik (sarılık) fazda virus içermektedir. Genel hijyen tedbirleri yanında el yıkamayı, ifrazatların, kullanılan aletlerin, kontamine giysilerin, uygun şekilde taşınmasını,atılmasını,yada sterilizasyonu gerekir. 12 ayını doldurmuş çocuklara, endemik bölgelere seyahat edenlere, immum yetmezliği olanlara, kr.KC hastalığı olanlara, yüksek mesleki risk gruplarına, veya bulaşma ihtimali olanlara HAV aşısı yapılır.

• HEV AŞISI ise Çİnde uygulanmakta olup, yakında batıda uygulamaya başlanacaktır. HBV korunmada hepatit B immunoglobulin (HBİG) ve recombinant HBV aşıları kullanılmaktadır. Kan veya mukozal maruziyet sonrası 7 gün içinde HBİG ve HBV aşısı birlikte uygulanmalıdır. Koruyucu aşı uygulaması ise başta sağlık çalışanları ile yüksek riskli bireyler (,hemodializ hastaları, kr. Kc hastaları, bakımevlerinde yaşayanlar) genel olarak tüm çocuklara önerilmektedir.