Saç koparma hastalığı ya da diğer adıyla trikotilomani, tekrarlayan bölümler halinde karşı konulamaz saç çekme isteği uyandıran mental bir rahatsızlıktır. Trikotilomani hastaları, saç koparma isteklerini bastırmaya çalışsa da başarılı olamaz ve saç, kirpik veya diğer vücut kıllarını koparır.
Saç koparma hastalığı, saçlı deride kel bölgelerin oluşmasına neden olabilir. Bu durum hastaların gerek sosyal, gerekse iş hayatında sorunlar yaşamasına yol açabilir. Üzüntü, moral bozukluğu, öfke ve stres saçlarınızı koparmanıza neden olabilir. Saç koparma çoğunlukla farkında olmadan yaptığınız bir harekettir. Ancak kopardığınız saçlar aslında ruhsal bir rahatsızlığın nedeni olarak görülür.
‘Trikotillomani’ diye adlandırılan saç koparma hastalığı olan kişiler, kendi saçlarını sık sık koparır ve sonunda dikkat çekici miktarda saç kaybı yaşanır. Trikotilomanin bilinen nedenlerinden bir tanesi strestir. Özellikle ergenlik döneminde trikotilomaninin görülmesinin en büyük nedenlerden biri bireylerin yaşadığı sınav stresi ve başarısızlık korkusudur. Bireyler yoğun baskı altında ve stresli hissettiklerinde bu stresten kurtulabilmek ve rahatlamak için bir dürtü olarak saçlarını ya da tüylerini yolma yoluna başvururlar. Trikotilomaninin bir diğer nedeni de travmalardır.
Bireylerin çocukluk dönemlerinde veya yakın geçmişte yaşadıkları travmaların psikolojik problemlere yol açtığı bilinmektedir. Bu problemlerden biri de trikotilomanidir. Travmanın yarattığı psikolojik çöküntü ve stres nedeniyle bireyler vücudundaki saçları ve tüyleri yolma davranışına baş vururlar. Trikotilomani, psikolojik rahatsızlıklara genetik olarak yatkın olma nedeniyle de ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Ailesinde psikolojik rahatsızlık bulunan çocuklarda ve ergenlerde trikotilomani görülme sıklığı diğer bireylere göre daha fazladır. Trikotilomani, ayrıca psikolojik rahatsızlıkların belirtilerinden biri olarak da görülmektedir.
Trikotilomani tedavisinde öncelikli olarak bireylerin günlük hayatlarında stres yaratan duygu ve düşüncelerinin önüne geçilmeye ve yaşadıkları olaylar sonrasında stres seviyelerini kontrol altında tutabilmelerine odaklanılır. Psikologlar, stresi nasıl kontrol edebileceklerini öğrenmeleri için bireylere bireysel davranışçı terapi uygularlar. Bu tedavide, saç yolmaya davranışına neden olan etkenler ve sonuçları üzerinde durulur.
Saç yolma davranışının sonuçları üzerinde durularak hastalara farkındalık kazandırılmaya çalışılır. Bu davranışa neden olan etkenler kontrol altına alınmaya çalışılır.Travmatik olaylarla desteklenen, beslenen bir rahatsızlık olduğundan EMDR Terapisi olumlu sonuçlar vermektedir. Çocukluk dönemlerinde yaşanan gelişim travmalarının olumsuz etkilerinin azaltılması ve tedavi edilmesi sayesinde EMDR Terapi etkili bir yöntemdir. Trikotilomani tedavisinde kullanılan yöntemlerden biri de ilaç tedavisidir. İlaç tedavisinin tercih edilmesinin sebebi, bireylerin nörotransmitter seviyelerinin düzenlenmesidir.
