Covid-19 vaka oranları dünya çapında yeniden yükselirken özellikle önlemleri gevşeten bölgelerde yeni mutasyonların ortaya çıkması konusunda endişe var. Şu an resmi verilere göre Alfa varyantı 193, Beta 141, Gama 91 ülkede ve Delta varyantı 170 ülkede tespit edildi.
Türkiye’de de vakaların yüzde 90’ından fazlasını oluşturan Delta varyantı dışında Mu varyantının da görülmeye başladığı bildirildi.
Varyantların aşının etkinliğini düşürmesi ise ek doz aşıların yapılmasını gündeme getirdi. Birçok ülke 3’üncü doz aşılama yapmaya başlarken, bu durumun ne kadar süreceği ise merak konusu.
Bilim insanları ise varyantlardan en az derecede etkilenecek bir aşı yapma konusunda kolları sıvadı. ABD’li ilaç şirketi Gritstone, Manchester Üniversitesi ve NHS Foundation Trust (İngiltere Ulusal Sağlık Servisi Vakfı) işbirliği ile mRNA teknolojisine sahip yeni bir aşı geliştirildi. ‘Varyant geçirmez’ olarak adlandırılan corona virüs aşının ilk faz denemeleri başlarken, sonuçların 2022 yılının bahar aylarında açıklanacağı bildirildi.
Manchester Üniversitesi’nin sitesinde ilk bulguları yayınlanan araştırmaya göre, 63 yaşındaki Andrew Clarke ve 64 yaşındaki eşi Helen Clarke üzerinde ilk kez denenen mRNA aşısının başarılı olması durumunda corona virüsün yeni varyantları üzerinde kullanıma sunulacağı bildirildi.
Aşının farkı ne?
Mevcut aşıların çoğu virüsü insan hücrelerine tutunmak için kullanıp, virüsün dışındaki küçük kanca olan Covid-19 başak proteinini hedef alıyor. Yani varyantlar başak proteini aşıları daha az etkili hale getirebilecek mutasyonlara sahip.
GRT-R910 olarak adlandırılan yeni aşının virüsün başak proteininin yanı sıra T hücresi tepkisini de azaltmak üzere tasarlanmış viral protein içerdiği vurgulandı.
‘Sürekli tetikte olmaya ihtiyaç var’
Manchester Üniversitesi’nden baş araştırmacı Profesör Andrew Ustianowski şunları söyledi: “Artık birinci nesil aşılara karşı bağışıklık tepkisinin, özellikle yaşlı insanlarda zayıflayabileceğini biliyoruz. Yeni ortaya çıkan varyantların yaygınlığı ile birleştiğinde, Covid-19’u uzak tutmak için sürekli tetikte olmaya açık bir şekilde ihtiyaç var. Güçlendirici aşı olarak uygulanması planlanan GRT-R910’un, özellikle hastaneye yatış ve ölüm riski altında olan hassas yaşlı nüfusun korunmasında kritik olabilecek güçlü, dayanıklı ve geniş bağışıklık tepkileri ortaya çıkaracağını düşünüyoruz.”
