Dünya’da iklim krizi derken pandemi ile karşı karşıya kaldık, akabinde gıda üretiminde ciddi sıkıntılar yaşandı ve Rusya-Ukrayna savaşı ile gelen enerji krizi ile küresel boyuta sıçrayan öncelikler ortaya çıktı. Dolayısıyla global ölçekte kendini hissettiren krizlerden mütevellit ekonomileri olumsuz etkileyen faktörler bundan sonra da sıkça göreceğimiz bir durumdur. Ve haliyle her alanda üretim girdileri yükselecek. Bu zaten öngörülmeyen bir beklenti değildir. Önümüzde duran ve tüm dünyada ortak bir mücadele vermeyi gerektiren iklim krizi bu yıl yaşadığımız tecrübe gibi geçirdiğimiz kış daha soğuk ve bahardan sonra gelecek yazın daha sıcak geçeceğini kestirmek güç değil.
Dolayısıyla iklim krizi tüm dünyada olduğu gibi bizim ülkemizde de hissedilen olumsuz etkilerine çözümler üretmek zorundayız. Zira bu değişimin bir getirisi olarak önümüzdeki kış aylarında yağışlar istemediğimi kadar artabileceği gibi, beklemediğimiz oranda da bazı zamanlar içinde yağışlar azalabilecektir. Bu da doğal olarak kuraklıkla bizi baş başa bırakacak.
Peki ya sonra?
Birçok ürünün yetişmesi oldukça zorlaşacak, hatta üretilmesi imkansız hale gelecek. Lakin konu bununla da sınırlı kalmayacak. Aynı paralellik içinde enerji krizi, doğal olarak enerji maliyetlerini de yukarıya fırlatacak. Ve elbette buna bağlı olarak üretim maliyetleri artacak.
Bütün bunların küresel dalgalanmalarla gelecek olması haliyle bizi de olumsuz etkileyecek. Bazı noktalarda önlemler mümkün olurken, bazı noktalarda hükümetlerin müdahale etme kabiliyetleri sınırlı kalacak. Ve fakat burada öngörü geliştirerek gelecek riskleri en aza indirgeyecek önlemler alınabilir.
Dolayısıyla hükümetlerin elinde olmayan önlemler dar boyutlu olsa da halkın satın alma gücünü dengede tutmak için, hayat pahalılığını kamu ve özel dikkate alınarak gerçekçi bir şekilde göz önüne alarak maaşlara yansıtılmasını sağlaması gerekir.
Özel sektör çalışanının burada unutulmaması büyük öneme haizdir.
Ve tabi ki diğer önemli konuların da dikkate alınması gerekiyor.
Enerji ve gıda konusunda dışa bağımlılığı olabilecek en az seviyeye indirmek için gereken planlamaların ivedilikle yapılması artık bir ihtiyaç haline gelmiştir.
