ÜRETİCİ DE TÜKETİCİ DE KAYBEDER…
Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Uluçam Hal Yasa Tasarısı konusunda yetkilileri ve kamuoyunu uyardı. Uluçam, komite aşamasındaki Hal Yasa Tasarısı’nda üretici ve tüketicilerin haklarıyla ilgili düzenlemede net açılımlar sağlanamadığını kaydetti. Yasanın, üreticinin ve tüketicinin çıkarlarını koruması, sorunları bu temelinden sapmadan çözebilmesi gerektiğini belirten Uluçam, “Birilerini daha da zengin edecek bir yasa, üreticiden de tüketiciden de kabul görmez” dedi. Uluçam, Hal Yasa Tasarısı’nın yıllardır görüşüldüğünü, bu sürede komite başkan ve üyelerinin değiştiğini belirterek, her komite başkan ve üyeleri değişikliğinde bu yasa tasarısının da değişik bakış açısı ile faklı boyutlara taşındığını kaydetti.
ZMO Başkanı Erkut Uluçam, tespitleri özetle şöyle:
* Haller üretimin en yoğun olduğu bölgelere yakın kurulmalı. Tüketim merkezlerine kurulacak haller daha da pahalılık yaratır.
* Üretimin yoğun olduğu Güzelyurt bölgesinden ürünlerin Lefkoşa’daki hale nakliyesi ve ardından tekrar Güzelyurt’taki marketlere pazarlanması ek nakliye ücretine neden olacağından, ürün tüketiciye daha da pahalı sunulacak.
* Başta, hal kurulacak yerlerin ‘en az 2 en fazla 5’ olması konuşulurken, ‘en az 1 en fazla 5’ olarak değiştirilmek istenmesi siyasilere olan güveni azaltıyor. “Üretimin olmadığı merkeze” kurulan “1” hal ek nakliye ücretinden dolayı pahalılık yaratacak.
* Yaş sebze ve meyve hal çıkış fiyatı üzerinden markete gönderilmeli. Bu, yasada açıkça belirtilmediği sürece hal çıkış fiyatının üzerine ek bir kazanç konmasının ucu açık kalacak. Ve şu anki mevcut çarpık düzen bu yasa ile yasallaşacak.
* Hal Yasa Tasarısı’nın ilk şeklinde komisyon oranı %8; nakliye ücreti %4 olarak belirtilmişti. Gelinen aşamada komisyon oranı %12; nakliye ücreti de %8’e çıkarıldı. Bu durum üreticinin kârlılığını azaltırken, tüketiciye pahalılık olarak yansıyacak.
* Herhangi bir yaş sebze ve meyvenin parasal değeri üzerinden nakliye ücreti alınması mantıklı değildir. Nakliye ücretleri hale olan uzaklık baz alınarak uygulanmalı.
