Doların küresel bazda değer kazanmasının yanı sıra kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye ekonomisi konusundaki uyarıları, dolar/TL’yi 17.47’nin üzerine taşıdı.
Kurdaki yukarı yönlü hareketleri makro-ihtiyati önlemlerle kontrol etme çabasına karşılık dolar/TL küresel çapta dolar endeksinin değer kazanması ve kredi derecelendirme kurumlarından gelen not indirimi ve uyarılar sonrasında önlemler önceki seviyesini aştı.
Önce 9 Haziran’da ardından da 24 Haziran’da başta Hazine ve Maliye Bakanlığı olmak üzere Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Merkez Bankası üst üste makro-ihtiyati önlemleri devreye aldı. 24 Haziran öncesi 17.4473 lira seviyelerinde olan dolar/TL önlemlerin açıklanmasının ardından 16.09 liraya kadar gerilese de yönünü yeniden yukarıya çevirdi.
Dün ise Türkiye piyasalarının bayram tatili sonrası açılmasıyla birlikte dolar endeksi beklentinin üzerinde gelen ABD enflasyon verisi ile 108 seviyelerini aşarken ederken dolar/TL 17.46 lirayı geçti. Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’leri ise 882.94 puanla yükselişini sürdürdü.
Euro/dolar paritesi 1 seviyesinin altında inse de Türkiye ve KKTC’de Euro/TL ile sterlin/TL arttı. ABD enflasyon verisi öncesi Euro 17.56’yı, sterlin 20.72’yi gördü.
DOLAR ENDEKSİ 20 YILIN ZİRVESİNDE
Türkiye piyasasında saat 10.35 itibarıyla dolar/TL son kapanışa kıyasla %0.25 artışla 17.4716 seviyesinde, Euro/TL %0.11 artışla 17.5202 seviyesinde, sterlin/TL de %0.19 artışla 20.7235 TL seviyesinde hareket ediyordu.
KKTC döviz piyasasında da aynı dakikalarda dolar 17.58 TL’den, Euro 17.60 TL’den, sterlin de 20.83 TL’den satılıyordu. Piyasada ortalama döviz alış kurları ise dolarda 17.45 TL, Euro’da 17.45 TL, sterlin de 20.65 TL düzeyinde.
ABD dolarının Euro, Japon yeni, İngiliz sterlini, Kanada doları, İsveç kronu ve İsviçre frangı olmak üzere 6 para birimine karşı değerini ölçen dolar endeksi, saat 10.40 itibarıyla %0.59 artışla 108.54 seviyesinde hareket ediyordu. Euro/dolar paritesi ise aynı dakikalarda 1.0031, sterlin/dolar paritesi de 1.1860 seviyelerinde işlem görüyordu.
GÖZLER ABD’NİN ÜZERİNDE
Bu arada, para ve emtia piyasalarında gözler ABD’den gelen ekonomik gelişmelerde olmaya devam ediyor. Geçtiğimiz gün ABD’de haziran ayı enflasyon rakamları açıklandı. Buna göre aylık bazda yüzde 1.3, yıllık bazda ise 9.1 artış görüldü. Böylelikle ABD’de tüketici fiyatları 41 yılın rekorunu kırdı.
ABD’de enflasyonun halen yüksek seyretmesi Fed’i sıkı para politikası uygulamaya zorluyor. Fed’in temmuz ve eylül aylarında politika faizini 75’er baz puan artırmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Öte yandan Fed’in bu ayın sonunda gerçekleştireceği toplantıda politika faizini 100 baz puan artırabileceği ihtimali kuvvetleniyor. Eğer Fed, politika faizini 100 baz puan yükseltirse bu 1990’lı yılların başından bu yana en sert artış olacak.
EN ÇOK KAYBEDEN LİRA OLDU
Öte yandan, Tera Yatırım Baş Ekonomisti Enver Erkan, Fitch’in kredi notunu daha da düşürmesi ve dolarda daha güçlü bir yükseliş ivmesi yakalanmasıyla, bayram tatili dönüşünde gelişen piyasa para birimleri arasında en çok değer kaybedenin lira olduğunu vurguladı.
Erkan, “Fitch’in not indiriminin temelinde yatan sebepler, aslında liraya son dönemde ciddi değer kaybı yaşatan alışılmışın dışında ekonomi politikası perspektifi noktasında yoğunlaşma göstermekte. Fitch, Türkiye’nin ülke borç notunu B+’dan B+’ya indirdi ve hükümet politikalarının ‘artan enflasyona’ katkıda bulunduğunu ve sermaye girişlerini caydırdığını söyledi” dedi.
