Japon uzman imar affını anlayamadı: İnsanların hayatı para ile değiştiriliyor
Japon uzman Yoshinori Morivaki, bina maliyetini yüzde 2,5 artıran sismik izolatörler kullanıldığında depremdeki yıkımın önüne geçileceğini söyledi. İmar barışını anlayamadığını belirten deprem uzmanı Morivaki, ”Af dediğiniz Japonya’da sadece hapishanelerde olur” diyerek şaşkınlığını anlattı.
Kahramanmaraş merkezli depremler 10 ilde büyük yıkıma neden oldu. Şimdilik 31 bini aşkın insan hayatını kaybetti. İktidar, deprem bölgesiyle ilgili koordinasyon ve yardımlarda zayıf kaldı.
Diğer yandan iktidarın deprem öncesi bölgeyle ilgili hazırlık yapmamasına yönelik de eleştiriler var. Uzmanların yıllardır depremle ilgili uyardığı bölgede bizzat İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun katılımıyla tatbikat yapılmıştı. Ancak bütün bunlara rağmen hazırlıkta yetersiz kalındı.
Üstelik imar affıyla da kaçak yapılara dokunulmadı.
Ekonomi gazetesinden Hüseyin Gökçe’ye konuşan Japon uzman Moriwaki, bina maliyetini sadece yüzde 2,5 artıran kauçuk tabanlı deprem izolatörü kullanılan binaların, depremlerde yıkılma olasılığının çok güç olduğunu da aktardı.
Denetimin oturduktan sonra değil, iskan verilmeden yapılması gerektiğini söyleyen Morivaki, “Japonya’da yapı denetim sistemi yok ama bina ruhsat oranı yüzde 100’dür. Yani ruhsatsız, denetlenmemiş binanın içine oturulması mümkün değil” dedi.
Türkiye’de sürekli gündeme gelen imar affının çok kötü bir şey olduğunu söyleyen Morivaki şunları söyledi: “Japonya da imar affı, imar barışı diye bir şey yok. Af dediğiniz Japonya’da sadece hapishanelerde olur. O da mahkûm kendisini düzelttiyse yapılır. Binada bir şey düzeltmeden, kaçak bina için para ödeyip imar, ruhsat alabiliyorsunuz. Özellikle İzmir depreminde yıkılan binaların çoğunun imar affından yararlandığını görüyoruz.”
Depremlerde insanların bu yüzden ölmesine rağmen af yapılmasını anlayamadığını söyleyen Morivaki, “Adeta insanların hayatı para ile değiştiriliyor. Ben bir insan olarak imar affına karşı çıkıyorum. Paraya ihtiyaç olduğu için çıkarıldığı söyleniyor. Ama öbür yandan insan hayatı çalınıyor” dedi.
Yapı denetim sisteminde de sıkıntı olduğunu söyleyen Yoshinori Morivaki, bazen sadece imza atıldığını ve denetim yapılmadığını, içinde konulan, demir ve betona bakılmadığını belirtti.
‘Hatay Fayı henüz kırılmadı’
Hatay Fayı’nın henüz kırılmadığı uyarısında bulunan Morivaki, “Hatay ve devamında Doğu Akdeniz’de Kıbrıs’a kadar uzanan bir hat var. Zamanı söyleyemeyiz ama bu hatta bir deprem öngörüyorum” dedi.
Aynı şekilde Bingöl Fayı’nın da kırılmadığını vurgulayan Japon deprem uzmanı, Marmara bölgesi için ise yine zaman belirtemeyeceğini ama yüzde 70 ihtimalle 7-7.5 şiddetinde bir deprem öngörüldüğünü aktardı.
