ARTUN ÇAĞA
6 AYDA 338 YASAKLI… KKTC Merkez Bankası’nın verilerine göre 2024 yılının Ocak-Haziran döneminde 338 kişi çek yasağına takıldı. 658 çek yasaklıyla tamamlanan 2023’ün ilk yarısında 326 kişinin; 2022’nin ilk yarısında ise 449 kişinin yasağa düştüğü açıklanmıştı. Kasım 2022’de 41 yasaklı ile aylık bazda son yılların en düşük rakamını gören çek yasaklı sayısının Mayıs 2022’den beri 70’e ulaşmadığı belirlendi. 45-60 bandına sıkışan yasaklıların, Mayıs 2024’te 68 seviyesinde saptanması, son 24 ayın en yüksek rakamı oldu.
EKONOMİDEKİ SIKINTI… Ülkedeki ekonomik kriz nedeniyle çek yasaklı sayısının yılın ikinci yarısında artacağı tahmin ediliyor. Finans çevreleri çek yasaklıları sayısının 2016’dan beri kademeli olarak düştüğünü, 2018’in son çeyreğindeki döviz krizi ve 2020 ve 2021’deki Covid-19 salgınının çek kullanımını etkilediğini hatırlatıyor. Bu çevreler, 2022’de başlayıp 2023’ten sonra 2024’te de etkili olmaya devam eden “ağır ekonomik krizin” geçen yıl olduğu gibi bu yılın ikinci yarısında da çek yasaklı sayısını artırabileceğine işaret ediyor.
YILLARA GÖRE ÇEK YASAKLILARI… Küresel inşaat krizinin patladığı 2007 yılından sonra çek yasaklısı sayısının hızla arttığı ülkemizde birçok kişi karşılıksız çek verme gerekçesiyle yasal olarak zor durumda kalmıştı. 2008’den önce 700’leri geçmeyen yıllık yasaklı sayısı, piyasanın ekonomik krizden kaynaklanan likidite sorunuyla boğuşması nedeniyle 2008 yılında bin 158’e yükselmiş, 2015’te ise 3 bin 699 kişiyle rekor kırmıştı. İlgili yasada yapılan değişiklikler ve bankaların aldıkları önlemler, 2022’de yasaklı sayısının binin altına inmesini sağlamıştı.
SON 10 YILIN YASAKLI SAYISI:
2015: 3.699
2016: 2.977
2017: 2.469
2018: 2.374
2019: 2.166
2020: 1.633
2021: 1.356
2022: 757
2023: 659
2024*: 328
(* 6 aylık)