Elektrik zammı için savunulan ‘Çok kullanan çok az kullanan az ödeyecek’ yaklaşımının ana fikri:
SİHİRLİ FORMÜL ANİDEN KAYBOLDU
23 Ocak seçimlerinden önce kendinden emin bir şekilde koltuğuna yayılarak “Elektriğe zam yapılmayacak” diyen Ekonomi ve Enerji Bakanı seçildikten sonra Kıb-Tek yetkilileriyle birlikte, “kurum yandı, bitti, mahvoldu, zam kaçılmaz” sözlerini her gün söylemeye başladı. Yeni bir ‘ücret nizamnamesi’ (zam listesi) hazırlanıp, Bakanlar Kurulu’na sunulacakmış.
Seçim öncesinde “zam yapılmasını durduran” sihirli formül aniden kaybolurken, şimdi yerini, “Çok kullanan çok az kullanan az ödeyecek” formülü aldı. Yani bu yaklaşımın net Türkçesi, “Dondurucu soğuklarda parası olan ısınacak, parası olmayan donacak” veya “Kavurucu sıcaklarda parası olan serinleyecek, parası olmayan pişecek” olarak da açıklanabilir.
YA ZAM YA KARANLIK İKİLEMİ
Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun, elektrikte yeni tarife düzenlemesi yapıldığını belirterek çalışmanın temelinin “Elektriğe zam değil, Kıb-Tek’i sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmanın” oluşturduğu ileri sürdü. Kıb-Tek Genel Müdürü de “halkı ya zam ya karanlık” ikilemine sokacak açıklamalar yaptı.
Tamam, Kıb-Tek için zam kaçınılmaz da bunun ölçüsü ne olacak? Zam yapılırken, asgari ücretli ile zam kararını alan Bakanın, Bakanlar Kurulu’nun, Kurum yöneticilerinin maaşları mı ölçü alınacak, yoksa asgari ücret mi? Sigorta emeklilik maaşı mı? Bakan Atun bu bilinmezlik için sadece, “yoksullar ve sosyal yardım alanların 45 kuruştan ödemeye devam etmesi hedefleniyor” dedi. Bu bile net değil. Dar gelirli diğer kesimler “altında kalanının boynu kopsun” yaklaşımının kurbanı olacak.
ÇOK KULLANMANIN TANIMI NEDİR?
Hep zamdan söz eden Kıb-Tek yetkilileri ile onlara seçimden sonra katılan Bakanlığın, “çok kullanım ve az kullanım” tanımının ne olduğunu ise kimse bilmiyor.
Değiştirilmesine karar verilen tarifelerde belli saatler ve belli limitler vardı. Vatandaş, çamaşırını hangi saatlerde yıkayacağını, klimasını, sobasını hangi saatler içerisinde çalıştıracağını ve benzer kullanımlarını ‘tarifelere göre’ düzenleyebilirdi.
Şimdi 4 ampul yaktığında ne olacağını, elektriği fazla kullanan klimasını, sobasını, çamaşır-bulaşık makinesini çalıştırdığında faturasının ne kadar kabaracağını bilmeyecek.
4 AMPUL, BİR TV, BİR BUZDOLABI
Kıb-Tek’e yakın kesimlerden sağlanan bilgilere göre, ‘az kullanımın limiti, evdeki 4-5 ampul, bir buzdolabı ve bir televizyonunun aylık kullanımıyla’ sınırlı. Haftada birer kere çamaşır ve bulaşık makinesi kurmak, günde bir saat klimayı çalıştırmak, ısınmak için bir saat soba yakmak, elektrikli fırında yemek pişirmek, günde bir kez depoya motorla su çekmek sizi “çok kullananlar” limitine ulaştıracak. Bunlara ütü, kurutma makinesi, elektrikli kombi, elektrikli süpürge gibi “çok elektrik çeken” aletleri eklerseniz “zenginler” sınıfına gireceksiniz.
