‘Depolar’ kuzeyde yarı fiyatına doluyor
Dövizin geçmiş aylarda TL karşısındaki önlenemez yükselişi, KKTC’deki akaryakıt fiyatlarının, güneye göre çok daha ucuz hale gelmesine neden oldu. Ancak, COVID-19 nedeniyle Kıbrıslı Rumlar kuzeye geçemediği için araçlarına eskisi gibi akaryakıt koyamıyor. Bu durum ise en fazla ülke ekonomisini etkiliyor
KKTC’de akaryakıt fiyatları, dövizin TL karşısında aşırı derece yükselmesi nedeniyle, Güney Kıbrıs’tan çok daha ucuz bir konuma geldi.
COVID-19 salgını öncesi Euro kullanan Kıbrıslı Rumlar, kuzeye geçerek, neredeyse güneye göre araçlarının depolarını yarı fiyatına dolduruyordu. Kıbrıslı Rumlar, sadece akaryakıt için değil, yemek ihtiyaçlarını gidermek için kuzeydeki restoranlara da ilgi göstermeye yöneltmişti; hatta alışverişlerini de ülkemizdeki marketlerden yapmaya başlamışlardı. Ancak, COVID-19 salgını nedeniyle geçişlerin kapatılması veya üç günde bir PCR testi istenmesinin ardından Kıbrıslı Rumların kuzeye geçiş oranı yüzde 99 düştü. Bu durum ise en fazla ülke ekonomisini etkiliyor. TL kullanan Kıbrıslı Türkler ise akaryakıtın defalarca zamlanmasından dolayı benzin istasyonlarının yakınına dahi yanaşamaz oldu. Birçok vatandaşımız 50, 100, 150 TL akaryakıt koyarken, çok az kişi araçlarının depolarını doldurabiliyor.
KUZEY-GÜNEY KARŞILAŞTIRMA
KKTC’de 95 oktan kurşunsuz benzinin litresi 5.78 TL, güneyde 1.09 Euro (9.91 TL). Aradaki fiyat farkı 4.13 TL. 98 oktanın fiyatı ülkemizde 5.88 TL, güneyde 1.15 Euro (10.46 TL). Fiyat farkı ise 4.58 TL. Euro diesel’in KKTC’deki fiyatı 5.76 TL, güneyde ise 1.11 Euro (10.10 TL). Fark 4.78 TL. Gazyağı ülkemizde 5.29 TL’den satılırken, güneyde bu rakam 6.64 TL. Aradaki fiyat farkı 1.32 TL.
Güneyde akaryakıt dövize göre iki kat fazla Euro’nun yükselişe geçmesi nedeniyle eskiden güneye geçerek araçlarına benzin alan Kıbrıslı Türkler, bugün bunu ya hiç yapmıyor ya da çok azı yapıyor. Şimdi ise Kıbrıslı Rumlar kendilerine göre çok daha ucuza gelen akaryakıtı kuzeyden almayı tercih ediyor. Bir Kıbrıslı Rum aracını kuzeyde doldurmak isterse, güneyde ödediği paranın neredeyse yarısını vererek aracını doldurabiliyor.
GÜNEY-KUZEY AKARYAKIT DOLUM ORANLARI YARIYI BULDU
Kuzeyde bir Mercedes araç 397 TL’ye dolarken, Güney Kıbrıs’ta bu rakam 752 TL’yi buluyor. Aradaki fiyat farkı 355 TL. BMW marka araçlar Kuzey Kıbrıs’ta 397 TL’ye dolarken, güneyde 372 TL daha fazla, yani 790 TL’ye doluyor. Range Rover araçlar kuzeyde 417 TL’ye dolarken, Güney Kıbrıs’ta 790 TL’ye doluyor. Aradaki fiyat farkı ise depo başına 372 TL daha fazla.
Wolkswagen marka araçların deposu kuzeyde 273 TL’ye dolarken, güneyde bu rakam 517.55 TL. Kuzeye göre güneyde bu araçlar 244 TL daha fazla ödenip deposunu doldurabiliyor. Renault araçlar ise kuzeyde 298 TL’ye dolarken, güneyde 266 TL daha fazla vererek 564 TL’ye araçlarını doldurmak zorunda kalıyor. Peugeot araçlar 273 TL’ye ülkemizdeki akaryakıt istasyonlarından dolup yapabilirken, güneyde 244 TL daha pahalıya 517 TL’ye deposunu doldurabiliyor.
AKARYAKITIN VERGİLERİ ÇOK
Ülkemizdeki akaryakıtın benzin istasyonlardaki satış fiyatını etkileyen en önemli faktörlerin başında vergiler geliyor. Vergilerin yüzde 60’ın üzerinde olması ve sürekli halktan saklanması ise ayrı bir çelişki yaratıyor. Bir litrelik akaryakıta Fiyat İstikrar Fonu, Rıhtım Harcı, Turizm Teşvik Fonu, Gümrük Vergisi ve bayiinin kârı da eklendiği zaman ortaya “olması gerekenden” daha yüksek akaryakıt fiyatı çıkıyor.
ÜLKEMİZDEKİ BAZI TAŞITLARIN KUZEY KIBRIS İLE GÜNEY KIBRIS’TAKİ DOLUM FİYATLARINI GÖSTEREN TABLO:
ARABA MARKASI (DOLUM KAPASİTESİ LT.) KUZEY KIBRIS GÜNEY KIBRIS FARK
Mercedes 80 462.4 792.8 330.4
Range Rover 84 485.52 832.44 346.92
BMW 80 462.4 792.8 330.4
Wolkswagen 55 317.9 545.05 227.15
Renault 60 346.8 594.6 247.8
Peugeot 55 317.9 545.05 227.15
Citroen 55 317.9 545.05 227.15
Toyota 49 283.22 485.59 202.37
Arazi tipi araçlar 80 (Euro diesel) 425.6 808 382.4
Ford 58.5 338.13 579.73 241.6
Opel 61 352.5 604.5 279
Mitsubishi 40 231.2 396.4 165.2
KUZEY’DEKİ BENZİN FİYATLARI:
Akaryakıtın türü Fiyatı (TL)
Kurşunsuz 95 5.78 TL
Kurşunsuz 98 5.88 TL
Euro Diesel 5.32 TL
Gaz Yağı 5.29 TL
GÜNEY’DEKİ AKARYAKIT FİYATLARI:
Akaryakıtın türü Fiyatı Euro (TL)
Kurşunsuz 95 1.09 9.91
Kurşunsuz 98 1.15 10.46
Eurodisel 1.11 10.10
Gazyağı 0.73 6.64
KUZEY GÜNEY FİYAT FARKI:
Akaryakıtın türü Fark (TL)
Kurşunsuz 95 4.13
Kurşunsuz 98 4.58
Eurodisel 4.78
Gazyağı 1.32
*1 Euro: 9.10 TL baz alınarak hesaplanmıştır