Yeni yıl, eski sorunlarla ama daha keskin sınıf farklarıyla başlıyor

ARTUN ÇAĞA

KKTC’de “dövizle ayakta kalanlar” ve “TL ile hayata tutunmaya çalışanlar” ayrımı derinleşti

Halkın ekonomik açıdan ikiye bölündüğü ülkeye 2025 yılı da ilaç olamadı

Gelir dağılımındaki adaletsizlik daha kalıcı hale gelirken, yoksulluğun arttığı görülüyor

YIL YENİ SORUNLAR ESKİ

KKTC halkı yeni yıla, eski sorunlarla girmeye hazırlanıyor. 2025 sona ererken ülke ekonomisindeki fotoğraf da iyice netleşti: Aynı para birimiyle yaşayan bir toplumda, iki ayrı ekonomik gerçeklik oluşumu iyice görünür oldu. “Dövizle ayakta kalanlar” ve “Türk Lirası ile hayata tutunmaya çalışanlar” ayrımı, artık geçici bir kriz sonucu değil; kalıcı bir yapısal kırılmaya dönüşmüş durumda. Aynı TL’yi kullanan, aynı marketten alışveriş yapan iki kesim arasında dahi farklı ekonomik gerçeklikler oluşuyor. Ekonomik büyüme, geniş toplum kesimlerine yayılmıyor; tersine, belirli gruplarda yoğunlaşıyor. Bu bölünme yalnızca döviz-TL ekseninde değil; kamu-özel, güvenceli-güvencesiz ve korunan-korunamayan sınıflar üzerinden iyice derinleşiyor.

EKONOMİ DÖVİZLE DÖNÜYOR

Ülkede maaş ve ücretler TL ile ödeniyor, fiyatlar ise dövizle artıyor. Döviz işletmeleri ayakta tutarken, çalışanlar TL’nin değer kaybına karşı kısmen savunmasız kalıyor. Ortaya çıkan tablo ise çok çarpıcı: Dövizle dönen bir ekonomi, TL ile yaşayan bir toplum. Korunan gelirler ile korunmasız emek arasındaki mesafe her ay biraz daha açılıyor. Kamu çalışanı, yüksek enflasyona rağmen “korunan” bir kesim olarak ayakta kalabilirken; özel sektör çalışanı her kur artışında doğrudan yoksullaşıyor. Bu yalnızca ekonomik bir sorun değil; sosyal bir fay hattı. 2026’ya girerken KKTC’nin önündeki asıl risk, enflasyon ya da kurdan da öte bu ayrışmanın derinleşmesi.

KKTC’DE “KATLANAN FATURA”

2026’ya girmeye hazırlanırken, KKTC ekonomisi Ankara’dan gelecek sinyallere kilitlendi. TL, 2025’i sert dalgalanmalardan biraz uzak ancak yüksek enflasyonun gölgesinde kapattı. Türkiye’de uygulanan sıkı para politikası ve “kontrollü değer kaybı” stratejisi, kurda ani sıçramaları sınırlarken; yine de TL’nin değer kaybını durduramadı. Enflasyon gerilese de TL hâlâ kırılgan ve 2026’ya temkinli bir iyimserlikle giriliyor. Türkiye’deki bu tablo, TL kullanan ancak para politikası araçlarından yoksun olan KKTC’de çok daha sert sonuçlar üretiyor. Türkiye’de “yönetilen” her kur ve faiz ayarlaması, KKTC’ye doğrudan fiyat artışı, eriyen maaşlar ve büyüyen gelir uçurumu olarak ithal ediliyor.