ManşetSağlıkToplum

Kleptomani

Kleptomani, Yunanca “hırsız” anlamına gelen Kleptes sözcüğünden gelmektedir. Kleptomani, bireylerin ihtiyaçları olmayan nesneleri çalmalarına, hırsızlık yapmalarına neden olan kuvvetli dürtülerdir

Kleptomani, Yunanca “hırsız” anlamına gelen Kleptes sözcüğünden gelmektedir. Kleptomani, bireylerin ihtiyaçları olmayan nesneleri çalmalarına, hırsızlık yapmalarına neden olan kuvvetli dürtülerdir.

Çalma dürtüsü o kadar yoğundur ki, kişiler hırsızlık yapmak istemese bile engel olamazlar. Kleptomani hem kadınlarda hem erkeklerde görülmektedir. Bireyler, çalma dürtüsü sonucunda mağazalardaki, marketlerde ürünleri çalmaktadır. Kleptomani, kişilerin arkadaşlarının ve ailelerinin dahi eşyalarını çalmalarına yol açmaktadır. Çalma dürtüsüne sahip kişiler, hırsızlık yaptıkları anda genellikle pişman olmaktadır.

Tipik hırsızlarının aksine, çalma hastaları kişisel kazanç elde etmek, cesaretlerini sınamak, intikam almak, dikkat çekmek veya isyankâr olmak için çalmazlar. Aksine, çalma dürtüleri o kadar kuvvetlidir ki, bu duruma engel olamazlar. Çalma atakları genellikle kendiliğinden, planlamadan ve başka bir kişiden yardım almadan gerçekleşir. Kleptomani hastaları çoğunlukla mağazalar ve süpermarketler gibi halka açık yerlerde hırsızlık yaparlar. Bazıları ise arkadaş ortamlarında ya da bulundukları parti, davet gibi sosyal ortamlarda başkalarının eşyalarını çalabilir.

Çoğu zaman, çalınan eşyaların kleptomani hastası için değeri yoktur ve aslında kişi bunları satın alabilecek güçtedir. Çalınan eşyalar genellikle kullanılmamak üzere saklanır. Hatta bazı kleptomanlar, çaldıkları eşyaları bağışlar ya da aile üyelerine ve arkadaşlarına hediye eder. Bazıları ise gizlice çaldıkları yere geri götürüp bırakır. Çalma dürtüsü dönem dönem gelip gidebilir veya zamanla daha az ya da daha yoğunlukta hissedilebilir.

Psikolojik olarak çalma eyleminin rahatlatıcı özelliğini bulunduğundan dolayı antidepresan etkisi göstermektedir. Hastalığının temelinde çocukluk döneminde başlayan aileden yeterli sevgi ve ilgiyi görmeme hissi ve fiziksel zarar görme duygusu yatmaktadır. Bu olumsuz etkilerin sonucunda birey aileye veya çevreye karşı duyduğu öfkeyi dışa yansıtabilir. Ayrıca bu hastalığa sahip bireylerin hem kendilerinde hem de ailelerinde yeme bozukluğu, bipolar bozuluk, kaygı bozukluğu gibi davranış bozuklukları da görülmektedir.

Kleptomani hastalığının ayırt edici birçok belirtisi bulunmaktadır. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir; Çalma dürtüsü geliştiğinde, kişilerde gerginlik ve stres durumu meydana gelmektedir. Kleptomani rahatsızlığı olan kişiler, çalma eylemini gerçekleştirdiklerinde, rahatlamış, mutlu ve tatmin olmuş hissetmektedirler. Kelptomani hastaları, ihtiyaçları olmayan ve kendilerine ait olmayan şeyleri, izin almadan veya herhangi bir ödeme yapmadan çalma dürtüsüne sahiplerdir. Bu dürtü kontrol edilemeyecek kadar kuvvetlidir.

Kleptomanide, çalma dürtüsü devamlı olarak tekrar etmektedir ve bunun sonucu olarak da çalma eylemi devam etmektedir. Kleptomani hastalığına sahip olan kişiler, çalma eylemini gerçekleştirdikten sonra utanma, korkma, pişman olma, kendine kızma gibi birçok olumsuz duyguya kapılmaktadırlar. Ancak bu duygu durumu kısa zamanda ortadan kalkarak çalma eylemi devam ettirilmektedir.

Kleptomani, psikoterapi gibi terapi yöntemleri ve ilaç tedavisi ile tedavi edilebilen bir psikolojik rahatsızlıktır. Bununla birlikte net bir kleptomani tedavi olduğunu söylemek doğru değildir. Kelptomani tedavisi, uzman terapistlerin uygun bulduğu tedavi yöntemine bağlı olarak farklılık göstermektedir. İlaç tedavisi, kleptomani tedavisinde kullanılan yöntemlerden biridir. Kleptomani tedavisi için onaylanmış bir ilaç bulunmamaktadır. Kleptomani tedavisi için kullanılan ilaçlar genellikle, serotonin seviyesini düzenleyen, opioid sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olan ilaçlardır. Bilişsel davranışçı terapi kleptomani tedavisinde yaygın olarak kullanılan psikoterapi türüdür.

Diğer Haberler

Başa dön tuşu